Whai Korero.

E nga Rangatira o te Runanga whakatakoto Ture,me nga Rangatira o te Runanga Nui,—

E koa ana ahau i te mea kua Kite wawe nei au ia koutou e noho huihui ana i te Paremete.

Ko tenei tau e haere nei ka maharatia nuitia puta noa nga takiwa katoa o te Kingitanga o Ingarani notemea hoki ko te tau tenei e tae ai ki te rima tekau nga tau o te Kuinitanga o to tatou Kuini Atawhai. E mohio ake ana ahau ka hiahia koutou Kia mohiotia mai e rite ana ano ta koutou whakapai me ta era atu pononga o te Kuini i nga takiwa o te ao mo nga oranga kua puta mai nei i roto i tona takiwa roa e tu nei ia hei Kuini mo tatou. Ka tonoa koutou kia rapu i tetahi huarahi pai hei whakaaturanga atu i te nui o te aroha o nga iwi o Niu Tireni ki to tatou Kuini, me to ratou aroha me to ratou piri pono ki te Karauna, me to ratou ngakau koa mo tenei kua tupono nei ratou ki tenei Kingitanga ngawari nei ona tikanga whakahaere, me to ratou hiahia kia tino whakapumautia te whakakotahitanga o nga takiwa katoa o tenei tino Kingitanga nui o to tatau Kuini.

E tino pai rawa ana i tenei tau kia ahei au ki te whaki atu i te whakaaro o aku Minita, ka tahi rawa ka tino whakahoahoa te noho tahi o nga Pakeha me nga Maori e noho ana i raro i te maru e te Kuini.

E tahuri ana nga Maori ki te whaiwhakaaro mo nga mahi whakanohonoho tangata, e ngakaunui ana hoki ki te hapai i nga ture o te koroni. E kitea ana tenei ngakau pai inahoki to ratou hiahia kia whakaputaina he Karauna karaati mo nga takiwa whenua nui i tera takiwa ka haerengia nei e te Tino Reriwe Whakararo, me to ratou pai hoki ki te tuku whenua ki te Kawanatanga i te taha o taua raina reriwe hei whakanohonohonga kainga. Ki te mahara o aku [unclear damage: K]-tohutohu e haere pai ana nga hoko i aua whenua i runga ano hoki i te ngakau tupato kia waiho ano etahi o aua whenua ki nga Maori mo ratou ake hei oranga mo ratou. Ka tonoa ano koutou kia whakatikaia e koutou nga ture whakahaere i nga hoko whenua Maori i runga i nga huarahi e kitea ana e aku Kai-tohutohu he mea tika e puta ai he ora ki te iwi Maori e hohoro ai hoki te whakanohonoho i te whenua.

I mahia teretia ano nga mahi nunui ara nga mea i taea i runga i nga mana whakahaere i tukua nei ki te Kawanatanga. Ka tukua atu kia koutou kia whakaarohia e koutou etahi mea hei mahinga ara hei whakaoti haere i etahi reriwe me etahi atu mahi nunui i runga ano i nga tikanga e taea i tenei ahua o te koroni, me nga huarahi e puta ai he oranga e kore ai e pau nui te moni.

Kei te pangia ano te Koroni o Niu Tireni e te mate e whakangoikore nei i nga takiwa katoa o te ao, engari kaore i tino rite te mate o tenei koroni i te maha o ona huarahi whakaora. Ki te whakaaro o aku Kai-tohutuhu e hara tenei mate i te mea hei whakangoikore i te iwi, engari me waiho hei page 2 whakakaha, mehemea hoki ka whakahaerea nga reriwe ka whakatuwheratia ano hoki nga whenua hei paamu, tera e haere mai nga kaimahi paamu o era atu whenua ki tenei koroni, ma tera e tupu haere ai ano te ora.

I taku whakaaturanga atu kia koutou i te manaaki nui o to tatou Kuini ki nga Koroni me Inia i tana painga ki te whakatuwhera i te Whare Matakitaki taonga, me te aroha o nga Koroni me Inia ki te Pirinihi o Weira mo tona kaha ki te mahi tautoko i taua Whare Matakitaki, e koa ana ahau i te mea kua kaha te whakahaere a aku Minita kia kitea paitia ai nga mea katoa o tenei koroni i roto i taua whare.

