Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Forest Lore of the Maori

21 — Ka kau mai te Kiore Maori i te Moana nui a Kiwa, a tae noa mai ki — Aotearoa nei — Na Hori Ropiha o Waipawa

21
Ka kau mai te Kiore Maori i te Moana nui a Kiwa, a tae noa mai ki
Aotearoa nei

Na Hori Ropiha o Waipawa

E matau ana te Maori ki te tau e nui te kiore ki te nei motu, e matauria ana ki te pua o te tawai; ka kite te Maori i te pua o te tawai, nui atu te tupu ake i te whenua, na ka mohio te Maori he tau tawai, nui atu te kiore.

Na, kua tae atu te nehu o te tawai ki te moana, a tae atu ana ki Hawaiki, na ka whakatika mai te mano tini ngeangea o te kiore ka kau mai i te Moana nui a Kiwa, kapi tonu te moana i ona mano tini ngeangea. Na, ka kau mai te kiore i te moana, me te kai haere mai i te nehu o te tawai, tae noa mai ki uta nei kua momona te kiore i te kainga haeretanga mai i te nehu o te tawai. Te taenga mai ki uta nei ka kitea ki te kainga i te tata-rahake, i te turikakoa, i te toetoe, paupau ana tera i te kainga a te kiore. Tae rawa atu te kiore ki nga ngaherehere tawai kua momona noa atu, he patu kau ta te Maori. Ko te patu a te Maori mo tenei he mea hanga ki te tawhiti, ao ake te ra nui atu te kiore e mate ana i te tangata kotahi, ara e mate ana i nga tawhiti a te tangata kotahi. Ka mahia, ka nui, katahi ka tahuri ki te huhuti, ka rupeke te huhuti katahi ka tahuna, ka whaongia ki roto ki te taha, na ka waiho te ingoa he huahua, he huahua pai rawa atu te kiore, heoi ano nga huahua pai a te Maori, he kiore, he koko.

E rua nga kiore, he puhina tetahi, he koka tetahi, engari ia kotahi tonu te rite, he kiore maori anake. He kino katoa nga kiore pakeha nei, he tahae, he ngau whare, he ngau kaka, he tikotiko i nga kai, he kino whakarihariha rawa atu. Kua ngaro te kiore maori, na nga kiore pakeha i huna i ngaro ai, penei ano me nga manu o Nui Tireni kua ngaro, na nga manu pakeha i ngaro ai. Tuarua o nga take i ngaro ai ko te ngaromanga o te mana maori, me ona whakahaere, me ona karakia taki mai i te manu, i te kiore i tera wahi, i tera wahi; he karakia anake hoki te mahi a te Maori i mua mo ana manu, mo ana kiore, otira mo ana mahi katoa.

Na, ka mutu te mahi ki te tawai ka hoki te kiore ki nga parae, ka noho tera ki roto i te rua, ona mano tini ngeangea. Ka kite te Maori kua noho ki te rua ka tae ki tona marama ka tahuna te parae ki te ahi, ao ake te ra katahi ka haere ki te kari, kakahutia ake ano te pake ki te kaki, ruruku te tatua ki te hope, tapiki te ringa ki te kaheru katahi ka haere ki te kari, page 406nui atu te kiore i roto i te rua kotahi. He mahi nui tenei na te Maori hei tamiwaha, hei kinaki aruhe, hei kinaki kouka, ko a te Maori kai hoki tenei i ora ai te Maori i tona whenua.