Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

The Whare Kohanga (The "Nest House") and its Lore

Te Whare Kowhanga

Te Whare Kowhanga

He mea kauwhau mai e Te Whatahoro, Akuhata, 1913; otira na Te Matorohanga te nuinga o enei korero

Ka whanau te tamaiti a tetahi tangata raua ko tona wahine rangatira, ka whanau ta raua tamaiti matamua ka rangona e te hapu o te taha ki te matua tane, ki te matua wahine, ka karangatia he hui o nga hapu tata o raua tokorua, o te wahine raua ko te tane. Taua hui he hui whakahari, he ngakau hari mo te whanautanga o taua tamaiti. Ki te mea he tane te tamaiti katahi ka whakatakotoria nga taonga e aua hapu, ara e nga whanaunga o te tane, o te wahine. Engari ka takoto ke nga taonga o te taha ki te matua tane, ka takoto ke nga taonga o te taha ki te wahine, a ko nga taonga o te taha ki te tane ka takoto i te tuatahi. Ka takoto nga taonga ka whakatika te tangata whakataki korero, te tuatahi tonu ko te maioha. Mehemea no te taha ki te tane te kaikorero, ka maioha ia ki te taha ki te wahine, ara te whaea, a mehemea no te taha ki te wahine te kaikorero, ka maioha ia ki te taha ki te tane. Ka mutu te maioha ki te tane, wahine ranei, katahi ka maioha ki te tamaiti.

He karakia tetahi wahi o te maioha, anei taua karakia e whai ake nei:—

Naumai, e tama! Kia mihi atu au
I haramai ra koe i te kunenga mai o te tangata i roto i te ahuru mowai
Ka taka te pae o Huakipouri
Ko te whare hangahanga tena a Tane-nui-a-Rangi i te one i Kurawaka
I tataia ai te puhi ariki, te hiringa matua, te hiringa tipua, te hiringa tawhito rangi
Ka karapinepine te pu toto i a ia ki roto te whare wahi awa
Ka whakawhetu tama i a ia, ka riro mai a Rua-i-te-pukenga, a Rua-i-te-horahora
Ka hokai tama i a ia, koia hokai rauru nui, koia hokai rauru whiwhia, koia hokai rauru maruaitu
Ka maro tama i te ara namunamu ki taiao
Ka kokiri tama i a ia ki te aoturoa, e tama, e!"

Ka mutu, ka peke nga waewae o te kaikorero, ka ngangahu te tangata nei, ka whakapai, ka whakatitiko haere. Na, ka mutu tena ka tuaruatia te karakia, no te mea ki te pana tahi he aitua. Mehemea ka pena kua riri katoa nga tangata. Katahi ka whakahuatia te karakia e whai ake nei:—

Haramai, e tama! Puritia i te aka matua
Kia whitirere ake koe ko te kauwae runga, ko te kauwae raro 3
page 66 Kia tawhia, kia tamaua, kia ita i roto i a Rua-i-te-pukenga,
A Rua-i-te-horahora, a Rua-i-te-wanawana, a Rua-matua taketake o Tane
Naumai, e … ., kia areare o taringa ki te whakarongo
Ko nga taringa o Rongomai-tahanui, o Rongomai-taha-rangi, o Tupai-whakarongo-wananga
Ka taketake i konei ki tipuaki o Rangi
Ka rere mai a Poutu-i-te-rangi, ka whakaawhi i a Puke-hauone
Ka hoka Hine-rau-wharangi i a ia i konei ki a Takamai-ahuahu
Ahua te puke nui, ahua te puke whakaki nau, e Rongo-maraeroa!
Koia te ngahuru tikotiko iere, te Maruaroa o te Matahi o te tau
Te putunga o te hinu, e tama . . e . . i!

Ka peka nga waewae o te tangata i konei, ka whakapi haere, ka ngangahu. He karakia tena mo nga kai o tena hakari, ara mo nga kai e tukuna ana hai whangai i te tamaiti, ara i te whaea tona hangaitanga, engari ko te kupu tenei ka hoatu aua kai hai whangai ki te tamaiti.

