Wenerei, te 27 o Akuhata, 1890.
Pire Mo Te Rahui Maori O Te Tai Hauaueu O Te Waipou-Namu Me Whakatu.

H. K. Taiaroa.—E tono atu ana ahau kia whakaaetia te korero tuarua o tenei Pire, e kore au e whakaroa i te Kaunihera. Mehemea ka titiro te Kau-nihera i te Pire ka kitea e rite ana ano ki te pire i tukua mai i tera tau. Nareira e kore e whaitikanga kia tino whaka-maramatia katoatia atu ano nga tikanga, engari me whakaae te Kaunihera kia korerotia tuaruatia te Pire, kia tukuna atu ai ki te Komiti mo nga Mea Maori. E kite ana au i nga kupu whakamu-tunga o te rarangi 2, e mea nei "me kaua he here." I pohehe te urunga atu o ena kupu, kei te taenga ki te Komiti ka motini au kia patua aua kupu, engari me here taua whenua kia kaua e taea te hoko te riihi ma te whakaae ano o te Kawana te taea ai. Kaore hoki tenei Pire i tukua mai hei mate mo nga tangata o te karaati mo nga Pakeha ranei e reti ana i aua whenua. Kaore aku whakahe mo aua riihi, me te whakaroanga atu, engari e hiahia ana au kia mahia tikatia te ture. No reira au i hiahia ai kia tukuna tenei Pire ki te Komiti, kia tae mai ai nga taha katoa ki te korero i te aroaro o te Komiti, kia tae mai ai hoki te Kaitiaki mo te Katoa ki te whakaatu i ana kupu whakatikatika. Ka tono atu au kia korerotia tuaruatia te Pire.

Te Tiwini—I pohehe au i tera tau i taku kore mohio ki nga tikanga, wha-kaae ana au kia tukuna atu ki te Komiti mo nga mea Maori. I roto i enei ra kua tae mai he pukapuka a etahi o nga tangata o te karaati, e whakahe ana mai ratou i te Pire nei. No reira au ka mahara he mea tika kia panuitia e au taua pukapuka. he mea tuhituhi mai i Kaiapoi i te 18 o nga ra o Akuhata, 1890, e penei ana:—

"Kaitiaki mo te Katoa,

"Tari o te Kaitiaki, Poneke.

" E hoa,—Kua rongo matou e hiahia ana a Taiaroa kia rohea tona paanga i te Rahui Maori o Mawhera. E wha-kahe ana matou notemea hoki he taone a Mawhera, e kore e taea te roherohe i runga i te tikanga e pai ai matou e mau ake nei o matou ingoa, ko matou ano hoki nga tangata tino whaitake ki taua Rahui o Mawhera; kauakoe e whakaae atu ki te tono a Taiaroa.—Na matou

"Na Hoani Tainui,

"me etahi atu tokowhitu."

Ki taku mahara e kore e taea e te Komiti te whakaae i tenei Pire i te mea kua tae mai tenei pukapuka whakahe mai. He maha nga mahinga i whaka-haerea i raro i te tikanga o te ture e kore ai e taea te whakaae tenei Pire.

H. K. Taiaroa.—Me whaikupu atu au mo runga mo te pukapuka i panuitia mai na e Te Tiwini, e whakahe mai na etahi Maori o Kaiapoi ki te Pire. Ki taku mahara kei te pohehe aua Maori, kaore ratou i te mohio mai ki te tikanga o aku e tono nei; notemea hoki kua tae mai ta ratou waea ki au, he patai mai ki te tikanga o te Pire. Kua tukuna atu e au he kape o te Pire me aku kupu whakamarama atu, me te kape o te Ture o te tau 1887, e hiahiatia nei kia whakatikatikaia. He maha ano nga tono mai a nga tangata o te karaati e rite ana ki enei tikanga e mau nei i te Pire I te wa e tu ana a te Taute i roto i te Kawanatanga i tono mai nga Maori, engari kaore i taea i taua wa. No reira au i tono ai kia tukuna ki te Komiti kia rongona ai nga korero a nga taha e rua, kia ata whiriwhiria ai hoki nga take e te Komiti. Mehemea ka taea te whakaatu mai ki au e kore e pai kia mahia tonutia te Pire, ka whakaae ano au ki ta te Komiti e kite ai he mea tika. I tera tau naku ano i tono kia kaua e mahia tonutia i te mea hoki i mahara au e kore e whai taima ki te whakarongo i nga korero o nga taha e rua. E kore e tika kia turakina te Pire i runga i te tono mai o te pukapuka na. Ko taua pukapuka hoki na etahi ano o nga tangata o te karaati. na ko tenei page 5pire na etahi ano hoki o nga tangata o o te karaati. E mea ana au kaua te Kawanatanga e tohe tonu ki te turaki i te Pire inaianei engari me whakaae te korero tuarua.

Pootitia ana riro ana i te ae, wha-kaaetia ana te korero tuarua.