Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga kōrero a Reweti Kohere Mā

Nga Kupu a Hōhua Tāwhaki

Previous Section | Table of Contents | Up | Next Section

Nga Kupu a Hōhua Tāwhaki

He naho[194] anō a Hōhua Tāwhaki[195], he mūrere, no Ngāti Porou, pērā rā anō o Ngāti Porou, me Hare Tawha. I waihotia iho e ia āna kupu ki muri hei whakahuahua, hei kata ma te tangata. Ko tana kupu tino nui i haere a, i rongo ko tana kupu whakatene mo te karengo[196]. He tino kai tonu te karengo, te kai i tangihia mai nei i te pae o te pakanga.

Ko te kāinga o tēnā kai o te karengo ki a Ngāti Porou, he parengo haere tae atu ki te Pākihi arā ki East Cape. Ko tōna papa ko Mataikaro.

I tae a Hōhua Tāwhaki ki roto o Heretaunga, a, i whakamanuhiritia ia e Te Hapuku[197] ki tōna kāinga ki Te Hauke. He kāinga rongonui a Heretaunga mo tēnei kai mo te tuna, na reira hoki, mahara tonu a Hōhua e kore e hapa he tuna he kai māna, arā hoki te moana o te tuna a Poukawa kei mua tonu i ōna kanohi. Tēnā koa no te whakatakotoranga i te kai māna i te ahiahi, aue, he karengo rā ia te kīnaki, ko te kai tonu o tōna kāinga. Ka kī na a Hōhua,'Aue ko te kai nei anō tēnei, e whai nei i a au.' Tērā kua hakiri mai i a Te Hapuku te hamumu a Hōhua, ko tana kīanga mai,'He aha to kōrero?' Hohoro tonu te whakahoki a Hōhua,'Ehara, he tangi tonu ake ki te kai o te kāinga.' Ka ui anō a Te Hapuku: 'Ka nui pea tēnā kai kei tou kāinga?' Ka whakautua e Hōhua, 'Kaore, iti nei, kāti ma nga rangatira anake.' Na te tere o te whakautu, o te karo, ka taha te huata.

I te hokinga o Hōhua Tāwhaki ki te kāinga, ka katia e te marangai ki Whareponga, tata pau ana te wiki e ua ana. Ko te tino kai i homai māna he rōroa arā he kamokamo. He kainga na he rōroa, he kainga na he kamokamo, nāwai a, kua hōhā a Hōhua, te manuhiri i te rōroa. I te tūnga o te rourou rōroa ki tōna aroaro ka whaikupu, 'E hika ma, kātahi anō te kai ko ta tātau kai ko te rōroa, kaore ōna kākano?' Kii page 155 tonu mai hoki nga poupou: 'He kākano; tōna pukahu.' Ka tono a Hōhua i ētahi kākano māna hei tari māna ki tōna kāinga i te tino kai. He kete kī tonu i homai. Ka paki, ka haere te tangata nei me tana kete kākano rōroa ki te ringa. Ka matara atu i te kāinga ka tīmata tana whakangahoro haere i nga kākano ki te huanui. Na nga ope haere i mātakitaki te kākano e toha ana i te huarahi. Na rātou i kawe te kōrero ki Whareponga ki te iwi kākano. Kua waihotia hei kōrero ma Ngāti Porou ina hōhā i te hōmai tonu ko taua kai anō, 'Au, ko te kai nei anō. Kaore he kākano o te kai nei?'

Kei Te Araroa, kei Rangitukia, nga uri a Hōhua Tāwhaki e noho ana, he nui āna uri.

Reweti T Kohere

Te Toa Takitini nama 66 i te 542, Pepuere 1927. Whārangi 542.

[194]Naho: E rite ana ki te kupu a te Pākehā ki te wag.

[195]Hōhua Tāwhaki: He rangatira no te Whānau-a-Tuwhakairiora, e noho ana i te Kawakawa, ara i Te Araroa. Ko tana tino uri ko Hēni Te Kahurangi.

[196]Karengo: Ki a Ngāti-Porou he parengo. Ko tētahi tēnei o nga tino kai a te Maori, a, e kiia ana he tino kai pai mo te tinana. Ko te karengo tētahi kai hei ārai atu i te mate weriweri nei i te goitre.

[197]Te Hapuku: Ko tētahi tēnei o nga rangatira nunui o roto o Heretaunga.

Previous Section | Table of Contents | Up | Next Section