Na, mehemea kaore he kai kaore te tanga e karakia i tenei karakia, kore rawa e karakia pokanoa. Mehemea ka karakia tetahi tangata i taua karakia i runga i te kore kai, kua teka ia ki te atua, ara ki a Io-matua. Mehemea kaore ana kai ka karakia ia i tetahi karakia ke, ara koia tenei:—

Haramai, e tama! E mau to ringa ki te kete tuauri, ki te kete tuatea, ki te kete aronui
I pikitia e Tane-nui-a-Rangi ki te ara tauwhaiti i te pumotomoto o Tikitiki-o-rangi
I karangatia e Tane-nui-a-Rangi i a Huru-te-arangi, i noho i a Tonganui-kaea
Nana a Parawera-nui, ka noho i a Tawhirimatea
Ka tukua mai tana whanau, Titi-parauri, Titi-matangi-nui, Titi-matakaka
Ka tangi mai te hau mapu, ka tangi mai te roro hau
Ka eketia nga rangi ngahuru ma rua i konei, e tama . . e . . i!

Na, ka peka nga waewae o te tangata i konei. Na, i te tangata e karakia ana i tenei karakia ka kapea e ia ki waho te wahanga o te karakia e pa ana ki a Io-matua, ko te take he nohoanga marae tangata, kaore e kaha ki te whakahua i taua wahi o te karakia, he tapu hoki. Engari mehemea kai runga i te tuahu, a katahi ka puta, ka pau katoa; anei aua kupu:—

Whakarongo mai, e tama!
Kotahi tonu te hiringa i kake ai Tane ki Tikitiki-o-Rangi, ko te hiringa i te mahara
Ka kitea i reira ko Io matua te kore anake
I a ia te toi ariki, i a ia te toi urutapu
I a ia te toi ururangi, i a ia te toi uruora
Ka whakaputa Tane i a ia ki te wai tohi na Puhao-rangi, nana a Oho-mairangi
page 67 Te wai whakaata no Hine-kauorohia, kauorohia nga rangi tuhaha
Ka karangatia a Tane ki te paepae tapu i a Rehua ki te hikumutu o Rangi
Ka turuturu i konei te tawhito rangi, te tawhito uenuku, to tawhito atua
Ka rawe Tane i te hiringa matua, i te hiringa taketake ki te ao marama
Ka waiho nei hai ara mo te tini e whakarauika nei, E tama . . e!

Ka peke i konei nga waewae o te tangata nei. Kore rawa nei e whakahuatia tenei wahi o te karakia ki te marae tangata. Ka mutu tena.

Ka mutu nga karakia a te tangata ka huri ia ki te taha ki nga matua o te wahine, ara o te whaea o te tamaiti, a ka manaaki i a ratau, i nga tipuna o taua wahine, tae atu ki ona matua, tae atu ki te iwi nui tonu. Ka karanga atua ia ki te iwi tonu: "Kua rongo koutou ki te ingoa o to tatou tamaiti (mokopuna ranei); ma koutou te hiringa whakamutunga"—ara te karakia whakamutunga.

Na, ka mutu nga korero o te taha ki te tane, katahi ka tu te taha ki te wahine. Ko te mea tuatahi ko tana whakaaraara i te pa, koia tenei tena whakaaraara nei na:—

Moe araara, ka tau te manu ki te pae
Koheri, kohera, ka reareaia tama ki tona hiwa
Kia hiwa!

Ko tenei he whakaoho i nga tangata kia mahara, kia kaua e turituri, kia noho katoa nga mahara ki runga ki te karakia.

Ka haere atu ia ki te aroaro o te wahine, a ka huri tona aroaro ki nga tangata. Katahi ka whakahua i enei kupu i tuhia nei, ara te whakaaraara. Ka mutu, katahi ia ka haramai ki te hapu o te matua wahine, ka tu ia i mua i te aroaro o taua hapu. Katahi ka huri atu tona aroaro ki te taha ki te hapu o te matua tane, ka whakahuatia e ia nga kupe e whai ake nei:—

Tenei au! Tenei au ka hoka i taku tapuwae
Te hokai nuku, te hokai rangi, te hokai na Tu-matauenga
Taku tapuwae ko tapuwae nui o Tane i pikitia ai nga rangi tuhaha
Ki te toi ora, ki te toi matua, ki te toi tapu, ki te toi mauri ora
Tihe mauri ora!

Katahi ia ka whakapi, ara i te whakahuatanga i nga kupu whakamutunga.

