Komiti Mo Nga Mea Maori.

Te Miterehana, I motini me unu te Ota Nama 178, kia ahei ai te whakatu kia tekau ma wha nga mema mo te Komiti hei whiriwhiri i nga pitihana katoa, me nga ripoata, me nga pukapuka whakahoki korero, me etahi atu pukapuka e pa ana ki nga mea a te iwi Maori e mauria mai ana ki te aroaro o te Whare i tenei Paremete me te tuku mai i nga ripoata mo runga i aua mea i ia wa ki te Whare me te whai mana hoki ki te karanga i nga tangata me nga pukapuka; kia tokotoru o ratou hei koramu ara ka mana te mahi a taua Komiti i aua mema e toru mehemea kahore e neke ake te maha o nga mema e tae atu ana ki taua Komiti: ko nga mema i whakaingoatia mo taua Komiti ko Ata, ko te Paranihi, ko te Paraihi, ko te Kere, ko te Moka, ko Timi Kara, ko Ta Hori Kerei, ko te Ropiha, ko te Hatihana, ko Parata, ko te Omana, ko Taipua, ko Taiwhanga, me te Kaituku i te motini.

Taiwhanga.—E whakahe ana ahau ki te memea Pakeha mo te Tai Rawhiti. Ko te take i whakahe ai ahau ki taua mema no te mea e pa ana ia ki te keehi o Tokomaru. Kua tukua tetahi pitihana i tenei rangi mo taua keehi. Ko te take i tino whakahe ai ahau ki taua mema ko tera ano kua korerotia ake nei e ahau ara i tuhituhia tetahi ripoata i te Paremete kua hori ake nei mo te keehi o Tokomaru, a na te whakarerenga a te Tiamana i tona nohoanga i ruihi ai nga Maori

Te Matana.—E whakahe ana ahau ki te mahi whakapae i tenei Paramete mo te mema mo te Tai Rawhiti. Ki taku titiro atu e penei ana to whakaaro page 22o nga mema Maori, notemea i te whakahaere taua mema i te hoko o tetahi whenua Maori he take tera e kore ai e tika kia noho taua mema hei mema mo te Komiti e mahi ana i nga mea Maori. Kahore taua whakaaro i pa mai ki ahau. Ki taku titiro atu ko nga mema e tiaki ana i nga Maori kei te hiahia kia uru ratou ki taua Komiti. E mohio ana nga mema o te Whare he nui ta ratou mahi ki te tiaki i nga tangata o to ratou iwi, a ki taku whakaaro he mea tika ano kia tu nga mema Pakeha e mohio ana ki nga whakahaere o nga Ture Whenua Maori hei mema mo taua Komiti.

Timi Kara. — Ki taku mahara ehara i te mea tika ma te mema o Taranaki te whakaha anake ki nga mema Maori. Kahore aku whakahe ki te mema mo te Tai Rawhiti. E pouri ana ahau mo te whakataunga tuarua a te mema Maori mo te taha whakararo i ana korero i korero ai ia i tera rangi. Kihai i hoki iho i te whitu tekau nga pitihana i mahue i tera Paremete. A he maha to tenei tau kahore ano kia mahia haunga o tera Paremete. A kei te noho mate nga kai-pitihana Maori notemea kahore ano kia whakaturia he Komiti he mahi i aua pitihana. Ki toku whakaaro he Komiti pai te Komiti kua whakaingoatia nei. He tika ano ia nga korero i whakaarahia e nga mema Maori mo nga mahi o te Paremete kua hori nei. He tokomaha nga mema i whakarere i te Komiti a no te whakatatanga ki te mutunga ka whakarere te Tiamana i tona nohoanga me tana whakahe ki te motini i tukuna ki aia. No te ra whakamutunga rawatanga taua whakarerenga ana. Heoi kihai i whai takiwa nga mema Maori ki te korero i taua take i roto i te Whare No reira he tika ta ratou whakahua i taua keehi i te whakaingoatanga o tenei Komiti e te Minita Maori. E tino pai ana ahau kia whakaturia tenei Komiti, a ki te ara mai tetahi keehi ki te aroaro o te Komiti i pa ai te mema mo te Tai rawhiti me te mema mo Tauranga, tera raua e pera me taku i pai ai kia kite e pera ana nga mema katoa o taua Komiti ara me kaua e whiriwhiri e pooti ranei i runga i nga take e whai paanga ana ratou.

Te Moka. — I te mea he mema ahau no taua Komiti i te tau kua hori nei me ki ake ahau ko te take i whakarere ai te mema mo Tauranga i tona nohoanga kua whakahuatia nei, he mea nana kihai i tino oti nga korero i te aroaro o te Komiti e ahei ai te tuku i te whakataunga. Na ki taku whakaaro me kaua e riri erangi me tuku tetahi mihi ki taua mema mo te huarahi i whakahaerea e ia i runga i taua keehi.

Hoani Taipua. — I te whakaingoatanga tuatahi o taua Komiti i tino whakahe ahau ki taua Komiti, otira ko tona tukunga iho kahore te Komiti i whakaturia, a kua roa te wa e takoto kau ana aua mahi. Na konei ahau i ki atu ai ki te Minita Maori kia whakaturia he Komiti. kua kore hoki aku whakahe inaianei. Kei te whakahaerenga pea o te keehi mo Tokomaru ka puta koa etahi mema ki waho.

Te Kere. — Ko te mea e whakahuatia nei e te mema Maori mo te taha whakararo i tukuna mai i te wa e korerorerotia e te Whare te whakatu i te Komiti i era wiki, a i whakamarama atu ahau he penei te tikanga o taua mea ara tera tetahi pitihana kei te aroaro o te Komiti he mea kokiri mai e te mema Maori mo te Tai Rawhiti. I te ra whakamutunga o te Paremete ka karangatia e ahau te Komiti kia huihui hei tuku i tetahi ripoata mo runga i nga pitihana kihai i whakaotia, heoi hiahia ana te mema Maori mo te Tai Rawhiti ki te tuku ripoata mo runga i te pitihana kua whakahuatia ake nei e ahau. I tuhituhia nga korero e tetahi kai tuhituhi poto erangi kihai i tuhatuhaina. He kape ano i au ki taku mohio erangi kihai ahau i whai taima ki te korero, haunga te whiriwhiri, a ko etahi kihai i kite i nga korero. Kihai ahau i karanga i te Komiti hei whiriwhiri i taua mea no reira ahau i mahara ai e kore e tika kia whakataua Kaikatia, no reira i whakarerea ai e ahau taku nohoanga. Heoi nga mema i tae mai ki taua Komiti i taua wa ko te mema mo Waitemata me nga mema Maori tokowha. Ki taku whakaaro i tika taku mahi. Kotahi nei te kupu i hiahia ai ahau ki te whakapuaki ai a ko tenei. Me wehewehe te Komiti mo nga Mea Maori, kia rua nga Komiti; kaua e waiho kia kotahi notemea e kore e taea e te Komiti kotahi te page 23mahi i nga tini mea e parea mo taua Komiti. E hiahia ana ahatt kia whiriwhiria tenei whakaaro aku a tenei Paremete e haere ake nei e te Kawanatanga. A whakaaetia ana te motini.