E nga Rangatira o te Runanga Nui,—

Ka tukua kia koutou aianei nga pukapuka o nga moni e pau i roto i tenei tau. E whakaaro nui ana oku Kaitohutohu ki te tiaki pai i nga moni o te koroni kia ora ai; heoi nga mea e whakapoua ko nga moni e tika ana i runga i nga mahi o enei mo Kei te takoto pai te whakahaere mo nga moni o te koroni, a pai ana te mahi whakahaere i nga moni i nama i te tuatahi. Kua whakaturia ano te Meera ki Amerika- Kaore i nuku atu te utu i ko atu o te mea i whakaaetia e koutou.

He pai rawa hoki tenei ite mea kua riro taua mahi i tetahi Kamupene o Niu Tireni ake mo raua ko tetahi kamupene mana, whai tima, o te Marikena. A he tino pai hoki te urunga tahi— tanga o te Kawanatanga o Niu Hauta Wera me te Kawanatanga o Amerika ki te tautoko i taua mahi kawe meera.

E nga Rangatika o te Runanga Whakatakoto Ture me nga Rangatira o te Runanga Nui,—

Ahakoa e whakaaro ana koutou ki nga mea e pai ana kia whakahaerea e te koroni, e tika ana kia anga te titiro ki nga mahi e whakahaerea ana mo te whakanohonoho whenua e nga ropu takiwa. Koia ka whakatakotoria ki o koutou aroaro he pire whakahaere moni mo nga ropu takiwa me te whakanui hoki i nga mana e tukua ana kia ratou kia kaha ai ta ratou whakahaere i o ratou nei ritenga.

E titiro pai ana oku Kai-tohutohu ki ki te whakaaro nui mo te whakahaere i nga whai rawa o tenei koroni ara te mahi ika me nga ngaherehere. He taonga nui rawa tenei kia whakakaha kia awhina kia kimihia nga tini rawa o Niu Tireni. Koia oku Kai-tohutohu i mahara nui ai ki tetahi whakahaere e kaha haere ai enei mea ara nga taonga o ia takiwa kia meatia kia whiwhi ai nga tangata o aua takiwa ki te oranga.

Tetahi kia whakanohoia te whenua i raro i etahi ture ngawari.

Tetahi me mahi nga reriwe hei whakapuare i nga whenua e taea ai te whakanohonoho me te whakatupu painga mo te koroni.

Tetahi kia whakamana nga ropu takiwa kia ahei ai ratou ki te whakatuwhera whera huarahi me era atu mahi pai.

Tetahi he tuku tikanga ngawari ki te hunga keri koura aha ranei; me te whakatupu i nga ritenga pai e kotahi ai te iwi Maori. E whakaaro ana aku Kai-tohutohu ko te tikanga i whakaarohia ai mo te hanga i te reriwe i waenga nui o te motu i raro i te mana i whakaputaina e te Paremete he mea hei haringa mo te katoa, tera ano ia etahi take iti nei ka tukua atu kia whakamana e te Paremete.

Kua hono tonu te titiro o aku Minita ki etahi take e pa ana ki nga Moutere o te Tonga a i te mea e mohiotia ana te nui i aua mea ki Niu Tireni kihai ratou i wareware ki te mana i whakataua kia ratou e te Paremete ka tukua atu kia koutou etahi pukapuka mo runga i aua mea.

Ka tukua kia koutou he Pire hei whakatopu i nga ture mo nga hara, me nga ropu takiwa, nga waranatia me nga mahi keri koura aha ranei me te mahi tuku pokai tonga aha ranei ki roto ki nga meera me tetahi pire hei whakatikatika i te ture Tuku Oranga ki nga Hohipera me era atu mea hoki.

Ka tukua atu e ahau kia koutou nga mahi katoa e homai ana ki o koutou aroaro a ka inoi ahau kia tau te atawhai o te Atua i runga i o koutou nei mahi kia puta hoki he painga mo te koroni.