Katahi ka umere katoa nga tangata o te taha ki te matua wahine, tae nao ki te taha ki te matua tane. Ka tu mai hoki te tangata i tu mai i te tuatahi, ka tu mai ia ki runga, ka ngangahu raua, ka whaka-titiko haere. Engari ka huri tonu te aroaro ki te iwi i a raua e whakatiko ana. Ko te umere a te iwi ra, koia tenei:—

Mauri ora ki te whai ao, ki te ao marama, e tama, e!

page 68

Ma nga tangata katoa tenei umere. Ka mutu te umere katahi ka huri tona aroaro ki te tamaiti ra, katahi ka meatia ko te karakia tuatahi, ara ka hirihiria e ia ko te karakia tuatahi. Engari ko te tikanga o te karakia "kia mihi atu au," no te mea kua tuwhera ki nga tangata katoa i muri i a ia:—

Naumai, e tama!. Kia mihi atu au
I haramai ra koe i te kunenga mai o te tangata i roto i te ahuru mowai
Ka taka te pae o Huakipouri
Ko te whare hangahanga tena a Tane-nui-a-Rangi i te one i Kurawaka
I tataia ai te puhi ariki, te hiringa matua, te hiringa tipua, te hiringa tawhito rangi
Ka karapinepine te pu toto i a ia ki roto te whare wahi awa
Ka whakawhetu tama i a ia, ka riro mai a Rua-i-te-pukenga, a Rua-i-te-horahora
Ka hokai tama i a ia, koia hokai rauru nui, koia hokai rauru whiwhia, koia hokai rauru maruaitu
Ka maro tama i te ara namunamu ki taiao
Ka kokiri tama i a ia ki te aoturoa, e tama, e!
Katahi ka tu te iwi, katahi ka umere ake:—
Haere mai ra, tama e!
Haere mai ra, e tama e!
Ki te whai ao, ki te ao marama.

Katahi ka tau te tangata ki raro, katahi ka tu te papa o te matua tane, o te matua wahine ranei, kauaka to te tamaiti papa ake, ka maioha ki te tamaiti raua ko tona whaea. Ka mutu ka maioha ki te iwi o te matua wahine (mehemea ko te papa o te matua tane e korero ana), ka mutu katahi ka maioha ki tona iwi ake.

Kaore e takoto nga kai i te ra e whai korero ana, e mihi ana ki te tamaiti, ki nga tipuna, ki nga matua. Engari ka waiho nga kai me nga taonga kia takoto ana; kia taka rawa te pito i roto i tona whare kohanga (engari ko te tino ingoa o tenei whare he whare puhi, he ingoa iti te whare kohanga) katahi ia ka kawea ki te wai tohi ai. Ma nga wahine i roto i taua whare e whakaatu mai kua taka te pito o te tamaiti, ara o te kahurangi nei, he tamaiti rangatira hoki; he mea whakaatu ki te tohunga. Katahi ka ki atu te tohunga: "Mo apopo, kia moiri a Tama-nui-te-ra, ka kawea te tamaiti ki te wai tohi ai."

I muri i tena, i te po, ka whanake ki te ata, i te ata puao, ka tonoa e te tohunga nga tohunga tokorua ki te titiro i te wahi pai hai tohinga mo taua tamaiti. Ka kawea te tohinga o taua tamaiti ki tetahi wahi kaore he painga ki tetahi tangata, kaore nei e takahia e te tangata. Ka kimihia taua wahi, ka kitea. Katahi ka hoki mai, ka ki mai ki te tohunga kua kitea, ara ki te tino tohunga. Katahi ka haere te tinopage 69 tohunga ki te tipuna tane o te taha ki te matua tane, ka haere hoki ki te tipuna tane o te taha ki te matua wahine. Ki te mea kua mate tetahi o enei tangata, na me karanga ia ki tetahi o nga taina hai whakakapi i te tangata kua mate. Katahi ka kiia atu tenei korero: "Apopo ka tohia ai ta tatou mokopuna;tetahi parawai hai takoto-ranga mo to tatou mokopuna." I muri o tena korero ka haere aua tangata tokorua i whakaritea ra, ka mau ki te whariki me nga kahu. Mehemea he tane te tamaiti me mau he paepaeroa, he mahiti, ka mutu aua kahu.

