Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1896-1899

Paraire, te 5 o Akuhata, 1898

Paraire, te 5 o Akuhata, 1898.

No te hawhe-paahi i te rua karaka ka noho te Tumuaki ki runga ki tona nohoanga.

Ka karakia te Whare.

Ka whakahaerea ko etahi korero mo te Peeke o Nui Tireni, ka mutu era ka tae ki nga patai.

Ohotu Poraka.

Te Kahana (Mr. Carson, mema mo Whanganui.)—Ka patai ahau ki te Minita mo nga Mea Maori, Mehemea, tera ranei e whakaurua e te Kawanatanga he Pire ki te Whare i tenei huihuinga o te Paremete hei tuku atu i Ohotu Poraka ki raro i te mana o te Kai-tiaki mo te Katoa whakahaere ai, i te mea koia tera te hiahia o te nuinga o nga tangata no ratou te whenua?

Te Hetana (Right Hon. Mr. Soddon, Minita mo nga Mea Maori).—Taku kupu mo tenei patai e penei ana, he tika i tae te Kai-tiaki mo te Katoa ki te takiwa o Whanganui, a i kite ia i te page 24nuinga o nga tangata no ratou te poraka o Ohotu. Ki taku mahara i whakapai te nuinga o nga tangata o taua whenua kia whakaurua he Pire motuhake mo ratou, hei hoatu mana ki te Kai-tiaki mo te Katoa pera ano me nga mana kua tukua atu nei ki taua tangata mo nga whenua o te Tai Hauauru, ara, kia ahua rite ki nga tikanga o te Pire Whakahaere i nga Whenua Maori kua whakaurua nei e te Kawanatanga ki te Whare. Kia kite au i te ahua o nga mema mo taua Pire ka mohio ai ahau me whakahaere ranei tetahi Pire motuhake mo Ohotu kaua ranei. Otira ki te whakaaetia te Pire nui a te Kawanatanga mo nga whenua Maori, heoi kua kore he ritenga e whakaurua ai he Pire motuhake mo Ohotu.

Merton-Corner Bush Road.

Tame Parata (mema Maori mo Te Waipounamu).—Ka patai ahau ki te Minita mo nga Whenua, Mehemea ranei ka whakaae ia ki te whakanoho kia kotahi rau pauna moni hei hanga i te Rori ki Merton—Corner Bush, i te mea i whakaaetia taua moni e te Minita mo nga Whenua i te tunga o te Paremete i tera tau? Kua tae mai ki au nga patai a nga tangata o taua takiwa, he ui kia mohio ratou i te tikanga mo taua rori.

Te Makenehi (Hon. Mr. J. McKenzie, Minita mo nga Whenua).—He rite tenei patai ki etahi atu patai kua utua e au i tenei tuunga o te Paremete. Kia hurihuria nga moni mo nga Mahi Nunui o te Koroni, hei reira ka whiriwhiria te tikanga mo te rori e tonoa nei. Kaore e kore te ata hurihuria nga tono a nga mema honore kia whakaritea he moni mo nga mahi o roto i o ratou takiwa, ara, ina tae ki te wa tika hei peratanga.

Pire Moni Reti Tika Mo Nga Whenua Maori.

Tame Parata (mema Maori mo Te Waipounamu).—Ka patai ahau ki te Minita mo nga Mea Maori, Mehemea, tera ranei e whakaurua e te Kawanatanga he Pire e whiwhi ai nga tangata tuku riihi whenua i nga moni reti e tino tika ana mo nga whenua e riihitia ana, a me te whakauru atu hoki i nga whenua o nga Maori ki roto ki taua tikanga? He maha nga Maori o tenei motu kua korero mai ki au he iti rawa nga moni reti e puta ana ki a ratou mo etahi o o ratou whenua. Kei te mohio au ki tetahi poraka e riihitia ana i naianei mo te toru tekau pauna i te tau, a mehemea i riihitia i runga i te tikanga makete e tuwhera ana ki katoa tera e eke noa atu ki te toru rau pauna te moni i te tau mo taua whenua. Koia tenei te take i whakanohoia ai e au tenei patai ki runga ki te Ota Pepa.

Te Makenehi (Hon. Mr. J. McKenzie, Minita mo nga Whenua).—Kei te whakatika, ara, kei te tautoko, nga korero a te mema honore, i taku whakahoki i te patai a te mema honore mo Waipawa, ko taua tu Pire e tika ai te tau ki runga ki nga tangata katoa me pa ki nga rawa katoa o te koroni; a e kore e hopohopo taku kupu, e tika ana te whenua i whakahuatia ake nei i roto i te patai a te mema honore kia taka ki raro i te Pire. Otira e kore pea e taea te paahi he Pire pera te ahua i tenei huinga o te Paremete; engari tenei ano nga ra e takoto ake nei e tahuri ai te Whare ki te mahi i tetahi Pire pera te ahua.

Ka mutu tenei patai ka haere tonu te mahi a te Whare.

No te tekau meneti te paahitanga o te rima karaka i te ata tu ka hiki te Whare.