Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1881-1885

Te Whaikorero A Te Kawana

Te Whaikorero A Te Kawana.

Wi Te Wheoro.—E te Tumuaki, ka whai kupu au mo runga i te Whaikorero a te Kawana, me te rarangi o taua korero e pa ana ki te Takiwa Hauauru o tenei motu, natemea hoki ko au te mema o taua takiwa. E whakapai [gap — reason: damage]aua au ki te Kawana mo tana wehenga i ana kupu mo taua takiwa, natemea hoki kaore au i te mohio ki te take i haere ai te Kawanatanga me a ratou hoia ki Parihaka, ki roto kia Te Whiti me tona iwi, e noho pai noaiho ana i reira. Kaore hoki au i te mohio ki te take i tahuri ai te Kawanatanga ki te wawahi i nga whare o nga Maori, ki te hutihuti i nga kai. Kei te kite iho au ka tukua mai e te Kawanatanga he Pire hei whakaora i a ratou mo ta ratou whiunga i a Te Whiti raua ko Tohu ki te whareherehere. Mehemea e he ana i te ture te hopukanga i a Te Whiti raua ko Tohu he aha te tuku ai ki waho inaia tonu nei? He aha te take i tukua mai ai tenei ture hei whakatika i taua hopukanga a te Kawanatanga? E kore au e korero tonu inaianei mo runga i tenei, engari kei te tukunga mai o te Pire mo te Tai Hauauru ka to haere au i aku whakaaro kia roa.

H. M. Tawhai.—E te Tumuaki, e tu ana au ko Tawhai tuarua. Ko Tawhai hou au inaiauei, a e hiahia ana au kia whaikupu mo runga i te Whaikorero a te Kawana. Ko taku kupu tuatahi he mihi atu ki te Kuini mo tona oranga i te mahi o te kai-kohuru i a ia. E hiahia ana hoki au ki te whakahonore ki te Kuini, natemea he nui tona pai me tona aroha ki ona iwi i raro i tona maru, tae atu ki te iwi Maori i arohatia uei e ia i te tau 1840. No reira i koa ai au kia ora tonu to tatou Kuini. Kati aku kupu mo te Kuini. Me whaikupu au inaianei mo runga i te £100,000 i pootitia i tera Paremete. E kiia ana i pootitia taua moni e te Whare nei; no reira i tika ai kia whaikupu au mo runga i tera. Ki taku mahara he maha nga mema kaore i mohio ki te pootitanga o taua moni. I puta oho rere ake hoki i roto i te Whare i te mea kua tae te nuinga nga mema ki runga ki te tima, e hoki ana ki o ratou kainga, i te mutunga o te Paremete. I peratia pea te pooti kei whakahengia e nga Mema Maori. No reira pea i tukua mai ai i muri i to matou haerenga. i mohio ano te Kawanatanga e pootitia ana aua moni hei moni whaka mate mo nga Maori o Taranaki e rite nei ano kia matou ki nga Mema Maori o te Whare nei te ahua. E kore au e korero roa mo te raruraru i te Tai Hauauru, engari ka tatari au ki te tukunga mai o te Pire ki te aroaro o te Whare kei reira ka roa atu ai aku korero, ka tuku atu ai hoki page 2i aku whakaaro. Kia kite au i te Pire, me nga tikanga, kei reira ka mohio au ki nga putake.