Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1891-1895

Rahui Maori O Arahura

Rahui Maori O Arahura.

H. K. Taiaroa.—He patai taku ki te Hekeretari mo te Koroni. Mehemea ranei ka mahia e te Kawanatanga tetahi Ture i tenei Paremete, hei whakamana i te Kaitiaki mo te Katoa ki te utu i te moni £551, ki nga Maori whaitake, ko taua moni he mea utu na te Poari o Greymouth mo nga kowhatu i tangohia atu i te rahui Maori? Me whakaatu atu e au, i raro i te rarangi 22 o "Te Ture Rahui Maori o te Taibauauru o te Waipounamu me Whakatu, 1887, kaore i whaimana te Kaitiaki mo te Katoa ki te utu i aua moni ki nga Maori whaitake. E mea ana taua rarangi."

"Ko nga moni katoa e riro i te Kaitiaki mo te Katoa i tetahi atu tangata hunga ranei hei whakarite mo te whenua ake a te tangata, ka purita e ia ka tukuna ki a ia ki a ratou ranei, hei painga mo nga Maori e puritia ai te whenua mo ratou i riro mai ai aua moni, a me tuku aua moni, i ia wa i runga i nga tikanga nama moni a te Kawanatanga," et cetera.

Koia nei te take i tono atu ai au ki te Kawanatanga kia mahia he ture hei whakamana i te Kaitiaki mo te Katoa kia ahei ai ia ki te utu i aua moni ki nga Maori whaitake ki te whenua.

Te Pakere.—E tika ana te whakamarama mai a Taiaroa i aua take; engari koia nei te take raruraru: Ko taua whenua i tangohia ra e te Poari o Greymouth, he whenua na Wereta Tainui, a ko nga moni e puta mai ana i taua hoko e tika ana kia utua ki nga kaiwhakakapi o taua tangata. He maha nga tangata e tono ana ki te Kaitiaki mo te Katoa, a i runga i te tohutohu atu a tana roia, e ki tonu atu ana ia, e kore e taea e ia te utu atu i aua moni, engari ano ma runga i te tohutohu a tetahi Kooti whaimana. Ka pai rawa ia ki te utu i aua moni ki te tangata tika ina tuturu te tika o tona kereme.