Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Reports of the Native Affairs Committee, 1878.

[chapter]

E ki ana te kai-inoi he mema ia, i mua afee nei, o te Runanga Nui he minita hoki ia, a i timataria e ia tetahi whakawa a ratou ko tona iwi ki te Pihopa o Werengitana, hinga ana tana whakawa a tau ana ki a Wi Parata te utunga o nga moni e £391 12s. 4d. E tono ana ia notemea i timataria e ia tenei mahi whakawa i runga i te tikanga mo to katoa kia utua taua moni i roto i nga moni o te iwi.

Kua whakahaua ahau kia ki penei atu ki te Whare:—

I tukua e Wi Parata me ona hoa 18 tetahi pukapuka-inoi i te tau 1876 ki te Runanga Nui he whakaatu i te mea i whakawakia i muri iho i te Kooti Hupirimi. Ko tenei te kupu a te Komiti o taua tau:—

"E tono ana nga Kai-inoi kia whakahokia ki a ratou tetahi whenua, i tukua e to ratou iwi ki te Pihopa o Niu Tireni, notemea kahore i ea nga tikanga o te karaati.

"Kua whakahaua ahau kia whakapuakina tenei kupu e au:—Ko taua whenua tikanga kura e whakahuatia ana i roto i te pukapuka-inoi kei Porirua i roto i te Porowini o Werengitana, te nui o taua whenua 500 eka i tukua i te tau 1850 e nga tangata o Ngatitoa o Ngatiraukawa ki te Pihopa o Niu Tireni kia tiakina e ia hei painga mo nga tikanga o te whakapono o te whakaako hoki. Kahore he page 14kimikimihanga o te whakaaro ka kitea ko te whakatunga me te whakahaeretanga o tetahi kura ki Porirua te tino tikanga i karaatia peratia ai; a e kitea ana ano hoki kahore ano he kura kia tu ki reira, tetahi hoki kahore i kitea mehemea he mahara kei te kai-tiaki kia whakaeangia taua tikanga. Kahore tenei Komiti e marama ki te ki he mea pai, he mea tika ranei kia whakaturia inaianei he kura ki runga ki tenei piihi whenua kia rite ai nga kupu o te karaati kahore hoki ratou e marama ki te ki atu ki te Whare kia hanga tetahi Ture e taea ai te whakahoki taua whenua ki nga ka inoi.

"Otira e whakaaro ana ta koutou Komiti, mehemea he maha nga whenua kua whakatapua mo te mahi whakaako e rite ana te tu inaianei ki tenei he mea tika kia tino kimihia e te Whare nga tikanga katoa mo nga whenua kua whakatapua i roto i tenei Koroni mo nga tikanga o te whakapono, o te whakaako o te aroha hoki.

John Bryce.

"Hurae 19, 1876."