Nga Korero Paremete: 1902-1903
Pire Taake I Nga Rakau E Haria Ana Ki Nga Whenua O Tawahi
.gif)
Pire Taake I Nga Rakau E Haria Ana Ki Nga Whenua O Tawahi.
Te Honore Mira (the Hon. Mr. Mills, Minita mo nga Katimauta). —Ko tenei Pire he whakatakoto tikanga e taea ai te taake o nga rakau kauri, totara, rimu, kahikatea, me era atu tu rakau e haria ana e nga kaipuke ki nga whenua o tawahi i te moana hei hokohoko atu ki reira. Ko te taake mo te rakau kauri e peratia ana e mana nei e toru hereni mo te rau putu. Kua tae mai te whakaatu ki toku Tari e 400,000 nga putu kauri kua utaina ki runga ki tetahi kaipuke, a i naia tata nei tera e eke ki te 8,000,000, nga putu kauri e haria atu ki waho o te koroni nei, na reira ka mahara matou te Kawanatanga he mea tika kia whakanu-kuhia te taake ki te rima hereni mo te rau putu. Ko te mea nui hoki ma te koroni he rongoa, he rahui, i ona nga-herehere kei tere te pau, kia waiho ai hei painga mo tatou. Tenei ano etahi atu take hei whakaatu maku ki te Whare, i tika ai kia paahitia tenei Pire, otira kaati i enei kua puakina atu nei e au. Na reira ka motini ahau kia panuitia tuaruatia te Pire nei.
Te Maahi (Mr. Massey, mema mo Franklin). —Kaore ahau e whakahe ki tenei Pire, notemea ki taku titiro he Pire tika tenei, a kei te hiahiatia e te iwi katoa. E rua nga take i pirangitia ai tenei Pire kia paahitia hei ture: Tuatahi kia toe ai kia rongoatia ai a tatou nga-herehere, tuarua kia riro ai ma o konei mihini, ma o konei mira ano e waru e mahi nga rakau hei papa ka tuku atu ai ki nga whenua pamamao. Engari kaore au e whaka ma te Kawana i roto i tona Kaunihera whakatakoto nga taake, engari ma te Whare nei ano e pera; kaore au e pai kia riro to tatou mana whakahaere taua mahi i tetahi atu.
Te Aulana (Mr. Houston, mema mo Peiwha.rangi). —Mo te taha ki nga iwi nana ahau i pooti ka whakahe ahau i tenei Pire. Ka pa he mate ki nga tai-tamariki mahi rakau o toku takiwa ki te paahitia tenei Pire hei ture.
Te Herihi (Mr. Herries, mema mo Pei o Pereti). —Kei te whakahe au i tenei Pire, a ka turaki taku pooti i te Pire.
Hone Heke (mema mo nga Maori o te Tai Tokerau). —Ka pera taku me ta mema honore mo Peiwhairangi. Kaore i te marama ki au nga take i meatia ai e te Minita me aki tenei taake ki runga ki nga rakau e haria atu ana i tenei koroni ki nga whenua o tawahi. Ka pooti ahau kia hinga te Pire.
Ka mene nga korero a etahi atu mema Pakeka, waahi ana te Whare, koia tenei e whai ake nei te rarangi o nga ingoa o nga mema i pooti.
I te Ae, 37. | ||
Allen, E. G. | Hogg | Sidey |
Arnold | Kidd | Smith |
Barber | Laurenson | Steward |
Bedford | Lawry | Symes |
Bollard | Major | Tanner |
Buddo | Massey | Thomson, J. C. |
Colvin | McGowan | Ward |
Davey | Mackenzie, T. | Willis |
Duncan | McLachlan | Witty. |
Ell | McNab | |
Fraser, A. L.D. | Mills | Nga Kai-tatau. |
Hall-Jones | Rutherford | Flatman |
Hanan | Seddon | O’Meara. |
I te No, 18. | ||
Aitken | Kirkbride | Rhodes |
Allen, J. | Lang | Russell |
Duthie | Lethbridge | Thomson, J. W. |
Fowlds | Lewis | Nga Kai-tatau. |
Hardy | Mander | Harding |
Heke | Remington | Houston. |
Herries |
Nga Pea. | |
Tautoko. | Turaki. |
Carroll | Vile |
Wood. | Buchanan. |
Te putanga, 19.
Heoi paahitia ana te panuitanga tua-rua o te Pire.
Haere tonu nga mahi a te Whare a no te rua tekau meneti te paahitanga o te tahi karaka i te po, ka hiki te Whare.