Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1886-1890

Hatarei, te 10 o Tihema,1887

Hatarei, te 10 o Tihema,1887.

Reriwe I Kamo Ki Te Kawakawa.

Hirini Taiwhanga.—E te Tumuaki ai haere- mai ahau i te takiwa i puta ke ai tenei Pire, a e mohio ana ahau he mea tika kia hanga te reriwe ki reira me taku mahara ka whai hua ano tauareriwe.

page 37

He tika ano hoki na te Kawanatanga tera nehenehe a Puhipuhi, otira tera ano etahi nehenehe kei runga i te raina o taua reriwe hei whakanui i te mahi ma taua reriwe. E miharo ana ahau ki etahi mema e whakahe nei ki tenei reriwe, ki taku mahara ko te mea tika ma ratou kia tukuna kia hanga tenei reriwe a tae atu ki Pewhairangi ki tetahi o nga takiwa momona o Niu Tireni. He waro hoki kei reira he nui hoki nga tangata, tera e tae nga tangata o reira ki te toru tekau mano ara ki te huia tahi tia nga pakeha me nga Maori a kei te whakanui ano ratou i nga moni o te koroni a kei te utu hoki matou i te hanganga o nga reriwe i etahi atu takiwa, ko ta matou kihai hanga. Na konei matou i whakahe ai ki te utu i nga reti me nga takoha hei painga mo Tanitana me Karaititiati me Poneke me te kore rawa kia matou, ki taku whakaaro ko te mea tika ma matou kia kaua matou e atu i nga takoha me nga reti. E mahara ana hoki ahau tera ano e whai hua tenei reriwe iti, a tera ano hoki e puta he painga mo tetahi o enei takiwa a ko taku i hiahia ai kia paahi tenei Pire, a ko te mea tika ma nga mema o tenei Whare kia tautoko i a matou kia hanga tenei reriwe, no te mea kua tautoko nga Maori i a ratou i runga i etahi tikanga maha i roto i tenei Whare, ki taku whakaaro kia kotahi tonu te reriwe nui tonu mo te taha whakararo o Akarana. Mehemea kua paahi taku Pire, ara, te Pire whakaora Maori hei tuku i te mana o nga whenua Maori ki nga Maori tera e taea e matou te nama moni i runga i o matou whenua hei hanga i ta matou reriwe notemea kei a matou te nuinga o nga whenua o Aotearoa. Heaha hoki te take kia kore ai he reriwe ma matou pera ano me nga pakeha a ki te paahi tenei Pire ka whiwhi matou i te reriwe.

Rekiwe I Kamo Ki Te Kawakawa.

Tame Parata.—E te Tumuaki e hiahia ana ahau ki te whai kupu mo runga i tenei Pire, te take he whakaaro noku tera e puta he painga ki nga Maori o Aotearoa i runga i tenei Reriwe, no reira ka tautoko ahau i tenei Pire. Otira ko te mea tika ma tatou me tono atu ki te Komihana kia tukuna mai he ripoata whakaatu i te utu o te whenua me era atu mea i te taha o te raina o taua reriwe, me te tatari ano tatou kia tae mai taua ripoata ka korero ai i taua Pire a tenei Paramete e haere ake nei. Ko tetahi mea hoki tera e taea te whakaatu mai i te maha o nga tangata e noho ana i reira. Kua ki mai te mema Maori mo Te Taha Whakararo he nui o ratou whenua kei taua takiwa hei tautoko i te hanga o taua reriwe, no reira e mahara ana ahau me pooti tatou kia korerotia tuaruatia tenei Pire, a ka waiho mo a tera Paramete, kia whiwhi ai tatou i etahi ripoata hei kaupapa korero. I konei ka tatauria nga mema o te Whare, a ka kitea kihai i whai mema te Whare Heoi ara ana te Whare i te rua te kau o nga miniti ki te tekau o nga haora.

Nga Hawhe Kaihe O Te Waipounamu.

Meiha Tuari.—Ka patai ki te Minita Maori, ko awhea homai he Pire hei whakarite i nga kereme whenua o nga hawhe kaihe o Te Waipouuamu? Kua ki mai hoki te Minita Maori i te tuatahi, tera ia e homai he ture pera; na inaianei kua tata te mutu te Paremete me pewhea ra te whakahaere ma taua mea.

Te Miterehana.—Mea mai ana. He tika i whakaaro ano au kia homai he Pire i tenei tunga o te Paremete otiia no toku kitenga kei te rere tonu mai aua kereme ka mea Te Make, ko te mea tika me ata waiho mo tenei tan e haere ake nei katahi ka homai he Pire, kei mahia inaianei tetahi Pire, ka mahia hoki tetahi pire ano ka rua tahi. Mehemea kua mutu rawa te rere mai o nga kereme tera au e pai ki te homai te Pire hei whakarite i enei mea i tenei tau tonu. Otiia e kore e hapa, tera e homai he Pire i tera tunga o te Paremete e haere ake nei.