Title: Two Acts Passed By The General Assembly of New Zealand, 1858, relating to native affairs, namely: the Native Districts Regulation Act; and the Native Circuit Courts Act. He Ture hou, erua, i whakatakotoria e te Runanga Nui o Niu Tirani, 1858. Ara; Ko te Ture whakakoto Ture-iti ki nga Takiwa Maori, ko te Ture whakarite Kooti Maori.

Author: General Assembly of New Zealand

Publication details: 1859, Auckland

Part of: He reo ture nō te Whare Paremata / Statutory language

License: Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 New Zealand Licence

I te nohoanga o te Runanga Nui o Niu Tirani i pahare tata ake nei, e rua tahi nga.Ture i whakatakotoria tona taunga kei runga kei nga tangata Maori.

Kua tini nga meatanga atu ki nga tangata Maori, ko ta Te Kawana i tino whai ai ko te whakauru ko te whakakaha i te hunga e hiahia pono ana kia maranga ake i roto i te kuwaretanga kia hapainga hoki te iwi kia tangohia hei ritenga mana ko nga ritenga marama o te Pakeha. Te Kawana i pera ai, ko ia hoki to Te Kuini Ahua ki tenei whenua. Na, whakamaoritia ana tetahi Pukapuka whakarapopoto i nga Ture o Ingarani, tukua ana ki nga tangata Maori hei whakamarama ki era nga ritenga; takoto ana tenei kei tona aroaro nga korero whakaatuatu i nga putake o aua Ture tika, Ture marama, i noho tika ai te Pakeha ka tini nei nga whakatnpuranga tangata. Koia hoki ko aua Ture ta to Ingarani Iwi i whakakororia ai. Koia hoki ko taua Ture ta to Ingarani tangata pono i rongo tonu ai i matapopore nui ai. Koia hoki ko taua Ture tana mea nui i waiho hei tiaki mona hei hapai hoki mana. Waihoki ko enei nga Ture e rua ka korerotia nei, kua whakatakotoria hei whakauru i era nga Iwi Maori e noho motuhake nei i te Pakeha, a, hiahia ana kia waiho ko aua Ture tahi ano, e arahina nei e tiakina nei o ratou hoa Pakeha, hei arahi hoki hei tiaki i a ratou, ara, i nga Iwi ia e mea pono ana kia mahi tahi ki te hapai ki te whakamana i aua Ture ki o ratou wahi.

Ko te ingoa o te tuatahi o enei Ture, "He Ture whakatakoto tikanga ki nga Takiwa Maori mo o ratou mea ake." Ko te ingoa o te rua o aua Ture, "He Ture whakarite tikanga mo te Whakahaere Whakawa ki nga Takiwa Maori."

Kua oti ake enei Ture te ta ki te Karere Maori; ko tenei, ka taia motuhaketia nei ki tenei pukapuka hei korero ma te tokomaha. Heoi, kotahi tenei mea kia maharatia, ara, kia mohio nga tangata Maori ki enei Ture, heoi ano tona taunga, kei etahi Takiwa ma Te Kawana e whakarite. Ekore e whakaritea noatia e Te Kawana nga Takiwa hei taunga mo enei Ture, engari ano kia tino kitea e ia te pono o te hiahia o te hunga e noho ana i taua wahi kia peratia, me te kotahitanga o te whakaaro, katahi ano. Ko ta Te kawana i mea ai, ko te whakaatu i te huarahi tika ki nga Iwi Maori, ko te whakaatea hoki kia puare ki tona aroaro; kaati mana:—na, ka waiho ma ratou te whakaaro ki te haere i taua huarahi, i te peka ke ranei.