Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Maori Deeds of Land Purchases in the North Island of New Zealand: Volume One

Waikohu-Matawai Block (Agreement to lease), Poverty Bay District

page 707

Waikohu-Matawai Block (Agreement to lease), Poverty Bay District.

Opotiki, 19 December, 1873
He pukapuka whakaae tuturu tenei na nga tangata Maori e mau rei o ratou ingoa mo 1873 19. December. Poverty Bay District. ratou, a ratou uri, a ratou hapu, ki tetahi taha, na Hoani Wirihana, komihana hoko whenua mo te Kawanatanga ki tetahi taha. Waikohumatawai.
E whakaae ana nga tangata maori e mau nei o ratou ingoa ki te reti ki a Hoani Agreement to lease. Wirihana mo te Kawanatanga to ratou whenua katoa ki te takiwa ki Waikohu Matawai mo nga tau e rua tekau ma rima.
Nga rohe o taua whenua ka timata ki Tawakahutia ka haere ki runga i te raina kua Boundaries. [43,479 acres.] oti te reti ki nga pakeha a Orewha ka makere ki Waikohu ka haere te kongutuawa o Rangiriri a ra roto i Rangariri ki te takiwa o te rohe potae a te Kawana i ukua ki konei ka huri ka haere ki runga ki taua rohe potae, a te matawai o te Korona awa, a Omapara a Whangaiarea Matakitaki, Tokanui a ka tutaki ki Tawakahutia.

Na nga utu ia tau ia tau mo tenei reti me penei puta noa nga tau katoa o tenei reti.

E rima nga tau tuatahi kotahi rau pauna te utu mo ia tau mo ia tau o aua tau e rima.

E rima nga tau kotahi rau e rua tekau ma rima pauna mo ia tau mo ia tau o aua tau e rima.

E rima nga tau kotahi rau e rima tekau pauna mo ia tau mo ia tau oa aua tau e rima.

E rima nga tau kotahi rau e whitu tekau ma rima pauna mo ia tau mo ia tau o aua tau e rima.

E rima nga tau e rua rau pauna mo ia tau mo ia tau o aua tau e rima mutu noa te reti.

Ma nga Maori e mau nei o ratou ingoa (ma a ratou uri a ratou hapu) e utu te toru Receipt for £300 advance. rau pauna moni kua oti te homai e Hoani Wirihana ki a ratou i tenei ra ki runga i te tikanga o tenei reti. A ma te Kawanatanga e pupuru i runga i tenei take e rima takau pauna moni ia tau ia tau i roto o nga moni o te reti mo nga tau e ono kia rite ai aua rau pauna moni e toru, ka timata te pupuru tenei moni ki te tahi tekau ma tahi o nga tau o tenei reti.

Ma nga Maori e mau nei o ratou ingoa (a ratou uri a ratou hapu) e utu i te ruri o tenei whenua i roto i nga moni o te reti kia rite ki nga moni e hoatu aua e Te Kawanatanga ki te kai ruri o te whenua. A ma te Kawanatanga aua moni e pupuru.

Mehemea ka kitea he koura he hiriwa ranei ki tenei whenua a ka hiahia nga pakeha ki te mahi aua mea, me mahia ki runga ki te tikanga o te maina raiti a ko nga moni katoa mo nga maina raiti me homai ki nga tangata Maori e mau nei o ratou ingoa. Te utu mo te maine raiti kotahi te pauna mo te tau kotahi mo ia tangata e keri ana te koura ki raro ki te whenua.

Ki te mea ka kitea te hinu ki tera whenua me waiho mo taua wa nga korero mo tera mea.

Me whakawa tenei whenua ki te Kooti whenua Maori ka tu tuatahi ki Turanga kia tika tenei whenua ki nga tangata e mau nei a ratou ingoa kia pai ai hoki ta ratou reti ki te Kawanatanga.

E whakaae ana matou nga tangata Maori e mau nei a matou ingoa mo matou ake mo a matou uri a matou hapu kia kaua rawa e hokoa e matou i tenei whenua i roto i nga tau o tenei reti ki te tangata ke.

Witness

Jas. Busst. Wiremu Kingi Tutahuarangi.
Panapa Waihopi.
Te Otene Te Araka.
Arapera Pere.

Kai titiro—

Te Awanui.
Te Manihera Maiki x tona maka.
Rangikohera.
Tipene Tutaki.

Kai titiro—

Te Awanui.
Aporo Matahuata x tona maka.
Atareta Ruru.
Rihimona Te Tau.
Pera Tutoko x tona maka.
Karauria Te Ua.
Te Awariki.
Te Hira Parekowai.
Rawiri Moti.
J. A. Wilson,
Govt. Agt.

Kai-titiro—

Hoera Katipo.
Henare Rutu.

I, William Kerr Nesbitt, The Trust Commissioner appointed under "The NativeCommissioner certificate Lands Fraud Prevention Act, 1870," for the District of Poverty Bay, do hereby certify that I have, with regard to the within-written instrument and the agreement thereby witnessed, made the inquiries directed by the said Act, and that I am satisfied with the result of such inquiries.

W. K. Nesbitt,
Trust Commissioner.

Dated at Gisborne, this 23rd day of June, 1875.