Nga Maori Takiwa Ngawha.

W. Kere.—E patai atu ana ahau ki te Kawanatanga mehemea ka awhina e ratou nga Maori o nga Takiwa Ngawha kia utua nga moni kua whakaekea e nga kairuri ki runga i o a ratou whenua. Ki te kore ka whakaae ranei te Kawanatanga ki te whakakore i te Ture Ngawha 1881, kia ahei nga Maori te hoko i tetahi wahi o to ratou whenua kia ahei te utu i nga moni e tonoa ana e nga kairuri? He take tenei e pa ana ki nga wahi nui o te takiwa e tu nei au hei mema. I paahitia te Ture Ngawha i te tau 1881. I pa taua ture ki nga eka neke ake e whitu rau mano. Ko te nuinga o taua whenua kua ruritia i muri iho i te paahitanga o taua Ture a ki taku mohio kua whakawakia te nuinga o taua whenua e te Kooti. Ko nga kairuri nana i ruri taua whenua kua whakaekea i a ratou moni ki runga ki etahi wahi o aua whenua a whakaekea ana ano hoki he inatareti ki runga i aua moni. He nui te raruraru kua tau ki runga i nga Maori mo runga i aua moni. I mea hoki ratou ka pau katoa o ratou whenua te kai e aua inatareti. Kahore o ratou mana ki te hoko ki te riihi ranei a kahore e taea e ratou te aha i aua whenua. He maha a ratou tononga ki te Kawanatanga ki a hokona e ratou te whenua ki a tukuna ranei ratou nga Maori kia hokona tetahi wahi hei whakaea i nga moni a nga kairuri. I tono ano ahau ki te Kawanatanga kia whakatuwheratia tetahi huarahi e puta ai nga Maori ki te Ao Marama i runga i te hoko ranei e te Kawanatanga i te whakahaere ranei i tetahi atu huarahi e tau ai te ora ki nga Maori.

Ko Mekenehi.—I ki, kahore he kaha o te Kawanatanga ki te awhina i nga Maori i runga i te huarahi e kiia mai e te mema na. Ko nga kairuri hoki i te mohio ano ratou ki te ahua o nga take ki aua whenua i mua i ta ratou ruritanga ma nga Maori. Kahore he whakaaro whakarereke i te Ture inaianei. Kei te kite ano hoki te mema na i te uaua o te pera erangi ka tahuri te Kawanatanga i na watea ratou ki te hoko i aua whenua, a ka oti te hoko ka utua nga kairuri. Kei te pai ano hoki te Kawanatanga ki te awhina i nga kairuri. Otira kei te mohio ano te mema na tera nga Maori e tono kia nui atu te utu mo nga whenua i ta te Kawanatanga i pai ai ki te hoatu otira ka tere te whiriwhiri e te Kawanatanga taua take.