Nga Pire Maori.

Tame Parata.— E tino whakaae ana ahau kia whakaturia tenei Komiti kua kiia net. He Komiti Motuhaka ta tatou mo nga Mea Maori hei whiriwhiri i nga pitihana me nga mate o nga Maori o nga Motu e rua. A no te mea e tu ana tenei Komiti, na kona ahau i whakahe ai ki nga korcro i korerotia i tera po kia tukuna ma tetahi Komiti Motuhake o nga Whare e rua hei whiriwhiri i nga Pire Maori. I te roanga o te wa i noho ai ahau i roto i tenei Whare ko te tikanga tonu tenei ko te tuku i nga Pire Maori ma te Komiti o nga Mea Maori e whiriwhiri na reira ahau i mea ai ma ratou tenei Pire e wniriwhiri. Ekore e puta aku kupu taunu ki tetahi mema o te Komiti no te mea ko nga mema kua whakahengia nei he mema tonu inaianei no te Komiti mo nga Mea Maori. Na mo runga i nga kupu a te mema mo Whangarei e ki nei kia kapea nga mema Maori ki waho o taua Komiti, e tino whakahe ana ahau ki tena tikanga ana. He mea tika hoki kia whai mana nga Maori kite whakahaere i nga take katoa e pa ana ki nga Maori. E hiahia ana ahau kia una mai nga mema Pakeha o te Waipounamu ki nga mema o Aotearoa i roto i aua Komiti. Ki taku whakaaro he mea tika kia ako nga mema o te Waipounamu i nga tikanga Maori. He maha o ratou rongonga ki nga mea Maori e korerotia ana i roto i tenei Whare, a e rongo ana ratou ki nga whakapae mo runga i nga hoko whenua me era atu mea. A kore iho ratou e mohio ki nga tikanga; erangi mehemea e mohio ana ratou kua hohoro tonu ta ratou mohio i te tika i te he ranei o aua korero. E pouri ana ahau i te mea kihai i whakaturia e te Kawanatanga etahi mema Pakeha o te Waipounamu ki taua Komiti. Otira e pai ana ahau ki tenei Komiti kua whakaturia nei, me taku ki page 54kua ea nga whakahe a nga mema Maori i tera po i runga i te whakatunga i tenei Komiti.

Taipua.—Kua koa ahau mei maha mai nga mema o te Waipounamu f runga i tenei Komiti, heoi i runga i te mea kua whakaragoatia enei mema e te Kawanatanga kahore aku whakahe. Ki taku whakaaro e whai paanga ana nga mema katoa o tenei Motu ahakoa he Pakeha he Maori ranei mo runga i tenei take. E whai paanga ana tatou katoa i runga i etahi huarahi i runga i nga hoko hoki. E koa ana ahau i runga i te mea kua uru tetahi mema o te Kawanatanga o mua ake nei ki roto i te Komiti, no te mea ka riro mai i a tatou tona matauranga hei awhina i a tatou. Ko tetahi pai hoki kua uru etahi mema i pootitia e nga Maori ki roto i taua Komiti a heoi te mea i mahue ma nga a muri ake nei he whiriwhiri i te mahi a a ratou mema mehemea e pai ana e he ana ranei. Ko te take pawerawera ki nga Maori inaianei ko te take reiti nei i o ratou whenua. Otira ka waiho e ahau te nuinga o aku korero mo te taenga ki te Komiti.

Taiwhanga.—E hiahia ana ahau ki te tuku i tenei menemana kia whakaurua ko te ingoa o enei rangatira ki te Komiti, (ara) Ko Te Teira, ko Te Anihana Ko te take i mea ai ahau kia whakaurua aua mema no te mea kahore he mema o te Whare o runga e pai ana ki nga Maori—he hunga hoko whenua Maori katoa ratou no reira ahau i mea ai kia whakaurua a Te Teira me Te Anihana ki te Komiti.

Heoi kihai i whakaaetia te urunga o aua mema erangi i whakaaetia te motini.

Tame Parata,—I motini kia apitia atu atu enei kupu. Erangi ki te whakaaro tetahi tangata kihai i tika te utu i whakataua kia utua ka ahei ia te tono ki te Kooti Ko nga Kaiwhakawa mo taua Kooti kia toru nga kaiwhiriwhiri, Ateha ranei. Kotahi o ratou ma tetahi taha e whakaangoa a ko tetahi ma tetahi, a ko te tuatoru me Tiati o te Kooti Hupirimi. Kaiwhakawa Tuturu warena ranei,

Pooti ana te Komiti i runga i tenei e 22 nga Ae, e 45 nga No.