The Ancient History of the Maori, His Mythology and Traditions. Nga-Ti-Whatua [Vol. XIII]
Kahu-Ngunu
Kahu-Ngunu
Ka haere mai te rongo o Kahu-ngunu ki Nuku-tau-rua, he tangata pai, he tangata kaha ki te mahi kai, he tangata ure nui, era ano e tae mai ki Nuku-tau-rua, ka tahi ka whakatauki a Rongo-mai-wahine:
"Waiho i kora nui mai ai tona ure, i waho ra, ki te taka mai ki roto ki Tangutu-waha-nui o te ati-hau, e tuhera atu nei pokopoko noa ki roto."
Na ko te ati-hau he awa rerenga waka ki uta, ahakoa nui te waka rere atu ana ki roto, ko reira ka whakataukihia eia:
Waiho kia nui aua mai i waho ra
Ki te toka mai ki tangutu-waha nui
O te ati hau e tuhera atu nei pokopoko
Noa tona nui na kiroto,
Ko te atihau he awa rerenga waka ki uta, nana i whakarite ki tona tara.
Ka haere mai a Kahu-ngunu ka tae mai ki Nuku-tau-rua, ka noho i reira, a ka pirangi a Moenga-wahine ki aia, a whaiaipo tonu iho ki a raua, ka mahi a Kahu-ngunu i te kai hei whakaturi i te wahine ra kia tahuri mai ai ki aia, a ka kai a Kahu-ngunu i nga kai haunga o te moana, a ka moe te wahine ra raua ano ko tana tane tupu ake, ko Tama-taku-tai a hura atu ana e Kahungunu nga kakahu o Rongo-mai-wahine raua ko te tane ka whakakikihi atu i tona tutae ki roto i nga kaka o Rongo-maiwahine raua ko tana tane, a ka rongo nga ihu o te hunga ra i te haunga, a ka ki raua taukiri te piro, ka pare atu te wahine ra tana tane, a kaore raua e mohio, a pera tonu ai te mahi a Kahungunu ki a raua page (61)(9)(2)a nawai ra, ka kino te wahine ra ki tana tane.
Ka haere a Kahu-ngunu ki runga i te taumata titiro ai ki te moana, a ka kite i te koau (kawau) e haere ana, a ka ruku taua manu a ka ea, a ka ruku ano, a ka pepe a Kahu-ngunu ka mea pepe tahi, pepe rua, a tae noa ki te tekau o nga pepe, a ka rua tekau, ka ea te koau (kowau) ra e pepe tonu ana a Kahu-ngunu, a ka mohio aia he roa noa atu tona manawa i to te koau ra, i te mea ka ea te manu ra ki ano a Kahu-ngunu i nga tona manawa i te pepe tonu ona, ka hoki aia ki te kainga, a ka taia te kupenga, ka whiria te taura, a ka kau aia ki te toka i waho i te moana, a ka ruku aia a ka mahi i te paua ki roto ki tana kupenga rohe, a ka ki a ka tahi ra ano aia ka ea, a ka kau aia ki uta ka kumea te Rohe ki uta, a ka haere ratou ko ana hoa ki te kari (keri) aruhe, a ka ki atu aia ki ana hoa mana anake e waha (pikau) a ratou aruhe, a ka tirahatia kia kotahi haere, a ko aua mahi ra te mahi i riro ai i aia te wahine a tana hoa ka moe aia i a Rongo-mai-wahine ka puta ko
Kahu-kura-nui = Rua-tapu-nui Ra-kai-hiku-roa = Rua-rau-hanga Taraia = Hine-pare Rangi-taumaha = Hine-i-ao Huhuti = Whatu-i-apiti Hika-wera = Uira-i-waho Rangi-tohu-mare = Huki Hine-raru = Hopara Homata-i-te-rangi = Whare-nui Kukanga-o-te-rangi = Hine-i-taua Whakamarino = Rangi-ka-purotu Ropiha Hori Ropiha