Ma nga tohunga tokorua e arahi ki te wahi i whakaritea ai. Katahi ka meatia ka horahia te whariki ki te tapa tonu o te wai, kia tata tonu. Katahi ka hoatu te paepaeroa me te mahiti ki runga, ka parea ko te ua ki te tapa o te wai; ko te paepaeroa ki te tuatahi, katahi ka uhia te mahiti ki runga ake, engari kia puta te taniko o te paepaeroa ki waho o te mahiti.

Na, kai te arahina mai te wahine ra, kia kotahi te tapuhi ara te kaitiaki wahine o te taha ki te matua tane, kia kotahi hoki te kaitiaki o te taha ki te matua wahine hai arahi mai i te wahine ra me tona tamaiti, kotahi ki mua, kotahi ki muri, ko te wahine nana te tamaiti ki waenganui. I muri ko te tane, ara ko te papa o te tamaiti, te tikanga mana e mau te tamaiti, he mea hiki e ia. Ko nga tupuna o nga taha e rua ki muri mai, ahakoa nga wahine, ahakoa nga tane, kauaka etahi.

Ko nga tohunga kua tae noa atu ki te wahi i whakaritea ra hei tohinga i te tamaiti. Ka kitea mai e haere atu ana ka maunu nga kakahu o nga tohunga tokorua, kia kore rawa he kaka, engari ko te maro anake e mau o nga tohunga tokorua. Ka rere tetahi ki roto ki te wai, kia tae ki te pito te hohonu o te wai i a ia. Ka tu tetahi o nga tohunga i te taha katau o te nohoanga o te wahine, ara o te paparoa, te wahi i horahia ai te paepaeroa me te mahiti.

Ka tae mai te tapuhi tuatahi, ara te wahine tuatahia, ka whakataha i te paparoa, ka haere i muri ki te tunga o te tohunga, ara ki muri mai o te tohunga tu ai.

Na, ka haramai te wahine nana te tamaiti, ka haere tonu ki runga i nga kahu i whakatakotoria, ka tu ki waenganui tonu o aua kahu. Katahi ka haramai ko tetahi o nga tapuhi, ka tu ki te taha maui o te paparoa. Katahi ka haramai te papa o te tamaiti, me tana tamaiti e hikitia ana e ia, ka haramai ma muri ki te taha katua, katahi ka hiki atu ki runga. Ko te whaea anake te mea e haere tika tonu ki runga ki te paparoa. Katahi ka hoatu e te papa te tamaiti ki te whaea, ko te upoko e hoatu i te tuatahi, ko te kanohi o te tamaiti kia hangai atu ki te tohunga e tu ana i roto i te wai. Ko te matengapage 70 o te tamaiti me pa ki te uma o te whaea, ko te take kai te ngohengohe te kaki o te tamaiti, na reira ka whakapiri ai te mahunga ki te poho o te whaea. Ko enei tangata katoa e anga ana nga aroaro ki te rawhiti. Kaore e purea te tamaiti ki te awa e anga ana ki te tonga, ki te mauru ranei, engari ki te rawhiti, ki te raki ranei; ahakoa pehea te roa o te awa, kore rawa.

Katahi ka haramai te tipuna o te tamaiti, are te papa o te matua tane o te tamaiti, i a ia te iho o te tamaiti, ara ko te pito i makere. Ka tu ia i muri mai o tana tama, ara o te papa o te tamaiti. Katahi ka haramai ko te papa o te matua wahine o te tamaiti, ka tu ia ki te taha ki muri mai o te puhi ra, ara o te wahine tapuhi i te taha maui. Ka haramai o raua wahine ka tu i muri o te paparoa. Katahi ka whatoro mai te tohunga e tu ra i te taha katau o te paparoa ra. Te ingoa o taua tohunga ko te tohunga whakairi. Ko te ingoa o te tohunga i roto i te wai ko te tohunga tohiora; ko o raua ingoa ena i te wa e tu ana raua i tena mahi, haunga hoki o raua ingoa ake.

