Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1886-1890

Haterei, te 13 o Hepetema. — Ture Whakatikatika I Nga Ture Whenua Maori

Haterei, te 13 o Hepetema.
Ture Whakatikatika I Nga Ture Whenua Maori.

H. K. Taiaroa.—E te Tumuaki, i te mea katahi nei ano au ka kite i te whakamaoritanga tika o tenei Pire, kaore ano au kia watea noa ki te whiri-whiri i ona putake. Kaore ano kia taea e au te titiro nga rarangi kia mohiotia ai e au nga tikanga o roto. Tetahi hoki e whakahe ana au mo te tukunga mai o te Pire nei i te mea kua tata rawa te mutu o te Paremete. Me ki atn au kei te penei tonu te mahi i roto i enei tau, e waiho tonu ana nga Pire e pa ana ki nga Maori mo nga ra whakamutunga o te Paramete, a kaore e whai wateatanga ana hei ata whiriwhiri i nga tikanga. Mehemea ka tukuna mai e au he Pire i au e tu nei hei mema Maori, ara mo nga whenua i toku takiwa. ka hohoro tonu te patai mai ki au mehemea kua perehitia taku Pire kua panuitia ki nga Maori. Na ko tenei Pire e korerotia nei e pa ana ki nga whenua Maori katoa, a kaore ano nga Maori kia kite. Katahi page 9nei ano hoki matou nei ka kite. Me patai atu au ki te Kawanatanga he aha ra te take i kore ai e tukutukuna atu ki nga. Maori nga Pire e pa nei ki nga whenua Maori, kia kite ai ratou i mua atu o te whakamananga hei ture. Na ki taku titiro iho ki te Pire nei, e wha-katikatika ana tenei i nga Ture Whenua Maori katoa o mua, a kaore ano ahau nei kia whai taima, me etahi o nga mema ano hoki kaore ano kia watea noa ki te tirotiro i aua Ture kia mohio ai kei te pewhea ranei te hononga atu o nga tikanga o tenei Pire. Tera pea ko nga rarangi o aua Ture e pai ana ki nga Maori nga mea e patua ana e tenei Pire. Me tono atu au ki te Kawanatanga kia nukuhia atu tenei Pire mo tera tau, e kore hoki e pa he mate ki a wai ranei me ka waiho atu mo tera tau te mahi ai. E kore hoki e pa he mate ki nga Maori, ki taku mohio e kore ano e pa he mate ki te Kawanatanga, me nga Pakeha hoko whenua hoki e kore ratou e mate. Mehemea ra he tikanga kei roto i te Pire nei hei whakatika i etahi mahi pohehe mo runga mo tetahi hoko aha ranei, me ata whakamarama mai e te Kawanatanga. Mehemea ka kore e whakaae mai te Kawanatanga kia nu-kuhia atu mo tera tau, kati ka tono atu au kia tukuna atu ki te Komiti mo nga Mea Maori, kia ata whiriwhiria i reira. Ko te tikanga hoki tena o te Kaunihera, kia tukuna atu nga Pire Maori ki te Komiti mo nga Mea Maori, mehemea hoki ka pera katahi pea ka taea te ata tirotiro nga tikanga, o te Pire. Mehe-mea ka kore e tukuna atu ki taua Ko-miti, kati ka pooti au ki te motini a Renao e mea nei kia torn marama ka kore ai tenei Pire. Otira ma te pakeke rawa te tae ai taku pooti ki te pera. Kei mahara mai te Kaunihera ka tahuri au ki te tuku motini pera maku, kaore; engari mehemea ka tukuna kia whai taima ahau, kia whai taima hoki te Komiti ki te ata whiriwhiri i nga tika-nga o te Pire nei, katahi au ka pai.