.jpg)
[ko te tohutoro i roto i te reo Pākehā]
page 1
Niu Tireni. Ture Whakatikatika i te Ture Rahui Maori o te Tai Hauauru 0 te Waipounamu me Whakatu.
He Ture hei whakatikatika i "Te Ture Rahui Maori o te Tai Hauauru o te Waipouuamu me Whakatu, 1887."
Na Ka Meingatia Hei Ture e te Runanga Nui o Niu Tireni e noho huihui ana i roto i te Paremete, i runga ano i tona mana, ara:—
| 1. | Ko te Ingoa Poto o tenei Ture ko "Te Ture Whakatikatika, 1895, i Te Ture Rahui Maori o te Tai Hauauru o te Waipounamu me Whakatu." |
| 2. | Ko ia Maori kua hipa ake ona tau i nga tau tekau ma ono, ahakoa e tu ana he kai-tiaki mona kaore ranei, ka ahei i ia wa i ia wa ki te tuhi pukapuka whaimana hei whakaea mo nga moni e tika ana kia utua atu ki a ia e te Kai-tiaki mo te Katoa i raro i "Te Ture Rahui Maori o te Tai Hauauru o te Waipounamu me Whakatu, 1887" (e huaina i roto nei ko "te tino Ture "), ka ahei hoki ki te tuhi pukapuka, he mea titiro tana hainatanga e tetahi Kai-whakawa Tei Pi (J.P.), roia o te Hupirimi Kooti, Rangatira Poutapeta ranei, hei whakamana i tetahi atu Maori whaitake i raro i te tino Ture kia tango kia tuhi pukapuka whakaea mo aua moni e tika ana kia utua atu i te wa i tuhia ai taua pukapuka whakamana; engari kaua e whaimana taua tu pukapuka mehemea i tuhia i te mea kaore ano kia tae ki tona wa tika hei utunga mo nga moni e whakahuatia ana i roto i taua pukapuka. |
| 3. | Ahakoa nga tikanga e rereke ana i roto i te tino Ture, e meingatia ana i konei me whaimana te Kai-tiaki mo te Katoa ki te utu ki nga Maori, e purutia nei e ia mo ratou te Rahui o Arahura, i runga i te paanga o ia tangata o ia tangata, tera moni tinana e tae ana ki te tahi mano rima rau iwa tekau ma toru pauna, i utua atu ra page 2 ki a ia i mua tata ake nei hei utu mo te whakakinonga kua pa atu, tera ranei e pa atu, ki taua rahui i te whakapuaretanga i te Awa o Arahura hei rerenga wai i raro i nga tikanga o "Te Ture Maina, 1886:"
Engari ma te Kaitiaki mo te Katoa e whakatau ko wai ma te hunga e tika ana kia utua atu ki a ratou aua moni, me te moni hei utunga atu ki ia tangata o nga Maori whaitake, a me tuturu i runga i tana i whakatau ai; engari hoki, i te mea kua whakataua e te Kaitiaki mo te Katoa nga moni e tika ana ma te hunga whaitake, me ata rapu e ia mehemea kei te nama moni aua hunga kaore ranei, a me utu e ia aua nama, i nga moni tinana e puritia ana e ia, ki nga hunga e nama ana aua moni ki a ratou, a ki te taea e ia me whakarite ko taua utunga te utunga whakamutunga whakaeatanga mo aua nama. |