Other formats

    Adobe Portable Document Format file (digital text)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

The Ancient History of the Maori, His Mythology and Traditions. Nga-Ti-Whatua [Vol. XIII]

He Oriori Na Nga-ti-kahu-Ngunu

page (1)(12)

He Oriori Na Nga-ti-kahu-Ngunu

Kahu-paroro went to get the bones of Tu-purupuru, and was killed as was also Hauhau with him.

Torikariki ai te tangi mai i tawhiti
Ka niniwa ki te rangi, e tangi e hine
Kia whakarongo mai Rei-kura, Rei-maru, Rei-waro
Nga tangata tena nana i kai to ratou teina te kumara
Te tama a te Tane-muri-manu a Pare (Pari)
A Tai-nui-a-rangi, e tangi e hine
No te matenga hoki taua o te whanau a Paikea
I to ratou matenga i te whari-purei e e
No te hokinga mai o Paikea i waho ra
Ka noho i a Pare (Pari) ko Ue-te-koroheke
Ko Ue-roa, ko Porou-rangi ko Ra-kai-hiku-roa
Ko taua e e, E tangi e hine, he morehu ra hoki taua
No te matenga i te Rawhiti-roa i Turanga
No te Puta-keri e i mate ai a Purupuru e
Ka whati mai taua i a Paea, i a Ra-kai-paaka
I a Kahu-taurangi, i a Kahu-tapere, i mahue atu ai
To taua kainga Turanga-nui-a-rua e
Ka whati mai taua, ka haere i te ara ka whai
Kahu-paroro i a Puru, ko Kahu-paroro ano
Ka whai Hauhau, ko Hauhau ano, kaore te ngakau
O te iwi i mate, ka haka a Hine-kura i tona haka
I a te Wai-roa, koia Tieketia, e, ka haramai
Taua ka tae ki Aro-paoa-nui, ka whai Taranga
A Kahu-taea, ka rere a Hine-pari (wife of Taraia) ki runga ki te
Kowhatu tangi taukiri ai" wai o nga tane
"Akuanei te hanga kino o tenei wahine ka matakitakitia
E era nga tangata" ka tahi ka tahuri mai ona tungane
Tete mai ano, pahore mai ano, ko taua puta
Ko Wai-koau (Wai-kawau) (battle at Wai-roa) ka mate i reira ko Rakau-wiriwiri e
Ka haramai taua ka tae ki Here-pu (near Karamu) ka waihanga
Taraia i tana whare, ka makaia tana potiki
Hei whatu mo te pou tua-rongo o tona whare o
Te-raro-akiaki e, noa anake e hine nga tipuna
I riri i rehe ra, i pau ai ena tangata

page (2)(13)

Ko te Rau-pare (potiki a Taraia), ko Hire-kire-a-kai-paua
Ka riro i a Nga-oko-i-te-rangi tapapa noa a
Te-hau-apu, e wha taua (war party) ki Tui-a-nga-ra, kore noa iho
Ka whakatika tera, he rau te moenga o Nga-i te ao
Hara mai a Hopu ki a taua i Kahu-tara ra i
Raukawa ra e noho ana, ka tahi ka hoatu ko
Aua-tokitoki, ko Whai-kekeno he pa horo
No te hokinga mai ki muri ra ko te Ruta-kari (a fight)
Ko Ope-ango (a fight), ko Kai-tahi (a man) e, tae rawa mai
Ki te kainga nei ka pahau (siege) ki Whai-tiri nui
Ko Kai-wai (a man) ano ko Manga-o-tai ko Pipi (a man)
Ki te Ngutu-o-te-manu, ka kukume te tangata ki te po e
Ka tahi ka hoatu ko Rakau-titaha(1), ko Nga-hope(2)
Ko te Koau(3), ko Mangai-hinahina(4), whakawatea ake
Ko te Puta-kari-kaue (a battle), ka kitea i reira to te
Tare ahuatanga noho mai e hine i te kainga
I hotoke ai to ure o o tipuna i to taua nohoanga
I te Wai-o paaka ra mo wairea mo Tu-pae mo
Te-ati-nuku, ka atea nga tataramoa ki tahaki
Ka riro te kainga i a taua e, hara mai e hine
Na runga i te hiwi ki te Ahi-rara, nei whakatekateka
Mai ai he whenua ka moai (mowai) noa e i
O tipuna e i a Te-whare-mako, i a Te-mango (Te Hapuku)
I a Whaka-hemo te tangata ki roto o Here-taunga e, e, i

  • (1),(2),(3) – Pa's at Wai-puku-rau.