Pire Kooti Whenua Maori.

I runga i te whiriwhiringa i nga menemana o tenei Pire e te Kaunihera.

Ka motini a te MITEREHANA, kia whakaaetia nga menemana a te Kaunihera haunga ia te patunga o te rarangi whakamutunga o te rarangi iwa e whakakore nei i te tekiona o "Te Ture Kooti Whenua Maori, 1885," me nga menemana e meatia ana mo te rarangi 27 a ka whakaurua hei riiwhi mo tera ko te rarangi 27 i paahitia e te Whare erangi ia me patu nga kupu nei "e meatia ana kia rehitatia." Ko etahi atu o nga menemana he menemana a waha anake.

Timi Kara. — Ekore e taea e te Whare te whiriwhiri i nga menemana i te huhua o aua menemana no te mea kua tata te mutunga o te Paremete, kahore he tauira o nga menemana i o tatou aroaro no reira e mea ana ahau me nuku e te Minita Maori te korero kia whai taima ai tatou ki te whiriwhiri i nga tikanga o nga menemana i tukua mai nei e te Kaunihera. Ki taku whakaaro ehara i te mea tika kia paahitia e nga mema Maori tetahi Pire hei Ture i te mea kahore ano ratou i mohio ki nga tikanga o roto.

Ta Hori Kerei—E mea ana ahau he tikanga nunui kei roto i enei menemana no reira e maharaana ahau ehara i te mea tika kia tonoa tatou kia mahia tenei Pire i tenei Paremete. Ekore hoki e taea e te Whare te ata mahi i te poto o te takiwa e takoto ana kia tatou hei mahinga ko tetahi mea hoki he maha nga mema kua riro, a ehara i te mea tika ma te hunga tokoiti e whakatau i tetahi Pire tikanga nui penei me tenei. Ko taku i hiahia ai kia kaua te Kawanatanga e akiaki kia paahitia tenei Pire i tenei Paremete.

Taipua.—Kahore au e tino marama ki nga tikanga o te menemana e meatia nei kia whakaurua ki tenei Pire, ki taku whakaaro me whakauru ko nga menemana anake i hanga e tenei Whare. Mehemea e meatia ana kia whakaurua etahi menemana e tau ai te mate ki nga iwi na ratou nei matou i pooti ko te mea tika ma nga mema Maori me arai tenei Pire kei paahi i tenei Paremete, kahore i ata tau taku ngakau mehemea i te mohio te Minita Maori kua hanga aua menemana. E hiahia ana nga mema Maori kia tino niarama ratou ki nga tikanga o nga menemana i hanga e te Whare o runga i mua o ta ratou whakaaetanga. Ki taku whakaaro ko te mea tika me arai tenei Pire kei paahi hei ture i tenei Paremete.

Te Miterehana.—E pai ana ahau kia mukuhia te korero mo tenei Pire kia kotahi haora kia ahei nga mema te whiriwhiri i nga menemana kua hanga nei.

Timi Kara.—Tera etahi menemana kahore nei nga mema Maori i mohio ki nga tikanga o roto e meatia ana kia whakaaetia. He tika ano i whakaae nga mema Maori kia mau tonu ratou ki te rarangi 27 i menemanatia ano e tenei Whare, erangi tera ano etahi menemana kihai rawa nga mema Maori i mohio ki nga tikanga.

Tame Parata.—Kei te kore rawa taku ngakau e marama ka pehea te tikanga o nga, whakarereketanga nei. E rua nga take i hiahia ai ahau kia kore te Pire nei e paahi i tenei Paremete. Ko te tuatahi kahore ano nga mema Maori kia whiwhi ki tetahi kape o nga menemana. Kihai ano hoki aua meuemana i whakamaoritia, no reira kahore matou e mohio ki nga tikanga o aua menemana. Ekore ahau e whakaae kia paahi tetahi Pire hei ture mehemea kahore ahau e mohio ki nga tikanga o roto. Kahore ahau e pai kia kiia i whakaae ahau kia paahitia tetahi Pire e tau ai he mate i muri iho ki nga tangata na ratou ahau i pooti mai. Ki taku mahara ko te mea tika me nuku te whiriwhiringa o tenei Pire mo te hawhe paahi o te whitu karaka. E kore e whai taima hei whiriwhiringa i roto i te haora kotahi e meatia nei. No te tuatahi mai ano toku manukanuka ki tenei Pire a kahore ano kia tino mutu toku maharahara inaianei. Kihai ahau i tino whakauaua atu no te mea he tokomaha nga mema o Aotearoa me aku hoa page 62mema Maori ano hoki e hiahia ana kia paahi hei ture. No reira ka waiho e ahau te tino tikanga o taua Pire kia ratou.

Taiwhanga.—Ka tautoko ahau kia nukuhia tenei korero mo te hawhe paahi o te whitu, tera hoki e whai taima i roto i taua takiwa hei whiriwhiri i nga menemana e meatia nei kia whakaurahia ki roto i tenei Pire. Otira kahore aku whakaaro mo tenei Pire kei te mohio hoki ahau ki te take i tautoko ai nga mema. Kahore e whai takiwa i te mutunga o te Paremete hei arai i tenei Pire, erangi e tino poto rawa ana te wa mo te whiriwhiringa.

Hikitia ana te korero mo te ahiahi.