Te One Rina Mamaru.

Tame Parata.—E hiahia ana ahau ki te patai atu ki te Kawanatanga kua pehea ta ratou whiriwhiri mo runga i te pitihana a Te One Rina Mamaru i tukuna nei te ripoata a te Komiti mo nga Mea Maori i te Paremete kua hori ake nei me te ki me tuku taua pitihana ki te Kawanatanga kia whiriwhiria e ratou. I tuku pitihana mai ano te iwi o Moeraki i te Paremete kua hori nei mo tetahi piihi whenua i Kakanui, a whakahaerea ana e te Komiti mo nga Mea Maori, a meatia ana kia tukua ki te Kawanatanga kia whiriwhiria e ratou. I haere te inoi a taua pitihana mo runga i tetahi piihi whenua i wehea hei rahui Maori e te Matera, i te wa i hanga ai nga Rahui ma nga Maori o te Waipounamu, i wehea tetahi whenua e 70 eka mo nga tangata tekau ma whitu i rokohanga atu e noha ana runga i te whenua i te wa i tae atu ai a te Matera. Erangi kihai i ata ruritia taua whenua i te wa i rahuitia ai kia ahei ai te hoatu kia tekau eka. ma ia tangata o taua hunga e noho ra i runga i taua whenua. I pera hoki te mahi a te Matera i te wa e hanga ana ia i nga rahui. No te tau 1887 ka whakapuaretia te Kooti Whenua Maori e te Make i Moeraki, a tukuna ana taua whenua ki te aroaro o te Kooti erangi kihai i kitea he mapi. I muri iho i te haerenga mai o te Make i Moeraki ka hemo a Te Mamaru ka tahi ka kitea te mapi i roto i aua pukapuka, he mea hanga taua mapi na te Matera me te mau ano hoki nga ingoa o taua hunga tekau ma whitu ma ratou taua rahui. E mau ana no hoki te tuhituhi a te Matera i runga i taua mapi e penei ana kia tekau nga eka ma ia tangata o taua hunga, heoi ma te whakanui i tera rahui kia tae ki te 170 eka te ahei ai te hoatu kia tekau eka ma ia tangata. E tono ana nga kai-pitihana inaianei kia whakaritea mai kia 100 eka ki muri hei whakaea i nga eka ma ia tangata Mehemea e whakaae ana te Kawanatanga ki tenei ka tonoa e ahau kia tukuna mai te mapi tawhito a ka tuku atu ki te Minita Maori kia mohio ai ia. Ko tetahi take i tuku ai ahau i tenei patai ki te Whare he kore rongo korero no te kai-pitihana i te Kawanatanga e pehea ana o ratou whakaaro mo runga i taua mea.

Te Miterehana.—Tana whakahoki, i te taenga mai o te ripoata a te Komiti mo nga Mea Maori ki te aroaro o te Kawanatanga i tukuna ano he patai mo taua whenua, a kitea ana e whitu tekau ma rima nga eka i rahuitia e te Matera i Kakanui i te tau 1848; a i te tau 1885 ka kurutetetia taua whenua i runga i te tono a te matua o te kai-pitihana mo tetahi piihi whenua i Moeraki a i apititia atu ki te Rahui o Moeraki, akuanei i runga i aku whiriwhiringa me aku kimihanga kua ea katoa nga whenua ara nga eka i tika kia riro i taua hunga tekau ma whitu, a i tukuna atu enei korero aku ki te kaipitihana i te 5 o nga ra o Hanuere kua pahure nei. Otira mehemea ka tukuna mai e te rangatira na te mapi e kii na ia kai te kai-pitihana e takoto ana kia kite ahau, a ki te kitea e tika ana kia hoatu ano tetahi whenua mo te kai-pitihana maku e whiriwhiri iho.