Na, ka whatoro mai te ringa o te tohunga ki te iho. Ko taua iho kai roto i te waka e takoto ana; taua mea he mea whatu ki te raupo, ki te wi ranei. Tenei ano te ingoa tuturu o taua waka, engari ka wareware ake ahau ki taua ingoa. Ka riro taua iho i te tohunga, ma te tipuna nana i mau mai e hoatu ki a ia. Mehemea he tamaiti wahine ma te papa o te matua wahine nana te tamaiti e mau te iho. Mehemea he tane te tamaiti, na, ma te matua tane o te papa nana te tamaiti e mau te iho, e hoatu hoki ki te tohunga. Te rironga atu ra o taua iho i taua tohunga ki roto i tona ringa, ka pa te waha o te tohunga tohiora i roto i te wai:—

Papa, papa te whatitiri i runga nei
Ko Takamaitu, ko Takamai-i-awhea, ko Takamai-te-ahurangi
Tenei au he tama tu, he tama roa na Io matua te kore
Ki te pu, ki te weu, ki te akaaka matua, ki te akaaka rangi
Ki te akaaka no Papa matua te kore
Ko wai taua? Ko Tawhiri-rangi
Whakaiho nuku, whakaiho rangi ki tenei tama
He uri tipua nou, e Rangi!

I konei ka heke te ringa o te tohunga tohiora ki te wai, ka meatia ake te wai ki roto i tona ringa, katahi ka tauhitia atu te wai ki runga i te wahine me tona tane i a raua e tu ana i runga i te paparoa. Na, ka mea ano te tohunga:—

Ko te iho nui, ko te iho roa, ko te iho matua ki a koe, e Io!
Io mata ngaro ki te pu, ki te weu ki Tiritiri o Matangi.

I konei ka tangi te whatitiri, kaore e kore (Engari kaore au i rongo i te whatitiri i te tohinga o Karauria). Katahi ka hoatu e te tohunga whakairi te iho ki te tohunga tohiora, a ka meatia [tukua] e ia ki rotopage 71 i te wai ki tona ringa katau, me te whakahua i nga kupu nei na:—

Whakaea, whakaea ki runga te iho nui, te iho roa,
Te iho matua o tenei tama—* ki a koe
E Io te wananga o Tikitiki o Rangi

Ka mutu te karakia mo tena.

Katahi ka whatoro atu te ringa o te tohunga o uta, ko tona maui te ringa e toro atu. Katahi te tohunga tohiora ka mau i te iho ki tona ringa maui, ka hoatu ki te tohunga o uta, mana e hoatu ki te matua tane o te tamaiti. Te rironga atu i te matua tane ka tu tonu ia i kona, me te waka i tona ringa. Katahi ka whatoro mai te tohunga o uta ki te tamaiti, ka riro i a ia te tamaiti. Ka takoto ko te mahunga o te tamaiti ki tona ringa maui, ko nga waewae ki te ringa katau ko te ringa kaha hoki tera, ka kiia tena ringa ko te ringa tamatane. Mehemea he wahine te tamaiti ko te mahunga ki te ringa katau, ko nga waewae ki te ringa maui, a ka kiia te ringa maui he ringa tamawahine. Katahi ia ka huri atu ki te tohunga tohiora, a ka mea ia:—

Tenei tama he tupe, he tupe rangi nau, e Io matua te kore . . e!

Na, e haere tonu ana ia i roto i te wai ki te tohunga tohiora, me te karanga haere i aua kupu, pau rawa ake aua kupu kua tae ki te tohunga tohiora. Ka takoto te matenga o te tamaiti ki runga ki te ringa maui o te tohunga tohiora, ko nga waewae ki runga ki te ringa katau, mehemea he tane, mehemea he wahine kua whiti ko nga waewae ki runga ki te ringa maui. Katahi ka karakia te tohunga tohiora i tenei karakia:—

Naumai, e tama! Whakaputa i a koe ki runga te turanga matua
Marama te ata i Ururangi, marama te ata i Taketake nui o Rangi
Ka whakawhenua nga hiringa i konei, e tama!
Naumai, e mau to ringa ki te kete tuauri, ki te kete tuatea, ki te kete aronui
I pikitia e Tane-nui-a-Rangi te ara tauwhaiti ki te pumotomoto o Tikitiki-o-Rangi
I karangatia e Tane ki a Huru-te-arangi
[Tirohia te wharangi 18].

