[Translation. ]
No. 60.—Pitihana a Wi Katene Paremata me tetahi atu.

E ki ana nga kai-pitihana e whai take ana raua, i to raua tupuna, ia Kauhoe, ki Whakapuaka Poraka, Takiwa o Whakatu, a i runga i te korenga kaore i mana i te tangata kei a ia taua whenua inaianei, ara, i a Huria Matenga, tana kupu i ki ai mana raua e whakauru ki te tiwhikete i te wa i whakawakia ai taua whenua e te Kooti Whenua Maori, heoi kua araia raua, a kua kore raua e uru ki taua whenua. E inoi ana raua inaianei kia whakaaetia he whakawa tuarua kia taea ai e raua te whakauru ia raua ki taua whenua.

Kua whakahaua ahau kia ki penei, kua kite te Komiti he putake uaua tenei.

I takoto ano etahi korero ki te aroaro o te Komiti hei whakaatu no Kauhoe raua ko tana tama ko Wi Katene te Puoho a Whakapuaka Poraka. A e ki ana a Mr. Alexander Mackay (Tiati Make) kaore kau o Kauhoe take paanga ki taua whenua, heoi ano tona paanga he kai-tiaki noa iho ia mo Wi Katene. Otira e tika ana kia awangawanga te Komiti ki tenei korero, notemea hoki i te tau 1832 i te wa i tukua ai te whenua e Ngati Koata ki a Kauhoe, i pehea i kore ai ona take ki te poraka.

Kua oti te whakamarama ki te Komiti (tirohia nga Kupu Apiti ki nga Pukapuka o nga korero o te Whare o Raro, G.–2., 1881), ara, ko nga take paanga o Te Wahapiro (he tama tenei na Kauhoe, a koia te take tupuna o nga kai-pitihana ki te poraka) i tukuna katoatia e ia ki te Karauna. Na reira ahakoa i taea e nga kai-pitihana te whakaatu ki te Kooti o raua take ki te whenua mo te taha ki a Te Wahapiro, e kore ano te Kooti e kaha ki te whakatau i aua paanga ki a raua, engari ka hoatu ke mo te Karauna. Otira kaore raua i whakatu kereeme ma raua ki te aroaro o te Kooti. E ki ana raua, ko te take i kore ai raua e whakatu keehi ma raua ki roto i te Kooti kua oti i a ratou ko Huria Matenga tetahi whakariteritenga mo taua keehi. Kei te whakahengia tenei korero e Huria Matenga. Na ko tetahi, ka tekau ma toru rawa nga tau inaianei kua pahemo o te tuunga o te Kooti nana i whakatau te whenua ki a Huria Matenga, a katahi ano ka tae mai ki te Paremete he pitihana whakahe mo taua whakataunga. Kaore ano he tono whakawa tuarua ma nga kai-pitihana mo tenei whenua i tae i mua atu o tenei pitihana ki te Kooti ki te Karauna ranei. Ko to raua ngaronga i te Kooti me ta raua waiho roa i ta raua kereeme, ma ena e whakatatu te whakaaro, koia ano, i mohio ano nga uri o Te Wahapiro kaore kau o ratou take ki taua whenua. Na reira kaore te Komiti e kaha ki te ki kua marama ki a ratou te kereeme a nga kai-pitihana.