Rori Ki Te Upoko O Taiaroa.

H. K. Taiaroa, I runga i taku tukunga atu i te motini e mau nei ki taku ingoa, me ki atu ano au, i runga i taku tono i tera tau, i whakaaetia e te Kawanatanga kia hoatu ki te pukapuka o nga moni he £250—hei mahi i taua huarahi. Kua tae ano au ki taua wahi kua kite ano hoki au kaore i mahia te huarahi ki taua £250. Tera pea i utua aua moni ki nga mahinga o mua kua kite ano hoki au kua kino aua mahi inaianei, kua pakaru kua kino hoki taua rori. Ko te huanui e hiahia nei au kia mahia ko tera pito e haere atu nei ki te Whare Raiti me te Whare Paerata, ko te huanui tera e kawea atu ai nga kai me nga taonga mo aua Paerata me nga tangata mai o te Raiti. E mutu noaiho ana te huanui i tetahi taiapa, a e mea ana nga tangata na ratou taua whenua kia kaua e kawea atu ma reira nga taonga mo te Whare Raiti. He iti noaiho te wahi i whakatuheratia hei ara haere atu ki reira, e rua putu pea te whanui a e tae ana ki te hawhe maero te roa e haere ana ma runga i taua whenua. Kaore au i te tono kia mahia tenei huanui hei oranga mo nga Maori, notemea e whakahe mai ana ratou, engari e tonoa ana e au hei painga mo nga pakeha e noho ana i reira, kia whakaotia hoki pera me te mea i whakaaetia ra. I mua na nga poti a te Hapa Poari, me etahi atu poti hoki i kawe atu nga mea ki te Whare Raiti no naianei kua kore e maha nga poti a kei te kawea atu aua mea ma tenei huanui. He mea tika tenei kia whakaae te Whare ki tenei motini, he mea hoki hei painga mo te Koroni, tetahi he mea tenei kia whakaotia te mahi i whakaaetia i mua. Me ki atu au ki te Whare kaore ano kia mahia taua huanui ki te wahi i whakaaetia ra i te tuatahi, na ko te wahi ano hoki i mahia kua kino noa iho inaianei, E hiahia ana au kia mahia taua rori inaianei, kei tohe nga Maori kia kaua e puta te huanui ka kiia pea kei te takahi ratou i te ture. E whakahe mai ana ano nga Maori ki au mo taku tono kia mahia taua huanui, e ki ana hoki ratou e hara i te mea hei oranga mo ratou, engari hei painga mo nga pakeha. Ko tenei hoki te ara hei kawenga atu i nga pu nunui ki te Upoko o Taiaroa i te mea e wehi ana kei haere mai te Ruihana ki tenei Koroni. Kei reira hoki te wahi i weaina hei tunga mo aua pu, a ki te kore e whakaaetia tenei motini, ka kore he huarahi atu ki reira.

Tukua ana te Motini a Taiaroa kia pataia ki te Whare, ara:—Kia tukua atu he kupu tono ki te Kawana, kia whakahaua e ia kia tukua he £500—ki runga ki te Pukapuka Moni hei whakaoti pai i te huarahi ki te Upoko o Taiaroa.

Te Honetana,—Tana kupu whakahoki, ki taku whakaaro kahore ano kia whakaaturia mai e te Mema na he take e tika ai kia whakaae te Whare kia pai ke atu te whakarite i tenei mahi i nga mahi tokomaha o te Koroni nei, he tiuo whaitikanga rawa nei etahi o aua mahi. Kua ata tirotiro au ki nga moni kua pau i runga i tenei huarahi, kite ana au i hoatu ano he £500, ki roto ki te pukapuka moni i te tau, i runga ano i te tono a te Mema na. No muri nei ka apitiria atu ano etahi atu moni, a tae mai ki naianei kua tae ki te £800 te moni kua pau ki runga ki tenei buarabi. E £62 kei to toe o te £250 i pootitia ra i tera tau, i te mea kua utua nga mahi me nga nama. Na kua pehea te huarahi i taua moni? I oho au i te kianga mai a te Mema? a i moumou aua moni, na kaore i mutu i reira aua kupu, i ki mai ano hoki ia kaore i pai mai tona iwi pooti, e whakahe mai ana hoki ratou ki tana tono Otira, ko taku e hiahia nei ki te whakaatu, ko tenei, kei te rapu te Kawanatanga i etahi tikanga hei awhina i nga Kawanatanga takiwa mo runga i nga mahi o ia wahi, o ia wahi, kia kaua ai e waiho ma to Minita o nga mahi nunui e whakarite hou he tikanga mo ia takiwa, engari e e hiahia ana te Kawanatanga kia rite tonu te mahi i nga mea e hiahiatia ana i page 24roto i te Koroni katoa. No reira i kore ai e tika kia tohea tenei motini, kia whakataua ra ano e to Whare nei mehemea ranei me mau tonu nga ritenga o naianei, me mahi ranei he tikanga penei me tenei kua whakahuatia ake nei. Ka mea atu au inaianei ki te Mema na kia unuhia tona motini. Ki te kore e unuhia e ia ka mahara au ko te mea tika maku ko te turaki i taua motini.