Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga kōrero a Reweti Kohere Mā

Hana Peneti

Hana Peneti

He wāhine Reo kore

E hoa, tēnā koe. He kupu ruarua nei hei whakawaha ake ki runga i ta tātou Manu.

No te 10 o nga rā ka hori nei, i moe ai a Hana Peneti[107]i te moenga roa. I mua tata atu i kaha anō tōna tū ki te hoa riri, he wā anō ka toa ia, he wā anō ka toa te hoa riri, otirā i te hoa riri anō te mutunga. Haere atu ana ia mahue iho ki muri āna tamariki tokorima me tana koroheke. Tēnei kua riro te kura whakahirahira te kaitautoko i nga mahi o runga i te waka nei a te whakapono; te kaihāpai i nga tikanga e whakakaupapatia ana e tōna hoa tāne. Haere rā e whae, e taea hoki te pēhea. Haere te wāhine reo kore kaore i puaki he kino i tōna māngai mo ētahi atu ahakoa i ūtaina mai he kino ki runga ki a ia. Waiho iho ki muri ko te tangi, ko te māharahara ki ōu tūranga i nga wā o mua. Hoatu e whae, nāu i kite tēnei wā hei haerenga mōu.

Takoto mai, e Hana! I roto te puhirere, ka tokia

To kiri; e te anu mātao, e nga hau

Whakahoki; no roto no Ohinemutu, titiro to

Kanohi; nga marae ka takoto, he whakamā

Runga atu; kei o iwi, ki konei

E te Koea; mapu no ai ki te ata o te tau taku kuru
Pounamu; tēnā ka makere, hinganga page 84

Taniwha; no nga puke tū noa i te muri, e Pare

I Tawhiti; tēnei to pōtiki, mihi mai

I kona; koe ma te tuku kino, te tau e e i.

E whae, kai kino! i te maru awatea, te hoki

Te mahara; te moenga i te tāne; ma to

Whānau koe e mihi atu, haere rā

E Hana! i te ara kai kino, i te ara

kōrero; i te ara kōhimu, o te tini e e i.

Kātahi anō tētahi o nga wāhine i tino pā ai te mamae ki te ngākau o te tangata, haere rua ana o te Maori me te Pākehā, tawhio noa nga Motu e rua nei. Te tino patunga anō ia kei tōna koroheke, kei ōna mātua, kei ōna whanaunga, me tana rōpū taitamariki. Koea i mahi tahi nei rātou i runga o Rotorua. Kaore e taea te tātaku ake nga āhuatanga o tēnei wāhine, i runga i tōna āhua, i āna mahi, i ōna whakaaro. Waiho me whakamātau ki te whai ake i āna tauira, heoi anō pea kei nga kupu nei hei whakapotonga ake, 'Anō te hinganga o nga mārohirohi,' me tēnei, 'He hinganga taniwha'.

I te 12 o nga rā, i te 2.30 i te ahiahi, ka tukua atu tōna tinana ki te kōpū o te whenua. I nehua ia ki waho tonu mai o te kūwaha o te whare karakia i Ohinemutu. Ko nga minita ēnei na rātou i tuku atu, Revs. Tisdall, Haumia me Ratema, ko Te Wheoro he reimana. Ka tata te haora o te nehu, ka whakaeke te tangata ki runga ki tōna marae ki te Papa-i-Ouru.[108] Kāti i te kawenga atu o te wāhine nei ki roto o Tamatekapua kua hiki a waho i te tangata, me te heke anō te roimata i te kanohi, anō he wai e rere ana te rite, hui atu ki ana hoa Pākehā. Kātahi anō te nehu i kitea ai te nui o te tangata, haere rua ana ko te Maori me te Pākehā, anō he whānau kotahi, i te nui rā o te aroha ki tēnei wāhine i whatia tūtia nei e te mate. He nui nga tohu aroha a ōna hoa o nga motu e rua i tae mai. He ringa kaha nāna i tango atu, te taea te pupuri. Haere rā e te whae i te ara whānui, i te ara kua rite mai hei mutunga atu mo te oranga poto i tēnei ao.

Heoi nei e Manu o kupu hei roha atu māu ki nga marae o katoa. Kia ora

Heoi anō

Reweti T Kohere

Te Pīpīwharauroa nama 138, Hepetema 1909. Whārangi 4. page 85

He whakamārama: 'He Hingahinga Taniwha' te ingoa ake o tēnei kōrero a Mokena i roto o Te Pīpīwhauroa.—Nga Etita

[107]Hana Peneti: Hoa wāhine tuatahi o te Pihopa o Aotearoa. Ko Huta rāua ko Pare Pāka ōna mātua, no Te Atiawa, Taranaki, engari i noho rāua ki Motueka. He tangata tuhituhi a Huta ki a tātou pepa Maori.

[108]Papa-i-Ouru: Ko te marae tēnei o Ngāti Whakaue arā o Te Arawa katoa, arā o nga iwi Maori katoa o Niu Tireni. E kiia ana ko te wāhi tino tapu ko muri o te whare karakia.