Acts Affecting Native Lands, Etc. (In English and Maori), Passed by the General Assembly, Session 1892, 1893, 1897, 1898, 1899.
He Ture hei tuku i Kapiti Moretere ki a te Kuini
He Ture hei tuku i Kapiti Moretere ki a te Kuini.
Notemea ko Kapiti Moutere, e takoto nei i roto i te Takiwa o Poneke, tona nui e wha mano e iwa rau e iwa tekau nga eka, nui atu iti iho ranei, he Maori te nuinga o nga tangata no ratou taua whenua a kaore i te nohoia i te mahia ranei e ratou e puta ai he tino painga ki a ratou i taua moutere: A notemea, kia taea ai te tiaki nga rakau me era atu mea e whakapai nei i te ahua o taua moutere, kia taea ai hoki te rahui nga otaota Maori o Niu Tireni, he mea tika kia hokona taua moutere e te Kuini hei rahui mo te katoa, a i te mea e whakahaerea ana taua hoko, me kaua e whakaaetia a me whaka mutu katoa nga hoko me nga riihi i era atu tangata katoa:
Na reira ka meingatia hei Ture e te Runanga Nui o Niu Tireni e noho huihui ana i roto i te Paremete, i runga ano hoki i tona mana, ara:—
1. | Ko te Ingoa Poto o tenei Ture ko "Te Ture Rahui i Kapiti Moutere mo te Katoa, 1897." |
2. | I muri tonu iho i te mananga o tenei Ture me kaua rawa tetahi tangata e whakahaere tikanga e riro ai i a ia tetahi wahi whenua i taua Moutere o Kapiti, kua whakahuatia ake nei i te kupu apiti ki tenei ture, kaua hoki e ahei ki te whakaoti i tetahi whakaritenga i timataria i mua atu i te mananga o tenei Ture, engari anake te tangata e mahi ana mo te taha ki te Karauna, a kua whakamana e te pukapuka tuhituhi a tetahi o nga Minita o te Karauna. |
3. | Ko nga paanga whaitaketanga katoa, ahakoa take tuturu, he riihi ranei o tetahi wahi o taua Moutere, e puritia ana e tetahi tangata e etahi tangata ranei, e hara nei i tetahi o nga Maori whaitake mai o te tuatahi, ona uri kaiwhakakapi ranei i runga i te tikanga Maori, me tau ki a te Kuini i te mananga o tenei Ture, i runga i nga tikanga, me nga whakaritenga utu e whakaritea ana i roto i tenei Ture.page 2 |
4. | Ki te kore e taea te whakarite nga utu, ko ia tangata whai whenua kua riro i a ia, e riihitia ana ranei e ia, a e tangohia ana i runga i te mana o tenei Ture, e tika ana kia utua ia, a ko te moni hei utunga me whiriwhiri i rare i nga tikanga o "Te Ture mo nga Mahi mo te Katoa, 1894," pera ano me te tikanga mo nga whenua Maori, me era atu whenua, e tangohia ana mo nga mahi mo te katoa. |
5. | Ko nga tangata katoa e ki ana kua riro i a ratou he take tuturu he paanga ranei ki aua whenua ki etahi wahi ranei o aua whenua, a he tiiti ano he pukapuka ranei a ratou hei whakamana i aua take, me rehita taua tiiti, pukapuka ranei i te Tari o te Kairehita Takiwa Whenua, i Poneke, i roto i nga marama e toru o muri iho o te mananga o tenei Ture, a ki te kore e ahei te rehita, me tuku taua tiiti pukapuka ranei me tona tauira hoki ki taua Kairehita i roto ano i aua marama e toru. |
6. | Kaua rawa e maharatia te tono utu, kia tino whakaponoa rawa ra ano te rehitatanga te tukunga atu ranei o aua tiiti, pukapaka ranei. |