Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1891-1895

Nga Whenua Maori

Nga Whenua Maori.

Te Paranihi i roto i tana whai korero roa ka ki penei mo nga whenua Maori. Kua kitea inaianei ko te mea tika me hoko he whenua Maori ta te mea kua iti rawa nga Whenua Karauna e toe ana a tera e whakaritea tetahi moni hei pera. A i te mea e puritia ana ki te Karauua te mana hoko whenua, e mahara ana te Kawanatanga ko te takiwa tika tenei hei whakatikatika i te ture kia ahei nga Maori ki te riihi atu i o ratou whenua ki te Karauua mo ake tonu atu ki te tuku atu ranei i o ratou whenua ma tetahi Poari i whakamana ai e ratou e riihi i raro i nga ture whenua o te Karauna ki nga Pakeha ma ratou e noho aua whenua ra. Erangi ko nga whakahaere ka mahia ra me whakaoti i raro i te pono me te tika, i raro hoki i nga ritenga o te tiriti. Me hanga nga ture kia taea te whakanoho pai i nga whenua a nga Maori. Ko te Roiara Komihana i whakaturia hei ui ui, kua oti te tuhi i ta ratou ripoata marama me te whakaatu mai i nga ritenga e taea ai enei whakahaere, e ai ta ratou mahara, i te mea kua whakahuihui ratou i nga iwi Maori kua korerorero mo aua take. He nui te whakaaro o toku hoa o te Minita Maori mo tenei mea, a mana e homai he Pire ki te Paremete hei whakatopu hei whakamama i nga tini ture raruraru e pa ana ki te whenua Maori kia kotahi tonu kia marama ai kia iti ai hoki te utu, kia tere hoki te mahi kimi take whai paanga ki te whenua i roto o te Kooti whenua Maori. Ma tenei e tere ai te whakamahi i nga whenua Maori e takoto mangere inaianei. Ka whakakahoretia te tekau paiheneti mo nga riihitanga Whenua Maori, e rima mano pauna te ruihitanga o te koroni i raro i tenei whakangawaritanga o te Ture Pane Kuini, erangi ka waiho tonu taua tiuti i runga i nga whenua Maori e hokona ana.