Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1886-1890

Mane, te 19 o Tihema, 1887. — Ture Whakahaere Kura

Mane, te 19 o Tihema, 1887.
Ture Whakahaere Kura.

Hirini Taiwhanga.—I mea ano au ki te whaikorero mo runga mo tenei putake korero ahakoa i tatari tonu au mo te marama kotahi. I uru tonu au ki tenei mahi whakahaere mo nga kura mai ano i te tau 1876, i tukuna e au i reira tetahi Pire mo nga kura Maori kia te Hiana, komohia atu pea e ia ki raro i te teepu takoto ai. I tae atu ano hoki au ki te Kawana inoi atu ai mo runga mo te mahi akoako i nga Maori, ko tera hoki te mea tino whaitikanga o te ao nei, ko tera hoki ke tino mea whakaora i nga iwi katoa o te ao nei, engari kihai i taea etahi mea te mahi mai. E hara kau te akonga i nga Maori, engari ko te mea tika ma nga Maori ano e whakahaere o ratou whenua, ma ratou ano e ako o ratou tamariki. Kahore au e whakahe ki te iwi pakeha engari na nga Maori ano te he kei a ratou ano hoki te tikanga. Kei a ratou ano te whenua erangi ki te tukua atu e ratou ka kore noahiho to ratou kaha. Kaore i te puta tika he ora ki nga Maori i nga kura, a ka pewhea ra tona mutunga mai e ka tae ki te rima tekau tau a muri ake nei. Ko nga moni e whakapaua nei mo nga kura Maori kei te moumou noaiho. Kua rua tekau nga tau e whakapaua ana he moni i raro i nga tikanga o te Ture Kura Maori a kaore ano he pai kia puta mai, kaore nga Maori i te akona, kaore i penei me au nei te mohio na naku ano au nei i ako.

Timi Kara.—E mea ana ahau kia kaua e whakaitia iho nga moni, ko aku take i penei ai e rite tonu ana ki nga take e ki mai na e Pitapete he mea tika kia whakaitia aua moni. I ki mai ia me rite tonu nga Maori ki nga Pakeha. Na ki au nei heoi ano te huarahi e taea ai tena, me ako nga Maori. Kei etahi takiwa o Aotearoa kaore he kura pakeha kaore hoki he tamariki pakeha, na i aua takiwa he mea tika kia tu he kura mo nga Maori. E tika ana ano ana korero mo nga takiwa e nui ke ake ana nga Pakeha i nga Maori. I ena tu takiwa he pai ke kia haere atu nga tamariki Maori ki nga kura Pakeha, engari hoki kei te pera ano; kei etahi takiwa e haere atu ana ano nga tamariki pakeha ki nga kura Maori, ara i etahi takiwa e iti rawa nei nga Pakeha, a heoi ano he kura mo ratou. Ki taku titiro atu e kore e rereke enei tikanga mehemea ka whakaitia iho aua moni. Engari ko te mea tika me tuku atu e te whare kia akona nga tamariki Maori, i te mea hoki i kaha ano ratou i mua ki te whakarite tikanga mo nga kura. I nga takiwa o Aotearoa he nui ke nga whenua papai i tukuna e nga Maori mo nga kura. He mea ke ano te whakahaerenga o aua whenua, engari i tukuna e nga Maori hei whakahaere kura. Na me pera ano hoki te whakaaro o te Whare. E mea ana ahau kia unuhia te motini a te mema na, a me waiho ma te Kawanatanga e ata whiriwhiri, i runga i te kupu whakaae mai a te Pirimia.

Unuhia ana taua motini.