Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1902-1903

Emily Maria Fulloon

Emily Maria Fulloon.

Te Herihi (Mr. Herries, mema mo Pei o Pereti). — Ka patai ahau ki te Minita mo nga Mea Maori, E pewhea ana te whakaaro o te Kawanatanga mo runga mo te pitihana a Emily Maria Fulloon (Mrs. Buckworth), i te mea hoki he maha nga tukunga atu ki te Kawanatanga me te ki atu kia whakaarohia paitia? I pataingia ano tetahi patai i tera tuunga o te Paremete mo runga mo te pitihana a taua wahine. Ka maha nga taenga o taua pitihana ki te aroaro o nga Whare e rua, a kua puta nga ripoata kia whakaarohia paitia e te Kawanatanga. I puta hoki te kupu whakahoki mai a te Minita i tera tau, utu mai i taku patai ki a ia i taua wa, i penei tana kupu, ara:—

"Ki taku ake whakaaro he take tika tenei hei uiuinga, a tera ahau e tono ki te Kawanatanga kia whiriwhiria ano e te Kawanatanga tenei kereme. Kua oti i au te wkakaatu i taku whakahokinga i tetahi patai o mua atu i tenei, ara, tera e whakahaua e te Kawanatanga kia mahia he ripoata mo etahi o nga pitihana a nga Maori o Aotearoa nei, ma tetahi tangata matau taua ripoata e mahi, a tera ahau e whai kupu ina tonoa kia uiuia tenei take a taua wa"

Kaati kei te noho tumanako ahau kia ki mai te Minita ina tu ake ia ki te whakautu i tenei patai aku, tera e whakaaetia e ia kia whakaturia he uiuinga mo taua kereme.

Timi Kara (Mr. Carroll, Minita mo nga Mea Maori). — Ka marama pea te mema honore ki te uaua o tenei tu ahua take hei whakahaeretanga ma te Kawanatanga. Ka nui etahi atu keehi penei ano te ahua me tenei e whakaarahia mai nei e te mema honore, a e pa ana hoki ki tenei take nui, ara, te murunga o nga whenua a nga iwi i runga i te raupatu a te Karauna. Mo te taha ki nga take o te kereme nei, kei te whakaae atu ahau e kaha ana, a e tika ana hoki kia ata whiriwhiria, engari e ahua ngakau kore ana te Kawanatanga ki te whakaoti wehewehe, ara takitahi, i enei tu ahua take, he pai rawa kia kotahi ano te whakahaerenga page 43mo enei tu ahua keehi katoa. Ka ahua pera ano taku whakautu ki te patai a te mema honore nei me taku whakahoki mo te patai a te mema o te Tai Hauauru. He maha nga Maori kei te noho mate penei ano me taua Mrs. Buckworth; ara, i murua hetia atu o ratou whenua i raro i te raupatu, kaore rawa i tirotirohia. I runga i tenei keehi, akakoa kua puta he whakaoranga ma te Kawanatanga ki tona whaea, e kereme ana a Mrs. Buckworth kaore i kapi ona take tika i taua whakaora a te Kawanatanga. Kei te tika ano pea hoki kia tirotirohia taua kereme, engari me ata waiho kia rite ra ano i te Kawanatanga tetahi tikanga whanui hei whakaoti i nga keehi katoa penei te ahua. He nui noa atu nga whenua i te takiwa o te Pei o Pereti i murua i runga i te raupatu i te wa o te whawhai, a he maha hoki nga kereme kua ara i runga i taua ahua, a kaore ahau e kite ana i tetahi take e kore ai e tika kia hurihia atu ma nga Kaunihera Maori e uiui aua kereme a taihoa tata ake nei.

Te Herihi (Mr. Herries). — Ka whakahaua ranei e te Minita kia peratia?

Timi Kara (Mr. Carroll). —Ae.