Acts Affecting Native Lands, Etc. (In English and Maori), Passed by the General Assembly, Session 1892, 1893, 1897, 1898, 1899.
Whakahoutanga-riihi
Whakahoutanga-riihi.
56. |
Me whakarite hou nga utu reti mo te whenua i muri atu o te toru tau ono marama a i mua mai o te tahi tau o mua mai o te mutunga o te riihi, me whakarite i runga i te tikanga apitereihana i runga i te utu tika ina hokona te whenua, me te utu tika mo nga whakapainga tuturu e mau tonu ana, i mahia e te kaitango riihi i roto i te wa i riihitia ai e ia taua whenua. Mo runga mo nga riihi e whakaputaina ana i raro i te tekiona waru o tenei Ture, i roto i nga tekiona e wha e whai tata ake nei, ko nga whakapainga i utua i raro i nga tikanga o taua tekiona waru, a e mau tonu ana i te wa i whakaritea ai te utu tika i raro i te mana o tenei tekiona, ka kiia i mahia aua whakapainga e te kaitangoriihi i roto i te wa e mana ana tona riihi. I te mea kua oti kua panuitia aua whakataunga utu, ko tetahi tauira me tuku ki, te kaitango-riihi ko tetahi me tuku ki te Kaitiaki mo te Katoa, na i roto i nga marama e toru o mua mai o te mutunga o taua riihi, me tuku atu e te kaitango riihi tanapukapuka whakaatu atu ki te Kaitiaki mo te Katoa, mehemea ranei e whakaae ana ia ki te tango i te riihi hou o taua whenua mo nga tau e rua tekau ma tahi timata atu i ta mutunga o nga tau o taua riihi, i runga i te reti e rite ana ki te rima pauna o roto o ia rau pauna o te utu tika o taua whenua ina hokona haunga ra hoki nga utu tika mo nga whakapainga tuturu, pera me nga utu i whakataua i runga i te tikanga apitereihana. |
||||||||||
57. | Mehemea ka kore e hiahia te kaitango-riihi ki te tango i te riihi hou i runga i nga tikanga kua whakahuatia ake nei, ki te kore ranei e whakamana i te riihi hou i roto i nga ra e whitu i muri o te tukunga atu ki a ia kia peratia, kei reira me whakarite hou nga utu tika mo nga whakapainga tuturu o runga o taua whenua i runga i te tikanga apitereihana, i runga ano i nga huarahi kua whakaritea ake nei, a me panui taua whenua ka retia a me hoko te riihi o taua whenua i runga i te tikanga tono a pukapuka a te katoa, i mua mai o te marama whakamutunga o te riihi o tata ra te mutu, me tuku mo nga tau e rua tekau ma tahi, i raro i enei tikanga:—
|
||||||||||
58. | Mehemea ka kore e hokona te riihi penei me tenei kua whakahuaina ake nei ki tetahi tangata ke atu i te kaitango-riihi, ki te kore ranei taua tangata e haina i nga tauira e toru o te riihi i roto i nga ra tekau ma wha, ki te kore ranei e utua e ia nga moni i whakaaetia e ia i roto i nga ra tekau ma wha mai o te ra i whakatuwheratia ai nga tono, kei reira me ahei ano te kaitango-riihi i roto i nga ra tekau ma wha o muri o te ra i whakaritea hei whakatuwhera i nga tono ki te whakaae kia riro ano i a ia he riihi hou; a ki te kore ia e whakaae ki te tango i taua riihi, ki te kore ranei ia e whakamana i taua riihi i roto i nga ra tekau ma wha, kei reira ka tika kia noho tonu ia hei kai-riihi mo taua whenua i ia tau i ia tau i te mea ra e utu tika ana ia i nga moni o tana riihi, e mahi tika ana hoki i nga ritenga o tana riihi, o tenei Ture ranei, tae noa ranei ki te wa e kitea ai e te Kaitiaki mo te Katoa tetahi atu kaihoko mo taua riihi, mehemea ra ia kaore ano ia kia whakaae kia tango ia i te riihi hou mo nga tau e rua tekau ma tahi i nga tikanga kua whakahuatia ake nei. | ||||||||||
59. | I te mea e hoko ana te Kaitiaki mo te Katoa i tetahi riihi hou ki tetahi kaitango-riihi, ka ahei ia ki te whakarite me timata te riihi hou i te ra tuatahi o Hanuere o Hurae ranei i ia tau, a me matua whakaatu atu ki te kaitango-riihi kei a ia te riihi kia kotahi marama tinana te whakaatu atu i mua o te hoko, me te waiho ki a ia te tikanga mehemea ka hiahia ia ki te tango i te riihi hou i roto i taua marama kotahi ra. | ||||||||||
60. | Ko nga tikanga katoa o tenei Ture (haunga ia mo nga ngakinga) e pa ana ki nga tono hoko, me nga pukapuka, me nga tikanga mo nga riihi tuatahi e mahia ana i raro i tenei Ture, me era atu tikanga mo aua riihi, me pa atu hoki ki nga whakaritenga mo nga riihi hou me nga riihi tuarua kua whakahuatia ake nei, me nga kaitango-riihi, haunga anake ia nga ritenga o roto nei e whakarite tikanga ke ana. |