Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Reports of the Native Affairs Committee, 1887, No. 1

[Translation.] — No. 66.—Pukapuka-inoi a Tamati Karaihi me Hone Pene

[Translation.]
No. 66.—Pukapuka-inoi a Tamati Karaihi me Hone Pene.

E Mea ana nga kai-pitihana he nui a ratou moni kua pau he nui hoki to raua raruraru i runga i nga mahi a te Kooti Whenua Maori mo runga i te Pukekura poraka. E ki ana no hoki e pera ano to ratou raruraru i runga i tetahi atu poraka e Karangatia nei ko Puahoe. E inoi ana ratou mo tetahi ora, kia whakahokia hoki a ratou moni i pau.

Kua whakahaua ahau kia ki penei: Ko nga korero e mau nei i roto i te pitihana kahore e tautohea, kahore hoki i ruarua te whakaaro ko nga moni i ngaro e whakahuatia nei i ngaro i runga i nga mahi te Kooti Whenua Maori. Na tenei hoki i tahuri ai nga kai-pitihana ki te whakahaere i roto i tetahi Kooti ta ratou take ki nga poraka whenua kua whakaingoatia ara a Pukekura me Puahoe. E ki ana i tae nga utu mo te whakahaerenga o aua poraka i roto i nga Kooti ki nga moni e £6,000. Ko te rahi hoki o te whenua i rihitia i tae ki te 8,395 eka me nga eka 8,612 heoi kihai wiini nga kai-pitihana i te whakahaerenga i a ratou kehi i roto i te Kooti Hupirime i roto hoki i te Kooti Tono o Niutireni, otia kua tukuna tetahi tono whakawa ki Ingarangi a ko nga utu mo taua whakawakanga ekore e taea e te tangata te whakaaro. Na ahakoa i whakataua he utu ki nga kai-pitihana mo te whakawakanga mo ta ratou kehi heoi ekore e taea e ratou te tono i aua utu ki nga Maori notema na te ahua o te ture i te tuatahi i muri iho na te powhara o nga kaipitihana. He mate nui rawa tenei, ko te whakahawea ia kihai iti. E kiia ana ko nga whakawa penei he mea whakahaere i runga i te tono a te hunga e whai ana kia riro ho moni ma ratou i runga i te whakahaerenga o nga kehi i roto i te Kooti i runga ranei i te tumanako kia Parakimeratia te hunga e noho ana i runga i aua whenua. Kua tukuna etahi tono whakawa whakawehi ranei mo etahi kehi penei ano i roto ano i taua takiwa a e tu ahua wehi ana nga tangata hoko ki te tika o a ratou take ki nga whenua. A ahakoa wiini te tangata i roto i te Kooti, ko tona tukunga iho he powhara. A i runga i te whakaaro o te Komiti e raruraru ana nga take a nga tangata te koroni. Ko te mea tika me whakahau e te Kawanatanga nga roia whai mana o te Kawanatanga kia Whiriwhiria aua take i runga i ta te Ture kia hohoro ai te whakaoti tika i aua raruraru he mea nui hoki te whiriwhiri te whakaoti i aua mea i runga i te utu mama. He mea ano hoki i runga i etahi whakahaere nga utu nui e tino takahia ana nga huarahi o te tika. Ko tetahi mea hoki hei whiriwhiri ma te Kawanatanga he pehea te nui o to utu e tika ana kia utua ki nga kai-pitihana ahakoa i runga i ta Ture i runga ranei inga whakaaro a te tangata.

31 o Mei, 1887.