Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1902-1903

Pire Taake I Nga Rakau E Haria Ana Ki Nga Whenua O Tawahi

Pire Taake I Nga Rakau E Haria Ana Ki Nga Whenua O Tawahi.

Te Honore Mira (the Hon. Mr. Mills, Minita mo nga Katimauta). —Ko tenei Pire he whakatakoto tikanga e taea ai te taake o nga rakau kauri, totara, rimu, kahikatea, me era atu tu rakau e haria ana e nga kaipuke ki nga whenua o tawahi i te moana hei hokohoko atu ki reira. Ko te taake mo te rakau kauri e peratia ana e mana nei e toru hereni mo te rau putu. Kua tae mai te whakaatu ki toku Tari e 400,000 nga putu kauri kua utaina ki runga ki tetahi kaipuke, a i naia tata nei tera e eke ki te 8,000,000, nga putu kauri e haria atu ki waho o te koroni nei, na reira ka mahara matou te Kawanatanga he mea tika kia whakanu-kuhia te taake ki te rima hereni mo te rau putu. Ko te mea nui hoki ma te koroni he rongoa, he rahui, i ona nga-herehere kei tere te pau, kia waiho ai hei painga mo tatou. Tenei ano etahi atu take hei whakaatu maku ki te Whare, i tika ai kia paahitia tenei Pire, otira kaati i enei kua puakina atu nei e au. Na reira ka motini ahau kia panuitia tuaruatia te Pire nei.

Te Maahi (Mr. Massey, mema mo Franklin). —Kaore ahau e whakahe ki tenei Pire, notemea ki taku titiro he Pire tika tenei, a kei te hiahiatia e te iwi katoa. E rua nga take i pirangitia ai tenei Pire kia paahitia hei ture: Tuatahi kia toe ai kia rongoatia ai a tatou nga-herehere, tuarua kia riro ai ma o konei mihini, ma o konei mira ano e waru e mahi nga rakau hei papa ka tuku atu ai ki nga whenua pamamao. Engari kaore au e whaka ma te Kawana i roto i tona Kaunihera whakatakoto nga taake, engari ma te Whare nei ano e pera; kaore au e pai kia riro to tatou mana whakahaere taua mahi i tetahi atu.

Te Aulana (Mr. Houston, mema mo Peiwha.rangi). —Mo te taha ki nga iwi nana ahau i pooti ka whakahe ahau i tenei Pire. Ka pa he mate ki nga tai-tamariki mahi rakau o toku takiwa ki te paahitia tenei Pire hei ture.

Te Herihi (Mr. Herries, mema mo Pei o Pereti). —Kei te whakahe au i tenei Pire, a ka turaki taku pooti i te Pire.

Hone Heke (mema mo nga Maori o te Tai Tokerau). —Ka pera taku me ta mema honore mo Peiwhairangi. Kaore i te marama ki au nga take i meatia ai e te Minita me aki tenei taake ki runga ki nga rakau e haria atu ana i tenei koroni ki nga whenua o tawahi. Ka pooti ahau kia hinga te Pire.

Ka mene nga korero a etahi atu mema Pakeka, waahi ana te Whare, koia tenei e whai ake nei te rarangi o nga ingoa o nga mema i pooti.

I te Ae, 37.
Allen, E. G. Hogg Sidey
Arnold Kidd Smith
Barber Laurenson Steward
Bedford Lawry Symes
Bollard Major Tanner
Buddo Massey Thomson, J. C.
Colvin McGowan Ward
Davey Mackenzie, T. Willis
Duncan McLachlan Witty.
Ell McNab
Fraser, A. L.D. Mills Nga Kai-tatau.
Hall-Jones Rutherford Flatman
Hanan Seddon O’Meara.
I te No, 18.
Aitken Kirkbride Rhodes
Allen, J. Lang Russell
Duthie Lethbridge Thomson, J. W.
Fowlds Lewis Nga Kai-tatau.
Hardy Mander Harding
Heke Remington Houston.
Herries
Nga Pea.
Tautoko. Turaki.
Carroll Vile
Wood. Buchanan.

Te putanga, 19.

Heoi paahitia ana te panuitanga tua-rua o te Pire.

Haere tonu nga mahi a te Whare a no te rua tekau meneti te paahitanga o te tahi karaka i te po, ka hiki te Whare.