.gif)
Nga Korero Paramete: 1886-1890
Paraire, te 19 o Hurae, 1889
Paraire, te 19 o Hurae, 1889.
Paruparu Moutere.
Taipua.—Patai atu ana, Mehemea ka whakamana e te Kawanatanga te whakatau a te Komiti Tikanga Maori 1884 i runga i ta ratou ripoata mo te Pitihana a Atanatiu te Kairangi? Kua tae noa mai tenei putake ki te aroaro o te Whare i era tau a puta ana te ripoata a te Komiti Tikanga Maori penei: "Ko te moutere nei ko Paruparu me era motu e whatata aua, me whakahoki atu ki nga tangata e tika ana o Ngatitoa Iwi." Ki toku nei hiahia me whakaatu mai e te Kawanatanga i tetahi kupu marama hei mutunga, i te mea hoki kua rima tau e kawea ana tenei mea. He tino tika rawa kia whakaotia tenei raruraru e te Kawanatanga i runga i te Whakatau a te Komiti Maori. Kua whakaatu mai hoki te kai-pitihana ki au he nui tona moni kua whakapaua iaia e rapu ana i te ora mona, kanui hoki toku hiahia kia kiia mai e te Kawanatanga te kii mutunga, kei waiho tenei mea hei take awangawanga a mate noa te kai-pitihana.
Te Miterehana.—Kua whakaarohia tenei take e era Kawanatanga. Kua tae mai te ripoata a Tamati Make, te Komihana o nga Rahui Maori o Te Waipounamu, a e kii mai ana ia. I te wa e hoko ana nga Maori i te Waipounamu, i hokona ano e ratou tenei moutere a Paruparu, na reira e mahara ana te Kawanatanga, kaore ratou e aha i te mea hoki kaore e whai kereme nga Maori ki tenei wahi.
Karaitiana Ahutaikapura.
Taipua.—E patai ana ahau ki te Kawanatanga, Mehemea kua whakaaro ratou i tetahi huarahi hei whakamana i te whakatau a te Komiti Tikanga Maori mo runga mo te pitihana No. 80, o te tau 1883, na Karaitiana Ahutaikapura? Kua tae noa mai tenei mea ki te aroaro o te Whare, a kanui toku hiahia kia whakaotia e te Kawanatanga i runga i te whakatau a te Komiti Maori o te tau 1883.
Te Miterehana.—Ko taua whenua e ui uia nei koina te tunga o te whare o te Paerata i Manawatu. I retia e te Kawanatanga i Tihema, i te tau 1855, mo nga tau kotahi te kau, na nga Maori i tuku mai, ko te utu e £500. A no te marama o Mei, 1859, ka hokona rawatia e te Kawanatanga te Poraka na ko Awahou No. 2. Hui atu ki te whenua e pataia nei. Na i te mea kua oti te hoko taua wahi, heoi, kaore rawa atu he take a nga Maori ki taua whenua ra.
Nga Ra Mahi O Te Whare.
Motini ana te Pirimia kia noho te Whare i nga ahi ahi o nga Mane hei whakahaere i nga mahi o te Kawanatanga anake.
Tame Parata.—Kaore au e pai ki tenei motini, i te mea ka waiho tenei hei whakararuraru i te mahi a nga Komiti. Kua tangohia e te Kawanatanga nga Wenerei, me kati ko era. Taihoa pea ka tangohia nga Rahoroi, a ka kore he ra mahi. Ki toku mohio, na te tino mahi korero huhua kore i mou moua ai te taima me te moni o te koroni. Ko te mea pai ia, me kati te korero roa, erangi me hohoro te pooti, ara me waiho nga whakahe i runga i te ara pooti anake.
Taiwhanga.—Ko au ano hoki e whakahe ana i tenei whakaaro kia noho te Whare i nga Mane.
Pootitia ana—Nga Ae, 52; nga No, 29.
Whakaaetia ana taua motini.