.gif)
Nga Korero Paramete: 1886-1890
Rahui Maori I Te Muka
Rahui Maori I Te Muka.
Tame Parata.—Ka patai ki te Minita Maori, Ko awhea tuku atu tetahi kai ruri ki te wehe wehe i nga rahui a nga Maori i Temuka, me te ruri hoki i nga wahi tapu, nga rauwiri tuna me nga kainga a nga Maori i taua takiwa? Me whakamarama ano e ia te take o tenei patai. I te nohonga o te Kooti Whenua Maori ki reira i te tau 1887, ka whiriwhiria he Komiti hei whakahaere i tetahi wahi whenua ko Waiteruaiti te ingoa. A i runga i te taringa roatanga o te kai ruri ka retia tetahi wahi o taua whenua e etahi taugata, whakatika ana taua Komiti ki te pana i nga Pakeha i runga i ta ratou whakaaro na nga Maori katoa taua whenua. Tupu ake ana te raruraru i waenga o nga Maori me nga Pakeha kua tango reti mo taua wahi ra. Mau ana etahi o nga Maori ki te whareherehere, kaore rawa he take. Tetahi mea raruraru ko te kainga ko Te Waipopo kei taua wahi ra ano. Na ko tenei, i wehea e Te Matara hei rahui Maori i mua, poua iho he pou ki nga rohe e ia. Muri iho, tangohia ana e te Karauna e ruatekau eka. Ahakoa i meatia e Te Matara kia hoatu ki nga Maori te taha ki te wai, kua kore ratou e puta atu ki te taha wai inaianei i te mea kua tangohia aua eka ra. Mehemea ka tuturu te tango i aua eka e korero tia ra, ka tino riro atu nga tini whare me nga mahinga kai me era atu mea a nga tangata. A ahakoa i tino whakaae te Kooti ka tere te tuku mai i te kai ruri. Kua pahure te rua tau inaianei kaore ano te kai ruri kia tae atu;a he nui te raruraru. Kei te pouri rawa nga Maori me te mahara penei, na te Kawanatanga te he i mate ai ratou. Ki tana tino hiahia, me whakaaro nui te Minita Maori: me hohoro tana whaka ora i aua Maori, i te mea hoki, kei te he rawa atu ratou inaianei. Tera e whakatika te mema mo Karatitone kei te pono enei korero.
Te Miterehana.—Kua huri huri noa atu te Kawanatanga i tenei mea, a kei te whakatakoto tikanga inaianei kia whakaotia nga ruri wehewehe o nga rahui katoa o Te Waipounamu. Inaianei kei te mahi te kai ruri i Waimate, a ki te oti a reira, ka tonoa atu taua tangata kia haere ki te takiwa e pataia nei ki te whakaoti i tenei wahi.