.jpg)
New Zealand: Acts affecting Native Lands, 1886, 1888-91 and 1894-95
Nga Kupu Apiti
Nga Kupu Apiti.
Kupu Apiti Tuatahi.
Nga whenua i kiia tonutia nei tae mai ki naianei no te Karauna kua kiia inaianei he whenua no nga Maori e puritia ana e ratou i runga i o ratou ritenga me o ratou take Maori; kahore nei ano nga take paanga ki reira kia whakataua noatia e te Kooti Whenua Maori, he wahi nei-no Kuao me Timahanga Poraka:—
page 5
Ko tera wahi whenua katoa i roto i te Takiwa "Whenua o Haki Pei ko te nui nei, i runga i te meihatanga, 17,400 nga eka, nui atu iti iho ranei, ko te rohe ki te taha ki te Raki katoa ko nga awa o Taruarau me Ngaruroro; ki te taha ki te Marangai-ma-Tonga katoa ko te awa o Waitutaki tae noa ki tona matapuna e tata ana ki Tikorangi; rere atu i reira i runga i tetahi raina tika ki taua Tikorangi kua whakahuatia ake nei, ka rere i runga i te hiwi ki Tiriki Teihana S1. i Ohawai; ka whati ki te Hauauru-ma-Tonga i runga i tetahi raina tika e hono ana ki Tiriki Teihana 80 (Toimaru); ka whati ki te Rawhiti-ma-Tonga i runga i te raina tika e ahu atu ana ki Tiriki Teihana 79 tae atu ki te awa o Makirikiri; ki te taha katoa ki te Hauauru-ma-Raki ko nga awa o Makirikiri me Ikawetea ka tutuki ki te awa o Taruarau kua whakahuatia ake nei: e mau ra hoki te whakaaturanga i runga i te mapi kua tohu-ngia ki te S.G. 7319, kei roto i te Tino Tari, ara i te Tari Whenua Ruuri hoki i Poneke, i te Takiwa Whenua o Poneke, he mea pani nei nga taha ki te mangumangu whero.
Kupu Apiti Tuarua.
Nga whenua i tukua i nga wa i rnua ake nei tae noa mai ki naianei i runga i te tikanga tuku whenua o te Karauna, mo aua whenua nei nga moni utu e tika ana kia puta ki nga Maori no ratou aua whenua i mua:—
Ko tera wahi whenua katoa i roto i te Takiwa Whenua o Haki Pei ko te nui nei, i runga i te meihatanga, 7,100 nga eka, nui atu iti iho ranei, ko te rohe nei ki te taha ki te Marangai-ma-Raki katoa ko nga awa o Taruarau me Ngaruroro; ki te taha ki te Marangai-ma-Tonga ko te awa o Waitutaki tae noa ki tona matapuna e tata ana ki Tikorangi, rere atu i reira i runga i tetahi raina tika ki taua Tikorangi kua whakahuatia ake nei; ki te taha katoa ki te Hauauru-ma-Tonga ko te hiwi tae noa ki tetahi wahi e tata ana ki te wain e mohiotia ana ko Lessong's Monument (Kohatu o Re-honga); ka whati whaka te Raki i reira ma tetahi raina tika e rere whaka te Ma-rangai ana ki te rohe Hauauru-ma-Tonga o Poraka 78 (whenua rahui kura), i riihitia ki a A. Haringi; ka rere i runga i taua raina ki te Hauauru-ma-Tonga ka tutuki ki taua Taruarau awa ano kua kiia ake nei: e mau ra hoki te whakaaturanga i runga i te mapi kua tohungia ki te S.G. 7319, i roto i te Tino Tari, ara i te Tari Whenua Ruuri hoki i Poneke, i te Takiwa Whenua o Poneke, he mea pani nei nga taha ki te mangumangu whero.
Kupu Apiti Tuatoru.
Nga whenua i tukua e nga Maori i mua a tae noa mai ki naianei hei tuunga kura, a i kitea kahore e pai ana mo te tikanga i tukua ai:—
Whakapoungakau Nama 18 Poraka, e 3 eka te nui, i roto i te Takiwa Ruuri o Rotoiti, ko tera nei te whenua katoa i roto i te Tiwhikete Whakawhiti Whenua, Pukapuka 62, Wharangi 209, o te Pukapuka Rehita o te Takiwa o Akarana.
page break