Kua tae mai te Panui o te Hui a etahi o nga Rangatira o Ngati-Kahungunu ki Heretaunga i tu taua Hui ki Waipawa i roto i nga ra Oketopa, 1895, ka tae mai ki au.

Me te reta a Mohi te Ataihikoia tetehi o nga Rangatira o taua waahi ano i kite iho ahau he take kotahi te take o roto i taua Panui mo taua reta, i panei nga kupu.

Kua whakaaetia e taua Hui te tono a Meiha Keepa kia whakakorea te tunga o te Paremata ki Taupo a te 26 o nga ra o Maehe, 1896, kia nukuhia te tunga o te Paremata o te Kotahitanga mo te tau 1897, kia waiho a Maehe, 1896, mo ta raua Hui ko Te Whiti, ki Parihaka, Taranaki, me haere te Kotahitanga ki reira.

I tuhia mai ano i roto i te reta a Mohi te Ataihikoia nga kupu whakarite a Te Whiti i korero ai kia Meiha Keepa, koia tenei, "na te kaka i haehae ma te kaka ano e tuitui, i Waikato, he Kiingi, i Taranaki he paanga kohatu, i nga ra ia te Karaiti, i kawea mai e nga Parihi me nga Haruki tetehi wahine ki te aroaro o te Karaiti, me te ki mai ano ko te nei wahine i hopukia e Puremu ana, i te tikanga o te Ture a Mehi me aaki nga wahine penei ki te kohatu."

Ka utua e te Karaiti, "Tetangata hara kore o koutou mana ia e aki tuatahi ki te kohatu," whaihoki e kore a Taranaki a wai iwi ranei e kaha ki te panga kohatu tetahi ki tetahi, notemea kua hara katoa, otiia kua tukua mai e Te Whiti kia Meiha Keepa te ra hei karangatanga mo nga Rangatiratanga katoa o nga motu nei kia hui ki Parihaka Taranaki.

I tooku kitenga i taua Panui me te reta nui atu te hari o tooku ngakau mo te urunga tahitanga o Te Whiti me Meiha Keepa ki te karanga i nga iwi o nga motu nei kia hui atu ki Parihaka Taranaki, notemea kua kitea te ahua o enei mahi o te mahi huihui me te mahi kaore e huihui; na te huihuinga atu hoki o o Ngati-Kahungunu ki te Tiriti o Waitangi i te 14 o nga ra o Aperira 1892, i runga i te Powhiri a Ngapuhi kia haero atu ki te hui ka tu ki te Tiriti o Waitangi, no reira i kererotia ai kia mahia he whaka Kotahitanga mo te Iwi Maori o Aotearoa me te Waipounamu, mehemea kaore a Ngati-Kahungunu i tae ki taua hui e kore te Kotahitanga e rangona, he mahi ano tenei, no reira te take o nga iwi kua nui nei ki te whaka Kotahitanga, o mau nei ona whakaaturanga i roto i te nei Pukapuka.

I te otinga o tenei tiriro aku, katahi ahau ka tahuri ki te titiro i nga ture i mahia e te Kotahitanga hei Ruri mo te Paremata me ana mahi, i nga tunga o taua Paremata ka whaa, kitea ana i roto i aua ture, e kore e taea te whakarere ke te kupu, te Tikanga, te Ture ranei i oti i taua Paremata te Paahi, koiara te tino take i oatitia ai nga mema katoa o taua whare, kia mana ai, kia tapu ai hoki a ratou kupu katoa o whakaoti ai i roto i taua whare na reira i haina ai te Tumuaki i tona ingoa ki raro i aua korero kei taea te whakakorikori, paa mai ana ki au he pouritanga nui.

I mahara hoki ahau akuanei puta ake ai he raruraru notemea kua nui nga Rangatira kua eke ki te tautoko i ta Meiha Keepa na konei ahau ka kimi i tetahi huarahi hei whakangawari, ki tea ana koia tenei.

Me awhina mai a Meiha Keepa i to Kawanatanga me nga Rangatiratanga katoa, notemea na koutou te Kawanatanga nei i whakatu i te 17 o nga ra o Hune, 1892, hei tiaki i nga Ture e paahitia ana e to tatou Paremata kei takahia e tatou ano e wai atu tangata ranei, na konei i riro ai ma matou e tuku he panui mo te hui ki Parihaka, Taranaki, kia kore ai e kitea kua takahi tatou i nga ture kua paahitia e to tatou Paremata koia i peneitia ai he ritenga.

He Panuitanga.

Ki nga Iwi, ki nga Rangatiratanga, ki nga hapu, ki nga tangata katoa o te Iwi Maori o Aotearoa me te Waipounamu. Ka tu te Hui ki Parihaka, Taranaki, a te Wenerei, 12 o nga ra o Pepuere, 1896, a te 2 o nga haora i te awatea, me haere nga tangata katoa ki reira, kei a Meiha Keepa raua ko Te Whiti nga take ka whakatakotoria ki o koutou aroaro a taua ra, a ka mahi tahi koutou me raua i nga ritenga o aua take.

page iv

Ki te kore e poto nga korero i roto i nga ra o Pepuere tae noa ki te Taite 26, o nga ra o Maehe, 1896, me haere te Tumuaki o te Paremata o te Kotahitanga ki Tokaanu, Taupo, me te Kawanatanga, ki te tae ki te 26 o nga ra o Maehe 1896, i te 2 o nga haora o te awatea o taua ra me whakatuwhera te Paremata e te tamuaki ka whakanuku ai mo te Wenerei te 4 o nga ra o Aperira 1896, mehemea ki te poto nga korero o te hui ki Parihaka i roto i nga ra a Pepuere, 1896, tae noa ki te 14 o Maehe, 1896 me haere katoa te Tumuaki me nga mema o te Kotahitanga ki Tokaanu, Taupo, a te 15 o Maehe, 1896 ki te poto ranei i nga ra i mua atu o te 14 me haere katoa ki Tokaanu Taupo, me nga tangata o te Iwi Maori me te Kotahitanga me haere, mehemea ki te kore e poto nga korero i te taenga ki to 7 o Aperira, me nuku haere tonu te Paremata kia oti rano nga mahi o taua Hui i Parihaka, kia tae katoa nga mema ki Tokaanu ka tu ai te Paremata, kia rite ranei he kora mu o nga mema, ahakoa enei ra katoa i whakaritea nei ka tu tonu te Paremata mehemea i tae nga mema katoa ki Tokaanu i roto i nga ra kua whakaritea ra ka tu tonu te Paremata.