Katahi ka whakatotohu te tohunga i a ia me te tamaiti ki roto ki te wai, engari ka ara te ringa maui ki runga. Katahi ka heke te tamaiti ki roto i te wai, kia tae rawa te wai ki te kaki o te tamaiti, katahi ka awhi mai i te tamaiti ki a ia, ka waiho nga waewae kia tarewa ana. Ka mahue penatia nga waewae o te tamaiti i te wa e heke ana raua ki roto i te wai. Katahi ka meatia te ringa maui ki runga hai awhi i te tamaiti, ko te matenga o te tamaiti kai runga i te ringa o tepage 72 tohunga e takoto ana, na ka watea te ringa katau. Katahi ka tauhi i te wai ki te mahunga o te tamaiti ki te ringa katau. Katahi ka tu ki runga, katahi ka whakahuatia e ia te karakia kia tangi ai te whaitiri a ka tangi te mauri ora, ara te whaitiri. Ki te ahu te whakahoronga o taua whaitiri ki te taha rawhiti, ki te marangai hau raro ranei, he tamaiti ora. Ki te ahu ki te tonga, ki te mauru ranei, he aitua kai mua i a ia; ara mehemea ka tangi te whaitiri ki te tonga e kore ia e kite i tona kaumatuatanga.

Katahi ka riro te tamaiti i te whaea. Katahi ka hurahia te whariki me nga kahu e nga tohunga; kua heke te wahine me tana tane ki raro o te paparoa. Katahi te tohunga tohiora ka mau ki te rakau kua oti noa atu te whakakoi, ka werohia ki te oneone ki waenganui tonu o te paparoa, ka whakaoioi, ka wero ano kia hohonu ai. Katahi ka whatoro atu tona ringa ki te iho e mau ana i te ringa o te papa nana te tamaiti, katahi ka hoatu ki roto i te rua, engari ma te ringa katau e whiu ki roto. Katahi ka tukia e ia nga oneone ki te pito punuki o te rakau, ka tukia ki runga i te iho. Katahi ka whiua e ia nga kohatu e ono ki roto i te rua, a ka tukia ano te oneone ki runga ki aua kohatu, me te whakahua i te karakia na:—

Tukia i Wharerangi
Ko te ngaruru mai rangi
Te mata a tohi kure ko Apa i te ihonga.

Mo nga kohatu tena karakia. Ko te tikanga tenei, kia kotahi te kohatu mo ia po, mo ia po e whakamamae ana te whaea o te tamaiti. Mehemea ka tae ki te tekau nga po kaore e hoatu nga kohatu, no te mea he tamaiti whakatoi, a he kohatu whakatoi aua kohatu. Ko nga kohatu o nga po o te materoro kaore e whiua ki te rua, kaore e whakaae nga tohunga.

Katahi ka mauria atu nga kahu ra, ka mau te tohunga ki te paepaeroa i te tuatahi, ka whakamauria ki runga ki te matua tane o te tamaiti, katahi ka uhia te mahiti ki runga. Katahi ka riro ma te tane e whatoro atu te tamaiti i te wahine, ka whakatakotoria te tamaiti ki tenei taha, ara ki te taha katau. Katahi ka rere mai te ringa maui ki te uhi i te mahiti ki te tamaiti. Katahi ka haere, katahi ka riro ko te tane ki mua, ka riro ko te wahine ki muri i a ia. Muri mai i a ia ko o raua matua wahine, muri mai ko o raua matua tane, i muri mai ko nga puhi rahiri, ara nga wahine tokorua nana i tiaki. Katahi ka haere ko te tohunga tohiora ki mua rawa, ka whiti ko tetahi o nga tohunga ki muri. Katahi ka haere, ka tata atu ki te kainga, na ka karakia te tohunga tohiora i te wa e haere atu ana ki te kainga; koia tenei te karakia:—

Moe araara, moe araara [Tirohia te wharangi 19].

page 73

Ka rangona e nga tangata o te kainga te reo o te tohunga e takutaku haere atu ana, na kua mohio nga tanga o te kainga kua oti.

Mehemea i aitua te tangi a te whaitiri, ara i tangi ki te tonga, kaore tenei karakia te moe araara e whakahuatia e te tohunga, engari tenei:—

Nei ka noho ka hihiri ngakau
O tangata ki te mahi e takoto ake nei
I kona te rahurahu tipu noa mai ai
Kia piki ake au ki runga te kiritai
Nga manu e wheko i raro Rangiahua
Homai ano koe kia hurihia iho
E tapu ana au, e ihi an au i a Rongomai-matua
He tane pani karariri
E kore koe e whakamanaa e te tamaiti niho koi
Nana i noho te pu o te rangi.

Ko tenei karakia he kaupare i nga aitua, he whakaatu na te tohunga ki te iwi kaore ia i whakaae ki taua aitua.