Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1891-1895

Mane, te 28 o Oketopa, 1895. — Rahui Maori O Te Tai Hauauru O Te Waipounamu Me Whakatu

Mane, te 28 o Oketopa, 1895.
Rahui Maori O Te Tai Hauauru O Te Waipounamu Me Whakatu.

H. K. Taiaroa.—E hiahia ana au ki te whaikupu atu hei whakamarama mo te kupu a te Wiremu e mea na ia naku i tuku mai te pitihana a nga Maori mo te Rahui o Arahura. Ko te rua tenei page 11o nga whakapuakanga i roto 1 te Kaunihera nei naku i tuku mai taua pitihana i tenei huihuinga o te Parernete. Ko te pitihana i tukuna mai e au na nga Maori kore whenua o te Buller, e hara i te mea na nga Maori o Arahura. Ko ta ratou nei pitihana he mea tuku ki tera Whare o te Paremete e tetahi o nga mema Maori.

Te Wiremu.—Ko taku pitihana e korero nei he mea tuku na Taiaroa ki te Kaunihera. A e mohio ana au i tuhia e Taiaroa tona ingoa ki runga.

H. K. Taiaroa.—Kaore au i tuku pitihana pena i tenei tau.

Te Wiremu.—Me whakamarama atu e au mo runga mo te kupu mai a Taiaroa. Kua tirohia e au taua pitihana a kua kite au e tika ana he pitihana ke na nga Maori o te Buller kia tukuna atu he whenua mo ratou e hara i te mea na nga Maori o Arahura.

H. K. Taiaroa.—Kua nui nga moni a nga Maori o Arahura kua whakapaua i runga i ta ratou mahi whakaora i to ratou whenua me o ratou taonga, e hara i te mea hei painga mo ratou anake, engari hei painga ano hoki mo a ratou uri. I utua e ratou etahi o aua moni ki a ratou moni ake ano, e hara i te mea i tonoa atu ki te Kai-tiaki mo te Katoa. Ko etahi o aua moni i puritia atu i nga moni reti e puta mai ana i te Kai-tiaki mo te Katoa, utua atu ana ki nga tangata na ratou nga kataraka mo aua mahi. He mea whakarite tera na nga Maori ake ano, na ratou i kohikohi nga moni hei utu mo aua mahi. Me whakamarama atu ano au kei pohehe nga mema ka puta mai etahi o aua moni ki au, kaore, kua utua mai ki au taku hea o te moni mo te whakakinonga o te whenua. Kua utua mai taku hea o te moni; engari ko te toenga o aua moni kaore e taea ana te utu ki nga Maori whaitake ki taua poraka, notemea kei te araia te Kai-tiaki mo te Katoa e te tekiona 22 o te Ture o te tau 1887. No reira kaore au i te kite take tika e kore ai te Kaunihera e whakaae ki te menemana a tera Whare. I tae ano te Pirimia me Timi Kara me Tame Parata ki taua wahi i Nowema o tera tau, a mahia ana he Pire i runga i nga tikanga i whakaritea ai i taua hui. I whakaaetia i taua hui kia utua taua moni hei whakaea mo nga moni a nga Maori i pau i runga i te whakaoranga i a ratou taonga. E kore e tika kia ki nga mema ka moumoua noatia aua moni e nga Maori. Tera ano etahi atu mate kua pa ki nga Maori. Me ki atu au tera atu ano etahi mate taimaha rawa kua pa atu ki nga Maori o Arahura.

page 12