.gif)
Nga Korero Paramete: 1881-1885
Taite, te 26 o Hurae, 1883
Taite, te 26 o Hurae, 1883.
Pire Kainga Maori i Taumutu.
H. K. Taiaroa.—E mea ana au kia korero ki
tenei Pire notemea kei te hiahia nga Maori o Taumutu kia pahi. Kua
haere au ki nga wahi katoa o te Waipounamu na ka kite au kaore he
Maori o wahi ke atu e rite ana ki nga Maori o tenei kainga te
rawakore. I haere au ki tera takiwa i runga i ta ratou tono, kia
kite au mehemea ranei he tika a ratou korero o era tau e mea ana he
iti te whenua kei a ratou, kite ana au to ratou whenua katoa e tae
noaiho ana ki te toru eka mo te tangata kotahi me te oneone hoki he
kino rawa atu, he kirikiri kaore e tipu nui te kai. Kua mahi paamu
au i Otakou me etahi atu wahi, a i whakamatau au ki te whakatipu kai
ki tenei whenua i tera tau, engari kihai i tipu. Ko au e whakahengia
ana mo taku kore kaore i tono ki te Kawanatanga kia whakaritea he
tikanga mo aua Maori. Ko te whenua hei hoatutanga ki aua Maori i
raro i tenei Pire e hara i te whenua pai rawa, i te nuinga o te tau
e ngaro ana i te wai, a i nga wa maroke e toru noa nga marama e taka
ana nga mea a nga Maori i runga. Tetahi ko nga mea a nga Maori ara
nga hoiho me nga kau e taka ana i reira e paunatia ana e nga Pakeha,
he kino hoki te mahi a nga Pakeha o reira ki nga Maori, me te
Kawanatanga Porowini hoki o Katipere i whakahaere kino ki aua Maori.
page 9
E whakaae ana au
ki te korero mo tenei Pire era e pai mo nga Maori o taua takiwa, na
ka tono atu au ki te Whare kia paahitia. Mehemea he whenua ano toku
kei reira kua hoatu e au ki era Maori notemea kei te mate rawa
ratou, nui atu to ratou rawakore i nga Maori o etahi atu wahi.
Pahitia ana te korero tuarua.
Pire Karauna Karaati Mo
Nga Rahui O Murihiku.
H. KTaiaroa.—Ka tu atu au ki te tautoko i tenei pire notemea ko te hiahia o nga Maori o tera takiwa kia paahi tetahi pire penei. E kore tenei pire e pa ki nga take o nga Pakeha engari mo o nga Maori anake. He mea tenei e awhina ana e au i nga wa katoa e tae mai ana ki te aroaro o tenei Whare, te take i pena ai au he hiahia no nga Maori kia paahi. He mea tika kia whakaputaina he Karaati mo aua whenua kia mohio ai aua Maori ki o ratou piihi kia noho ai i runga mahi ai. Ko etahi o nga Maori e noho ana i reira kei te wehi ki te hanga Whare i runga i etahi o aua whenua te mahi ranei i etahi whakapainga notemea kaore ratou e mohio tera e whakaputaina he Karaati kia ratou. I te tau 1874 ka ruri wehewehetia e nga Maori aua whenua a no reira rano i hiahia ai ratou ki enei Karauna Karaati, heoi ka tautoko au i tenei Pire.
Pahitia ana te korero tuarua.