Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Acts Affecting Native Lands, Etc. (In English and Maori), Passed by the General Assembly, Session 1892, 1893, 1897, 1898, 1899.

He Ture hei whakamarama i nga Take o nga Tangata Maori ki etahi wahi o te Rohe Potae Poraka

[ko te tohutoro i roto i te reo Pākehā]

page 1

Niu Tireni.
Whiriwhiri I Nga Take O Te Rohe Potae.
Whakawhaititanga.

Ingoa.
Whakamaramatanga.
1. Ingoa Poto.
2.Mahilinga ota hou.
3. Ko to toenga a te whenua kiia he Whenua Maori.

He Ture hei whakamarama i nga Take o nga Tangata Maori ki etahi wahi o te Rohe Potae Poraka.

Notemea i te whakawakanga o nga take ki te whenua e huaina nei ko te Rohe Potae, i te Takiwa Porowini o Akarana (e huaina ana i roto nei ko "taua whenua"), i whakaputaina etahi ota (e huaina ana i roto nei ko "aua ota tuatahi") e te Kooti Whenua Maori, whakataua ana ki nga tangata whaitake ki etahi wahi o taua whenua: A notemea i raro i te tekiona tekau ma rima o "Te Ture Whakatikatika, 1888, i te Ture Kooti Whenua Maori, 1886," e meingatia ana me pa aua ota ki aua wahi, me mana hoki aua ota, ano i whakaiputaina i raro i te tekiona rua tekau o "Te Ture Kooti Whenua Maori, 1886": A notemea no te whakawakanga ano i nga take ki taua whenua, me te roherohenga ano o etahi taha o taua whenua i uru ki aua ota o te tuatahi ra, i mahia etahi atu ota (e huaina ana i roto nei ko aua ota tuarua) i runga i te mahara kia tu ko aua ota tuarua hei whakakapi mo etahi o aua ota o te tuatahi: A notemea i taua whakawa o muri mai ra i whakaturia he kaiwhakakapi mo nga hea whaipaanga o nga tangata i mate, o nga Maori whaitake ki taua whenua, i runga i nga tikanga o te tekiona rua tekau ma ono o "Te Ture Kooti Whenua Maori, 1886," kaore ra i puta he tono kia peratia: A notemea kua kitea inaianei, tera atu ano etahi atu tangata Maori e whaitake ana i raro i nga tikanga Maori ki etahi wahi o taua whenua, e pangia ana e aua ota tuatahi, i tua atu ano o te hunga i whakataua ra i aua ota tuatahi ko ratou te hunga whaitake ki aua wahi, a kua whakaurua atu o ratou ingoa ki aua ota tuarua: A notemea e maharatia ana kaore pea i tino tika ki te ture aua ota tuarua me taua whakataunga kairiiwhi, a e tika ana kia mahia tikatia kia kaua ai he awangawangatanga:

page 2

No reira ka Meingatia hei Ture, e te Runanga Nui o Niu Tireni e noho huihui ana i roto i te Paremete, i runga ano i tona mana, ara:—

1.Te Ingoa Poto o tenei Ture ko "Te Ture Whiriwhiri i nga Take ki te Rohe Potae, 1892."
2. Ka meingatia i whaimana te Kooti Whenua Maori ki te whakaputa i aua ota tuarua, ki te whakatu hoki i aua kairiiwhi ki te whakauru hoki i nga ingoa o aua Maori hei tangata whaitake ki aua ota tuarua. A ka meingatia aua ota he ota i mahia i raro i te tekiona rua tekau o "Te Ture Kooti Whenua Maori, 1886," a me whaimana pera ano, me mana hoki hei whakakapi mo aua ota tuatahi.
3. Ko era atu wahi o taua whenua kaore nei kia whakaputaina he ota whaimana i raro i te tekiona rua tekau o "Te Ture Kooti "Whenua Maori, 1886," i mua atu o te mananga o tenei Ture, ka kiia era taha he whenua Maori, a ka ahei te Kooti ki te whakawa i aua taha ano kaore i tu he whakawa mo aua taha.

He mea whakahau, i taia e H. Tiripere, Kai-ta Perehi a te Kawanatanga, Weringitana.—1892.