No te hawhe-paabi i te rua karaka ka moho te Tepute-pika ki runga ki tona nohoanga.

Ka karakia te Whare.

Pire Whakahaere I Nga Whenua Maori.

No te whiunga o te parai, kia panuitia tuaruatia tenei Pire, ku tu ko—

Te Rahera (Mr. G. W. Russell, mema mo Riccarton).—Ka tu atu ahau ki te whakahe, notemea kaore i riro ma te kupu a te Kawana e whakauru tenei Pire ki te Whare.

Te Tepute - Pika (Mr. Deputy- Speaker).—Kaore ano ahau i whai taima ki te ata korero i te Pire, e mohio ai au me whakauru ranei i runga i te kupu a te Kawana kaua ranei e peratia; otira, i te mea kei tetahi o nga Minita te Pire nei e whakahaere ana, mehemea ka kitea akuanei me riro ma te kupu a te Kawana e whakauru te Pire, kaati, e takoto noa iho ana te pera i mua o te paakitanga o te Pire. Na reira ka penei taku whakatau, ara, kei te whai mana noa atu te Minita ki te motini kia panuitia tuaruatia te Pire i naianei.

Timi Kara (Mr. Carroll, Minita mo nga Mea Maori).—E te Pika, ki taku whakaaro kaore kau he rarangi taumou moni i roto i te Pire, na reira kaore he tikanga e riro ai ma te kupu a te Kawana e whakauru te Pire ki te Whare. Ko page 71taku whakaaro he whakarite i nga hiahia o nga mema o te Whare e whai tikanga ana ki tenei Pire. Haunga ia nga mema e whakahe ana i te Pire. Taihoa ake nei, kia uru te Pire ki te Komiti hei reira whiriwhiria ai e ratou. Ka motini ahau kia panuitia tuaruatia te Pire pro formâ, ka tuku atu ki te Komiti mo nga Mea Maori kia whiriwhiria e taua Komiti. Ki taku whakaaro kaore e roa atu ki reira te Pire. Heoi ano aku kupu, ka motini ahau kia panuitia tuaruatia te Pire.

Te Tamihana (Mr. R. Thompson, mema mo Marsden).—He kupu atu taku ki te mema honore, ko tekiona 9 o te Pire nei e whakakore ana i te mana o etahi o nga tekiona o te Ture o tera tau, na reira ina tae te Pire nei ki te aroaro o te Komiti mo nga Mea Maori, me perehi ki nga tapa o te Pire nei nga tekiona e whakokorea ana.

Timi Kara (Mr. Carroll).—Ka whakaae au ki tena, kia ai ai tena hei maramatanga mo nga mema honore.

Te Auhana (Mr. Houston, mema mo Peiwhairangi).—E hiahia ana ahau kia ki mai te Minita mo nga Mea Maori mo ahea takuna ai e ia te Pire ki te Komiti mo nga Mea Maori. Kei apopo i te ata te Komiti huihui ai.

Timi Kara (Mr. Carroll).—Ka motini ahau, Me tuku atu tenei Pire i naianei tonu ki te Komiti mo nga Mea Maori, a hei apopo whiriwhiria ai e te Komiti.

Heoi, panuitia tuaruatia ana te Pire.

Pire Mo Pariroa Rahui Maori.

Timi Kara (Mr. Carroll, Minita mo nga Mea Maori).—Ko tenei Pire e pa ana ki tetahi piihi whenua kei te takiwa o Patea, a e nohoia mai nei taua piihi e etahi Maori. He whenua tenei i whakahokia ki a ratou i te tau 1873, e te Minita mo nga Mea Maori o taua wa, ara, e Ta Tanara Makarini. Ko te kupu tenei i whakahokia ai taua whenua, ara, hei whenua rahui, hei kainga hei nohoanga, a hei akoranga ki te kura, mo nga iwi e rua, ara, mo Ngatitupito me Ngatiringi. Otira, i muri iho ngaro ana aua kupu a Te Makarini, a he maha nga tau e maharatia ana he whenua no te Karauna taua piihi, a riihitia ana mo tetahi wa ki etahi Pakeha. Na reira ka uru ki raro i te whakahaere o te Kai-tiaki mo te Katoa, a ko nga moni reti o aua whenua i puta ki taua tangata kua hoatu e ia ki te Public Account. No naianei, ka maharatia me whakatutuki te kupu a Te Makarini i korero ai i mua ki aua iwi, na reira ka mahia ko te Pire nei. Ko te Pire e penei ana me whakatau te whenua ki te Kai-tiaki mo te Katoa, a ma taua tangata e tiaki. Ma te Kooti Whenua Maori e kimi e whakatau nga tangata e tika ana kia whiwhi i nga painga e puta ana i taua whenua. Kei tekiona 2 e noho ana etahi kupu hei whakamana i te Kai-tiaki mo te Katoa kia ahei ai ia ki te whakaputa raihana noho i te whenua ki ia o nga tangata i whakataua ki taua whenua e te Kooti Whenua Maori. E ono rau pauna nga moni reti kua puta i aua whenua a kua tae aua moni ki te Kaute Moni a te iwi katoa takoto ai. E tika ana aua mom kia utua ki nga Maori no ratou te whenua ina oti o ratou paanga te whakaheahea e te Kooti Whenua Maori. Ka motini ahau kia panuitia tuaruatia te Pire.

Hone Heke (mema mo te Tai Tokerau).—Ka whakaatu ahau ki te Whare he take tawhito tenei. Kua oti katoa ona ahua te korero e te Minita mo nga Mea Maori. He mea tenei kua roa nga Maori e tono ana ki nga mema o te Whare, a e tika ana kia paahitia te Pire kia whai mana ai te Kooti Whenua Maori ki te kimi ki te whakatau i nga tangata me o ratou paanga ki te whenua. Ko tetahi, ma te Pire e whai mana ai te Kai-tiaki mo te Katoa ki te utu i nga moni reti ki ia tangata

Te Herihi (Mr. Herries, mema mo Pei o Pereti).—Kaore aku whakahe ki nga kupu a te Minita mo nga Mea Maori i a ia i korero ake nei na Te Makarini tenei whenua i whakahoki ki nga Maori. Engari he aha ra i waiho ai kia roa e takoto ana. E ahua pai ana te Pire, otira tenei ano etahi o ona tekiona me ata whakamarama e te Minita. He tikanga hou kei roto i te Pire, ara, he tuku i te whenua i runga i te raihana. Otira kia uru te Pire ki roto ki te Komiti o te Whare me ata hurihuri taua tikanga Ko tetahi whakahe aku, ko nga moni reti e £600, e kiia nei me utu ki nga page 72Maori; ki taku me ata waiho aua moni ki te Kai-tiaki mo te Katoa takoto ai, hei painga mo nga Maori no ratou te whenua. Me whakamarama mai e te Minita Maori te take e hoatu ai aua moni ki nga Maori.

Tena ano etahi mema Pakeha i tu ake ki te korero mo te Pire. Te mutunga iho paahitia ana te panuitanga tuarua o te Pire

No te hawhe-paahi i te tekau ma rua o nga haora i te po ka hiki te Whare.