Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Ripoata a nga Komihana i Whakaturia hei Whiriwhiri i nga Putake e pa ana ki nga Ture Whenua Maori.

Whakaaturanga

Whakaaturanga.

Mo nga Mahi o Mua.

1. Kooti Take Whenua Maori mo nga raruraru o mua.

Mo a Muri.

2. Komiti mo ia poraka mo ia poraka.
3. Komiti, mo te takiwa ranei mo te iwi ranei o ia takiwa o ia takiwa.
4.

Tiati Takiwa, me te Komihana takiwa ano. Ko te Komihana koia ano hoki hei tiamana mo nga Komiti o te takiwa, mana e whakaputa nga moni ki ia tangata, e whaitake ana ki nga poraka whenua.

He Poari mo nga whenua Maori. Ka whai hiiri taua Poari, ko taua Poari, hei mahi i nga mahi, ina, kaore i tahuri era Komiti ki te mahi, ki te whaka kore ranei. Ko te mana o taua Poari kia rite ki te hunga e whaitake ana ki te whenua, kia rite rauei ki te mana whakahaere tikanga o nga Komiti. Ara, tana mahi, hei mahi i nga mahi o nga Maori. Ko nga whaitaketanga katoa ma te Poari Whenua Maori e whakahaere mo te hunga no ratou te whenua.

Me whakairi te moni e pau ana mo enei whakahaerenga a te Poari Whenua Maori ki runga ki te whenua, penei, e mea te uta i rote i te rau pauna kotahi.

Rapunga Take.

1. Komiti Maori mo te hunga e ki ana na ratou te whenua.
2. Komiti Maori mo ia takiwa mo ia takiwa.
3. Tiati, me tetahi Komihana hoki mo te takiwa, me tetahi ateha ano, ko te ateha no tetahi takiwa ke atu.

Mo te Hoko.

1. Ma te Komiti o te takiwa e whakarite.
2. Ma te Komihana e rapurapu, e kimi nga tikanga me nga ritenga, a, ka oti era, ka tuhi tuhia ka whakaaturia ona whakaaro.
3.

Ma nga Poari Whenua Maori e whakaputa nga Karaati, tiwhikete ranei mo nga whenua.

Me mahara hoki tatou, ko te take i whakaturia ai tenei Komihana e te Kawana, hei whiriwhiri i enei putake, hei tohutohu atu hoki i etahi tikanga marama mo runga mo enei mea:—
1. Mo nga mahinga o nga tore e pa ana ki te hoko me te tuku a nga Maori i o ratou paanga whaitaketanga, ki nga whenua Maori i roto i te Koroni.
2. Mo runga hoki i te ahua o te Kooti Whakawa Whenua Maori, me ona mahi, me ona tikanga whakahaere whakawa, i raro i nga ture e whaimana ana i tenei wa. Ka kimi hoki nga Komihana, me kore ranei etahi ritenga ke atu mo nga mahi me nga whakahaere whakawa a taua Kooti; kia whakatutia houtia ranei taua Kooti i rungai etahi tikanga hou, ritenga pai, marama, kia mama haere ai tana mahi.
3.Mo runga hoki i ona ahua raruraru kua tupu ake i waenganui i nga Pakeha me nga Maori i runga i te hoko me te tuku i nga whenua Maori; nga raruraru ranei i tupu ake ai, na te mea, kihai i tino rite nga mahi tuku i runga i nga tikanga o te tare. Tetahi ka uiui ki nga raruraru mo nga whenua pera, e takoto raruraru ana, na te mea, kaore e tino rite nga tuku ki to te ture tikanga, ko aua whenua, he mea tuku marama i runga i te nagkau tika te nagkau pono a tetahi ki tetahi, i muri mai i te whakawakanga me te whakataunga o aua whenua e te Kooti Whakawa Whenua Maori. Ka tirohia e nga Komihana kei te mau tonu ranei te he, te raruraru ranei, o aua tu tuku Me he page 16mea pera, he aha ranei te mea tika, kia meatia hei whakaora i aua mate, ara, me he mea, e pai ana, ki te whakatika i aua he, te whakaoti ranei i aua raruraru. Otira, e kore e ahei nga Komihana, i raro i te mana o tenei rarangi, ki te uiui ki te keehi a tetahi tangata, kia whakaae rano nga tangata e whaitikanga ana ki taua keehi, te kawe mai ki te aroaro o nga Komihana. Kaua ano hoki nga Komihana e uiui ki te take ki tetahi whenua, mehemea kei te takoto raruraru ia, i te aroaro o tetahi Kooti whakawa, ahakoa pehea ranei te ahua o taua Kooti; kei te aroaro ranei o tetahi hunga, tangata ranei, e whai mana ana ki te whakawa, ki te whiriwhiri ranei i taua raruraru.
4. Kia, whiriwhiria e ratou nga ritenga tino pai, tino marama, kia whakatakotoria, a muri atu, mo nga whenua a nga Maori e tukua ana e ratou, hei whenua hoko, hei whenua tuku. Ka uiui ano hoki nga Komihana, ko ewhea nga tikanga pai me nga ritenga marama hei whakatakoto, kia puta tika ai tenei mahi.
5. A, ka uiui ano hoki nga Komihana ki era mea ke atu, e pa ana ki nga mahi o tenei Komi-hana, kia tino whakaaturia mai kia ratou nga whakaaro mo runga i nga putake uiui katoa, hei uiuinga ma ratou.