Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1886-1890

Wenerei, te 25 o Hurae, 1888. — Pire Keri Koura

Wenerei, te 25 o Hurae, 1888.
Pire Keri Koura.

I runga i te tononga kia tukua atu te Pire ki roto ki te Komiti.

H. K. Taiaroa.—E te Tumuaki e hiahia ana ahau ki te whaikupu atu mo runga i tenei Pire i mua atu o to whakarerenga i to nohoanga. E pa ana te Pire nei ki nga whenua Maori i Mawhera me Arahura, ki taku mahara i mahia mai te Pire nei mo tetahi maina keri koura i Arahura. I te 9 o nga rarangi o te Pire whakahaere ana etahi man a kia tau ki te Kaitiaki o Te Katoa. Ki taku mahara i tukua atu enei whenua ki te Kaitiaki o Te Katoa e te Kaunihera kia ahei ai ia ki te whakahaere i aua whenua me te kohi i nga reti e puta mai ana; ki taku titiro iho ki taua rarangi e whakamana ana te Kaitiaki mo te Katoa kia hokona e ia aua whenua mo te mahi keri koura i runga i te utunga o nga utu whakarite, kaore hoki i whakaritea he tikanga e whaikupu ai nga Maori whaitake nga tangata tango riihi ranei. Ki taku mahara me ata whiriwhiri te Kaunihera ki nga take o nga kaitango riihi, tera hoki ratou e raruraru i raro i nga mahinga o te Pire nei, me mahara ano hoki ki nga Maori e whaitake ana ki aua whenua. Tenei kei taku ringa nei e mau ana te mapi o te Rahui o Arahura, na ka kitea iho i roto te whenua Maori i rahuitia kei nga tahataha o te awa e takoto ana, na ki te tukuna aua tangata e mahia nei i taua maina kia mahi tonu i taua mahi ka pukea nga Rahui Maori i nga tahataha o te awa. I mua atu i te rironga atu o aua whenua ki te Kaitiaki mo te Katoa i whakamahia e nga Maori me te Komihana kia kore ai e kapi i te wai, he nui te moni i pau i runga i aua mahi. I etahi tau £100, i etahi tau i tae atu ki te £1,000 i pau i runga i taua mahi. Na e meatia ana inaianei me tuku atu ma te Kaitiaki o te Katoa e whakarite aua kereme. E kore au e kaha ki te ki atu ka whakahe au ki te katoa o te Pire, engari ka tono au kia kaua e waiho mana anake e whakarite aua kereme, engari me whaikupu ano nga Maori whaitake ki aua whenua me nga kaitango hoki o nga riihi. Na i runga i tenei whakaaro ka tono au kia nukuhia atu tenei korero page 7mo tetahi ra. E kite iho ana au ki nga tikanga o tenei Pire e mea ana kia tangohia katoatia aua rahui. Kei te mohio ano te Mema o taua takiwa a Te Pona, kua whaikupu mai hoki ia ki au ki te whakahaerea tonutia aua mahi ka kino katoa aua whenua Maori. Katahi tonu nei au ka kite i te whakamaoritanga o te Pire, no reira ka motini au kia nukuhia tenei korero mo apopo.