Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Reports of meetings on Māori Church matters, 1872-1888

Kahore Te Pihopa i Tae Ki Te Hui. Ka Noho Ko Te Atirikona o Te Waimate Hei Upoko

Kahore Te Pihopa i Tae Ki Te Hui. Ka Noho Ko Te Atirikona o Te Waimate Hei Upoko.

Ko te Karakiatanga o tenei Hui. Ko te ra i te whakapuaretanga o te Whare-karakia o Paihia. Ko te kohikohi £11…2…6 i tukua mo te nama o te Whare-karakia.

Ka mutu te Karakia ka noho te Hui, a, ka oti te karangaranga nga ingoa o nga tangata o te Hui e te Upoko, ka kiia e ia he Hui i rite ki ta te ture. Ka tu a te Atirikona ka korero:—Ko enei ana korero.—

E hoa ma, e nga Minita me nga Mangai Reimana: Tena koutou. He mea tika kia mātua whakawhetai atu tatou ki to tatou Kai Tiaki Atawhai, Mona i ata tiaki i a tatou, i arahi ora mai i a tatou taea noatia tenei Hui: ina hoki kihai tetahi o tatou i ngaro atu i te mate.

I to tatou Hui ki Peria i Tihema 1873, he mea nui rawa te pouri i te mea ka ngaro etahi o nga kāinga i te tai eke, ara i te waipiro. Ko tenei, ki taku mahara, kua rikiriki, ina hoki e ata haere ana taua mate. Te mea i penei ai taku whakaaro, he rongonga noku he tokomaha nga tangata kua tino whakarere i taua kai. Ko etahi ia e mau ana ano ki ta ratou mahi.

He ahakoa ko etahi e kii ana kua mate te Hahi Maori, he teka taua korero, e ora ana ano. E hara i te mea e ora ana te tinana katoa puta noa, puta noa, otira ko etahi wahi e korikori ana, na konei i matauria ai kahore ano i mate. Ko te tohu ora tenei, ko nga tangata katoa e tahuri ana ki te Karakia. He torutoru noa iho nga tangata e ngaro ana i te Karakia.

Erua nga Whare-karakia Maori hou o tenei tau, kotahi kei Parengarenga, kotahi kei te Awanui. Ko te Whare-karakia o Paihia kua whakahoutia, kua whakapaia. Kotahi hoki ki Pakaraka, ahakoa, e hara i te maori nana i hanga e Karakia ana ano ratou ki reira. Me hari tahi tatou ko nga tamariki o to tatou matua a te Wiremu mo te otinga o to ratou Whare pai. Ka nui taku hari i te tokomaha o nga tangata Maori i tae mai ki te Kawanga o taua whare, ki te nui hoki o ta ratou kohikohi, na tena hoki i kitea ai e mau tonu ana ano te mahara aroha ki to [unclear: tatou] matua kua tae na ki te Rangi.

page 5

Kua kapi i nga tangata o Parengarenga nga moni i karangatia e te Pihopa hei tahua whangai Minita, ā meake oti te whare mo te Minita. E mau ana te kohikohi o nga wahi katoa o tenei takiwa mo nga Whare-karakia, mo etahi atu mea o te karakia. Kihai a Rev. Wiremu Pomare i noho ki te Waimate, kua whakaritea hoki ia mo Mahurangi mo Ngatiwhaatua.

No Aperira ka pahure nei i whakarikonatia ai a Rupene Paerata, a whakanohoia ana ki te Waimate. Meake pea ia haere hei Minita mo Parengarenga.

No Noema kua pahure nei i tae mai ai a te Pihopa ki tenei Atirikonatanga, a ko te maha o nga tangata i whakaukia e ia; no Pakaraka 11, no Parengarenga 37, no Kaitaia 111: Hui katoa 159. Taia ano hoki e ia te Kawa o te Whare-karakia o Parengarenga.

