Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga kōrero a Reweti Kohere Mā

He Hoa no ērā Rā

He Hoa no ērā Rā

Ko te Kōmihana i tukuna mai e te Kāwanatanga o Ingarangi ki te Whakatiketike i Otautahi ko Sir John Gorst, arā, ko Tā Hoani Koohi. I a ia e taitamariki ana i haere mai ia i te taha o Pihopa Herewini. Ko tōna hiahia kia whai mahi mihinare a ia i waenganui i te iwi Maori. No tana mārenatanga ki tētahi kōtiro, ka wehi ia ki te mau tana wāhine tamariki ki waenganui pū o te Maori. I whakakōmihanatia te Pākehā nei, ā, ko to rātou māngai he nūpepa, ko Te Hokioi[277] te ingoa, ko te etita ko Patara Te Tuhi[278], he kaumātua rangatira. I te kaha o Te Hokioi ki te tū hoariri ki te kāwanatanga, ka tīmataria hoki e Te Koohi he nūpepa māna, ka huaina te ingoa ko Te Pīhoihoi Mokemoke[279]. I te kino o nga Maori ki te Pīhoihoi ka tukitukia e rātou te whare perehi, ā, e ai te kōrero, i meatia nga reta o te perehi hei matā. Na konei tonu page 183 i whakahohoro te whawhai ki Waikato i te tau 1863.

I tino mōhio a Te Koohi ki te Reo Maori. I haere rāua ko tana tamāhine kia kite i Waikato, ā, he nui te manaaki i a rāua. I haria rāua i runga i te waka taua i a Taheretikitiki, te waka o te Kīngi. Ko te tino whakamihi a Te Koohi ko te noho pai o te Pākehā rāua ko te Maori o ēnei rā. Tēnā hoki i ērā rā, kāhore he tatanga o te Pākehā rāua ko te Maori, i tino kinongia te Maori e te Pākehā.

Te Pīpīwharauroa, 1906.

He whakamārama: Ko te ingoa mo tēnei kōrero na Reweti Kohere engari ko tōna ake ingoa i roto o Te Pīpīwharauroa nama 105, Tihema 1906. Whārangi 10, ko 'Te Koohi'. Ko te kaituhi kei te ngaro.—Nga Etita

[277]Te Hokioi: He manu rere pō, kua ngaro ināianei. I wehingia e te Maori.

[278]Patara Te Tuhi: Ko ia tētahi o nga hoa a Tawhiao i haere ai ki Ingarangi.

[279]Pīhoihoi Mokemoke: Ko nga kupu a Rawiri i mea nei, 'toko rite ki te pīhoihoi mokemoke i runga i te tuanui.' (Waiata 102, 7.)