Whenua i Kawhia.

Meiha Te Wheoro.—He patai taku ki te Minita mo te Taha Maori, Mehemea ranei ka korerotia mai e ia nga take i puta ai he Karauna Karaati ki a Kamura mo tetahi piihi whenua i Kawhia; i pewheatia te hokonga o taua whenua i nga Maori; a i ruritia ranei i mua ake i te putanga o te Karaati? Ko taku patai nei mo tetahi piihi whenua kei Kawhia, na kei te maharahara nga Maori he mea pewhea ra i riro ai i te pakeha, a he aha ra nga take i puta ai he Karauna Karaati mo taua wahi whenua. Kei te mahara hoki nga Maori kei a ratou tonu taua whenua, i muri hoki i a Kauere ka utua e nga Maori te wahi i tu ai te Whare, na hoki ana kia ratou; ara, i utua e ratou nga taonga a te Pakeha. No muri i kiia ka tae ake tetahi Pakeha ko Kamura, he mahi hokohoko toa tana mahi ki nga Maori, na kihai i mohio nga Maori kua ruritia taua whenua kua Karauna karaattitia ki te pakeha.

Te Roretana.—Taku whakahoki tenei i te patai a Te Whehro, Ko taua whenua i riro i a Te Kamura i runga i te take o Hone Witoria Kauere ki taua whenua, i hokona hoki e Hone Witoria Kauere tetahi pouaka whenua nui i tetahi Maori ko Kiwi te ingoa i te 11 o Hanuere, 1840. I te 2 o Hanuere, 1850, ka tukua te tono a Te Kamura mo tetahi Karaati mo taua whenua ki te Heketari o te Koroni (ki a Anaru Hinikerea). Ko taua tono i tukua atu ki te Tumuaki o nga kai-ruri (ki a Te Rika) me te tohutohu atu kia hangaia he Karaati mehemea ka taea e ie i runga i tetahi ruri kua oti o tera whenua. I te 22 o Aperira, 1850, ka whai kupu te Tumuaki o nga kai-ruri ka ki e kore ia e kaha ki te hanga karaati kia tae rano ia ki taua whenua titiro ai. I te 27 o Maehe, 1850, koia nei te tuhinga a te Kawana o tana takiwa, ara, "E Te Hinikerea ka ahei ano te whakaputa he karaati ki tenei kai-tono i runga i tona utu i te £1 mo te eka, a kaore he tikanga kia maketetia te whenua, tenia ano nga mana mo tenei mea.—(Na) Hori Kerei." Takoto noa iho tana mea tae noa ki te 22 o Maehe, 1864, katahi ka whiriwhiria tana kereeme e te Komihana Kereeme Whenua e Te Pere, ka whakahaua e ia kia hangaia he Karaati kia tau ki te pouaru a Hori Kamura mo te wa e ora ana ia, na a tona matenga kia riro i tona tama i a J. R Kamura. Ko taua Karaati i hangaia i runga i tetahi mapi i mahia e Erewini Teewi i whakaputaina ki te aroaro o te Kooti mo nga Kereeme Whenua. I korero oati a Teewi i te aroaro o te Komiti i ruritia e ia taua whenua a i mohio a Hori Wetere i tona ruritanga.