Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1904-1905

Piri Arai Waipiro Ma Nga Maori

Piri Arai Waipiro Ma Nga Maori.

Te Meiha (Mr. Major), (mema mo Te Hawera).—E tumanako atu ana toku ngakau tena e paingia tenei Pire e nga honore mema a e motini ana ahau kia panuitia tuaruatia. Tera te roanga atu o ana korero; me titiro i Hansard.

I muri i a ia ka whai korero etahi atu mema Pakeha, ka mutu, ka tu ake ko—

Te Makenehi (Mr. T. Mackenzie), (mema mo Waikouaiti).—E te Pika, e motini ana ahau kia hikitia te panuitanga tuarua o tenei Pire mo tetahi ono marama tuturu, tera te roanga atu o ana kerero, me titiro i Hansard.

Tame Parata (mema Maori mo Te Waipounamu).—E te Pika, e tautoko ana ahau i te motini kia hikitia te panuitanga tuarua o tenei Pire mo tetahi ono marama. Ta tatou mahi tuturu i roto i tenei Whare he kimi huarahi e taea ai te hanga he ture hei arai i te mahi hoatu waipiro ki nga Maori. Mo te taha ki te motu o Te Waipounamu me ki ake ahau kua oti te whakahaere he tikanga e te Kaunihera o Araiteuru mo runga i tena take. Kei roto i te Pire o tera tau ki taku mohio e noho ana tetahi rarangi e pa ana ki taua take, a kua paahitia tetahi motini e te Kaunihera o Araiteuru, kua panuitia hoki i roto i nga nupepa o Otakou me Murihiku, e mea ana kia kaua rawa he wai e mauria ki roto ki nga kainga Maori e noho ana i raro i te mana o taua Kaunihera. Ko te kianga kia hoatu he mana pooti ki nga Maori i roto i o ratou takiwa mo tena mea mo te waipiro, he tino take nui rawa tera e tika ana kia ata whakaarohia mariretia. E mohio ana ahau e whakaarahia ana tetahi korero pera ki te motu o Te Waipounamu, ara kia tukua ki nga Maori te whakaotinga o tena take; engari kaore ano i ata whakatakotoria tikatia atu ki o ratou aroaro, a ko te take tena e whakahe nei ahau ki te Pire nei. Ki taku whakaaro mehemea e hiahia ana tatou kia rite tahi te tu o te iwi Maori raua ko te iwi Pakeha i runga i te turanga kotahi me kaua rawa e araitia e tatou to ratou huarahi.

Te Honore Timi Kara (Minita Maori).—E te Pika, e hiahia ana toku ngakau kia unuhia atu e te mema mo Waikouaiti tana menemana, me tuku mai kia whakahaerea hangaitia e te Whare tenei take. Kaore aku kupu whakahe mo te Pire nei, heoi taku uaua mea ake nei ka mahia he ture mo runga mo tenei take nui whakaharahara e whakaarohia nuitia ana e nga iwi katoa nei puta noa i te koroni. E pa ana tenei mea ki tetahi take nui e toro haere ana ki runga ki te koroni katoa, no reira kaore e tika kia whakahaerea ra wahotia, a e kore ano hoki e tika kia whakahaerea e te tangata ra waho. Ko te wa tika hei whakapuakitanga i nga tu korero pera me nga kerero a te honore mema hei te wa e whakahaere ai tatou i nga Ture Waipiro mo te koroni katoa. Tera te roanga atu o ana korero, me titiro i Hansard.

I muri i a ia ka whai korero etahi mema Pakeha ka mutu, heoi hinga ana te motini kia panuitia tuaruatia te Pire.

Ka haere tonu nga mahi a te Whare ka oti etahi take, ka tae ki te korerotanga i hikitia ra i mua o te—