Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1896-1899

Pire Whakahaere I Nga Whenua Maori

Pire Whakahaere I Nga Whenua Maori.

Te Hetana (Right Hon. Mr. Seddon, Minita mo nga Mea Maori).—E mea aua ahau kia ata tirohia e te Pika te Pire Whakahaere mo nga Whenua Maori kua kokiritia nei i tenei ra e te mema mo Pamutana. Ko taua Pire e pa ana ki nga Whenua Maori me nga whenua rahui kua tau ki te Kai-tiaki mo te Katoa, a e pa ana hoki ki nga moni a te iwi katoa. Ko te Pire nei he mea kape e te mema honore mo Pamutana i taku Pire o te tau 1893, ara, he ruarua noa iho ana kupu hou i hoatu ai ki roto. Na, kaore ano te Karauna i whakaae ki tenei Pire, a e kore ano hoki te Kawanatanga e whakaae ki tenei mea; a i te mea kei teuei ra e panuitia tuaruatia ai taua Pire, he pai pea i mua o te peratanga, kia ata tirohia e te Pika i tenei ra te aronga o taua mea.

Pirani (Mr Pirani, mema mo Pamutana).—Kaore an e mea ana me ki atu au e tito ana nga korero a te Pirimia, otira mehemea i ata korerotia e ia taku Pire ka kite ia kei te he rawa tana korero. Kaore rawa te Pire nei e pa ana ki nga whenua kua rahuitia mo nga Maori ki nga whenua ranei kua tukua ki te Kai-tiaki mo te Katoa. Heoi ta tenei Pire he hoatu kau i etahi mana ki nga Maori, ma ratou e tuku o ratou whenua ki raro i te Pire, ma ratou ranei e kore e tuku, kei a ratou te whakaaro. Kei te he ta te Pirimia, kaore pea i ata korerotia e ia te Pire.

Te Hetana (Right Hon. Mr. Seddon).—Ki te tirohia e te mema honore nga korero o roto i te Pire, ka kite ia e uru ana ki raro i nga tikanga o te Pire "nga whenua katoa kua tau ki te Kaitiaki mo te Katoa." A ki te tirohia e te mema honore a tekiona tekau ma whitu o te Pire ka kite ia e pa ana te Pire ki nga whenua rahui o te Tai Hauauru o Aotearoa nei me nga whenua rahui o te Tai Hauauru o Te Waipounamu, na ko aua rahui o te Tai Hauauru o Te page 26Waipounamu he whenua era kua tau ki te Kawana. Henuku atu i te iwa tekau nga tekiona i roto i te rau tekiona o te Pire he mea tangotango mai i te Pire o te tau 1893.

Pirani (Mr. Pirani).—Hia, hia.

Te Hetana (Right Hon. Mr. Seddon).—Kaore ha: kua tikina atu e te mena honore tetahi o nga Pire a te Kawanatanga, a kua kokiritia e ia ki te Whare, ano nana ake taua Pire. I te mea he Pire Kawanatanga tenei Pire, kaati, kei te Kawanatanga te tikanga me whakahaere ranei, kaua ranei.

Te Tumuaki (Mr. Speaker).—Me nuku tenei korero kia tae ra ano ki te taima e karangatia ai taua mea i runga i te Ota Pepa.

Katahi ka whakahaerea ko nga patai, na wai a, ka tae ki te patai mo—