Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1881-1885

Pire Whakapumau I Te Rangimarie O Te Tai Hauauru

Pire Whakapumau I Te Rangimarie O Te Tai Hauauru.

Meiha Te Wheoro.—Kei te whakahe au i tenei Pire e mea ana hoki kia kaua a Te Whiti raua ko Tohu e whakawakia. E whakahe ana hoki au natemea e mohio ana au na te whakahaere ano o nga mahi o taua takiwa i hiahiatia ai kia mahia tenei Pire inaianei. Kua rongo au ki etahi mema e ki ana he mea tika kia tukua a Te Whiti raua ko Tohu ki te whare herehere, i te mea kaore nei ano kia kitea he take e tika ai kia poratia. E hara a Te Whiti i te putake mai o te raruraru o Parihaka. I te wa e tu ana tetahi Minita mo te taha Maori, kua mate nei, i whakahokia etahi o nga whenua ki nga Maori, no muri ka tu mai etahi Kawanatanga rereke ana a ratou mahi ia nga Kawanatanga o mua. Kaore au i te ki na te he o tera Kawanatanga i puta ake ai aua raruraru, engari na te rereke o nga mahi o etahi Kawanatanga i o nga Kawanatanga o mua atu i a ratou, no reira i raruraru ai. Kei te kite ano tatou i te maha o nga mahi rereke, a he tini nga Pire e tukua mai nei e te Kawanatanga mo te takiwa ki te Tai Hauauru. Kei te ki etahi o nga mema nei e tika ana te hopukangaa te Kawanatanga i a Te Whiti, engari kaore i te whakaatu mai i nga take i whakaae ai ratou, kei te ki ano etahi e he ana te hopukanga. Ki taku whakaaro ko te take i pena ai ratou he mea e hara a Te Whiti i te putake mai o aua raruraru. Kua mohio nga Maori inaianei kua hopukia tetahi o ratou, katahi ano ka kite e kore e whakawakia te tangata e hopukia ana. Kua kiia hoki i roto i te Whare nei kaore he tikanga kia pokanoa mai te Kawanatanga o Ingarani ki nga mahi o te Kawanatanga o te Koroni nei, engari ki taku mohio na te whakahaere a te Kawanatanga o Ingarani i etahi o nga mahi o mua ake nei i mama ai nga mahi taimaha ki runga ki nga Maori mo o ratou whenua. I te mahinga o te Pire Whakatika i te Kawanatanga i roto i te Whare nei e kore pea e maharatia nga taonga o nga Maori, ara nga taonga i riro nei i te hopukanga o Te Whiti ma i Parihaka. I whakapuaki ano au i aku whakaaro mo nga mahi o taua takiwa i roto i nga Paremete kua mahue ake nei, kei te pera tonu ano aku whakaaro inaianei, otiia kei te mahia tonutia e te Kawanatanga aua mahi o mua rano. Kei te tukunga mai o te Pire Whakatika i te Kawanatanga, ka hiahia au ki te tuku kupu hei whakarite i nga taonga o nga Maori i tangohia nei.