Ko nga tangata i iriiria i te tau ko tona mutunga ko Hepetema 30, 1873: i te Waimate me ona wahi, tamariki 64: i Paihia me ona wahi, Kaumatua 3, tamariki 38; i Hokianga me ona wahi, Kaumatua 5, tamariki 58: Oruru me ona wahi, Kaumatua 1, tamariki 32; Kahore au i rongo i o Kaitaia.

Nga tangata i tango i te Hapa o te Ariki' Waimate 160. Paihia 135, Hokianga 117, Oruru 99. Kahore au i rongo i o Kaitaia.

I tera Hui a tatou i whakatakotoria he "tikanga mo nga mahi a nga Pariha:" na, e rongo ana ahau, ko etahi wahi kua tango i taua tikanga, ko etahi kahore ano. He mea pai kia whakaritea taua mea, kia whai hoa ai te Minita hei mahi i nga mea maori o te karakia.

Tetahi atu tikanga i takoto i tera Hui, ko te kohikohi i te Ratapu tuatahi o muri i te Whakaaturanga mo te Kawe i te Rongo-pai ki nga tauiwi. Kahore tenei mea i rite i nga wahi katoa. He whakamahara tenei naku ki a koutou kia kaua tenei mahi tika ma tatou e kore i a tatou: whakaarohia te kupu a te Karaiti, "Ka riro noa atu nei i a koutou me hoatu noa e koutou." Matiu x. 8.

Tenei hoki tetahi kupu—Kua tu nei nga Kura a te Kawanatanga ki etahi o o tatou kāinga, kaua e mangere ki te tono tonu i nga tamariki ki te kura. Na nga kura i whiwhi ai te Pakeha ki te nohiotanga, ki te taonga, ki era atu mea pai; ma tenei hoki e neke ake ai te Maori. Otira he kupu hoki tenei mo nga kura Ratapu mo nga tamariki.

page 6

E kite ana au i nga karakiatanga he ruarua rawa nei nga taitamariki e mau pukapuka ana. Me tohe nga Kai-karakia ki te whakaako i nga tamariki i nga Ratapu ki te korero Karaipiture, ki te Katikihama, me era atu mea o ta tatou whakapono.

He kupu hoki tene—Me whakahohoro e nga tangata te kohikohi moni whangai Minita, ina hoki e kore e taea e nga Minita tokorua tokotoru te whakatutuki i te mahi. [unclear: Ko] nga tangata o etahi o nga kāinga tawhiti he "tiitii whangai tahi." E kore te whakapono e tupu ki te mea e rua e toru ranei taenga o te Minita ki nga kāinga i te tau kotahi. E penei ana hoki me te maara a te tangata, e kore nei e tupu ki te kore ia e hono tonu ki te ngaki. E hara te Minita i te manu e rerere a pākau nei ki ia wahi, ki ia wahi. Kia noho tūtūru te Minita ki ia iwi, ki ia iwi ka tupu te whakapono.

Na, kei oho mauri koutou ki taku kupu.—E mea ana au, kia toko-rima atu he Minita Maori mo to tatou takiwa, kia ata tu ai nga hapu.—ara:—kia kotahi mo te Waimate hui katoa ki Ohaeawai, Okaihau, Waihou me te Kerikeri.— Kotahi mo Kaikohe hui katoa ki [unclear: Mangkāhia,] Otaua me Mataraua.—Kotahi mo Whangaroa hui katoa ki Matauri, Te Ngaere, Te Touwai me te Pupuke.—Kotahi mo Kaitaia me ona wahi.—Kotahi mo te Rawhiti puta noa ki Whangarei.—Na, kaua e mataku ki te nui o enei moni, he mea noa ki te hunga ngakau nui.

Ma te Wairua o te Atua tatou e tohutohu e whakamarama, kia kitea ai e tenei Hui etahi tikanga e neke ai te Rangatiratanga o te Karaiti ki roto i nga tangata Maori o tenei takiwa.

E. B. Karaka.

Upoko.