Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Reports of meetings on Māori Church matters, 1872-1888

Nga Mema O Te Tuawha O Nga Hui Nui O Te Hahi — Maori O Te Pihopatanga O Akarana. — Ko Te Pihopa O Akarana Te Upoko

page break

Title Page

Nga Mahi
A Te
Tuawha O Nga Hui Nui O Te Hahi Maori
O Te
Pihopatanga O Akarana.

I Noho Ki Paihia, Peiawhairangi, I A Maehe 13, 14, 1889.

Akarana. I Perehitia E Wiremu [unclear: McCullough], Hai Tiriti 1889.

page break page break

Nga Mema O Te Tuawha O Nga Hui Nui O Te Hahi
Maori O Te Pihopatanga O Akarana.
Ko Te Pihopa O Akarana Te Upoko.

Atirikonatanga O Te Waimate.

Nga Minita.
Ven. E. B. Karaka, Atirikoua.
Rev. J. Matiu* Kaitaia
Rev. Hare Reweti Hukatere Oruru
Rev. Herewini N. Paerata Waimate
Rev. Matiu Kapa Kaikohe
Rev. Reihana Kaniti* Ahipara
Rev. Meinata te Haara* Kaitaia
Rev. Wiki to Paa Waimamaku
Rev. Hemi K. Taitimu. Parengarenga
Rev. Hone T. Papahia Hokianga
Nga Mangai Reimana.
Wiki te Whai. Parengarenga
Matenga Komene. Kaitaia
Ritete te Kuru Oruru
Ruka Huru. Hokianga
Wiremu Moetara Waimamaku
Mita Hakuene te Tai Paihia
Eriha Piri Waata* Ahipara
Hirini Katene Waimate
Tamati Poa Mangakaahia
Aperere Hau Kaikohe
Ihimaera Pawa whangaroa
Hemi Hereora Kawa Kawa
Meinata Karamu Parirauewha
Peneamine Tikinui Kaihu
Koroniria Kaipuke* Kapehu
Hori Poke Whangarei
Manihera Kauwhata Ohaeawai
Atirikonatanga O Waitemata
Nga Minita
Rev. Wiremu Turipona Hauraki
Rev. W. Hoete Matete Kaipara
Nga Mangai Reimana.
Weneti Ruarangi Aotearoa
Renata Aperahama* Maramata whana
page 4
Neho Keepu Waiheke
Paora Tuhaere* Orakei
Waata Hangata Whakatiwai
Tame Paraone* Manaia
Wiropi Taipari* Parawai
Parata te Mapu* Kirikiri
Akuhata Mokena Te Puriri

Atirikonatanga o Waikato.
Nga Minita.

Rev. Heta Tarawhiti Te Purewa
Rev. Hohua Moanaroa* Te Karaka

Nga Mangai Reimana.

Paratene Kapa* Te Pourewa
Mita Karaka* Te Karaka
Wirihana te Aoterangi* Weraroa
Harepe Ihimaera* Kowhanga
page 5

I Mine nga mema o te Hui Nui o te Hahi Maori o te Pihopatanga o Akarana ki te wharekarakia o Paora i Paihia i te Wenerei Maehe 13, 1889, i te whitu o nga haora o te ata. Te hunga i tango i te Hapa o te Ariki 110. Ko te ohaohatanga £2 16s. Iod. i homai mo te perehitanga o nga Mahi o te Hui.

I te wha karaka ka noho te Hui. Ka mutu i a Atirikona te karangaranga i nga ingoa o nga mema, ka kii a te Pihopa he Hui e rite ana ki ta te ture i whakatakoto ai. Ano ka mutu te inoi, ka whaikorero te tumuaki—koia na tana whaikorero.

Hari rawa atu toku ngakau mo tatou ka tutataki ki tenei Hui o te Hahi Maori. Ka rua nga tau kua pahure o tera huinga o tatou. Kotahi o aua tau i ngaro ahau i Nui Tireni, na reira i kore ai e maha o aku korero mo taku ake i kite ai o nga mahi o te Hahi i ia pariha, i ia pariha o te Pihopatanga. Tika rawa ta tatou huinga ki te wharekarakia nei; kei konei hoki e tu ana te kowhatu whakamaharatanga mo Atirikona Henare Wiremu; kei konei hoki e takoto ana nga tinama o aua minita pono o Rev. Matiu Taupaki raua ko Rev. Rupene Paerata.E hoki whakamuri ana te mahara me te tangi o te ngakau ki aua minita kaha o te Rongopai. Kei tawhiti te uaua o etahi o nga mema i kitea mai ai ratou ki tenei Hui, inahoki te roa o te whenua i haere mai ai ratou 150 maera. E noho tahi ana me tatou tetahi o nga kaumatua, ara, a Rev. R. Para nana nei i ako etahi o nga minita me nga mangai reimana o te Hui i to ratou tamarikitanga.

I te mea e hari ana te ngakau mo te taenga mai o te tokomahatanga o nga mema, e pouri ana ano mo te ngaronga o etahi. Na te kaumatuatanga o Rev. J. Matiu te tae mai ai ia. Ko Rev. Reihana Kaamiti e araia ana e te mate o tana hoa wahine. Kahore au e mohio ki te take i noho atu ai a Rev. Hohua Moanaroa.

Tenei ano te ngakau te rapu rapu noa ana ki etahi atu—i nga kanohi o etahi o tatou kua riro atu i tenei ao "Kua whawhaitia nei e ratou te whawhai pai, kua omakia ta ratou oma-kanga, kua rite i a ratou te whakapono." Kei te mohio mai koutou ki taua hunga e rapu rapu noa nei te ngakau, ara, ki a Rev. Renata W. Tangata ratou ko Rev. Rupene Paerata, ko Rev. Hare Peka Taua, ko Ihaka te Tai, i noho tahi nei tatou i te Hui ki Hauraki. He Kaparini (Chaplin) Pihopa a Renata, he tino hoa tupu noku no toku orokotaenga mai ki Nui Tireni. Ko ia te tangata Maori tautahi i whakapirititia e ahau. He tangata ia i whakaiti i a ia, he ngakau mahaki, a i matenuitia, i arohaina a te katoa i mohio ki a ia. Nui atu tana kakama ki te mahi i whakaritea hei mahi mana. Ko ia tetahi o nga minita i tonoa e te Hui kia haere ki Waikato a kihai tana haere ki aua iwi i hua kore. Ko Rupene hoki he hoia pono na te Karaiti, he tangata page 6maia ki te whakapuaki i te Kupu. Ko Hare Peka he tangata hinengaro karakia i whakapaua tona ngakau ki te mahi. I mate ia i runga i tana kaha ki te tirotiro i nga turoro, ki te whakamarie i te hunga ngakau pouri, a arohiina nuitia ana ia e nga Maori e nga Pakeha o nga takiwa o te Waimate. He maha nga tau i uru ai a Ihaka te Tai ki o tatou Hui, a kei te mahara ano tatou ki te marama o ana whakaaro me te tika o tana whakahaere. I te mea e tu ana ia hei mema mo te Paramete he pai anake nga kupu mona a ona hoa Pakeha, Maori. He tangata ngakau rangatira ia ki te kii a nga iwi o Peia whairangi. Ko enei pononga tokowha a te Atua e okioki ana i a ratou mahi; na e aru tahi a ratou mahi i a ratou. Ko ratou, ahakoa mate, e korero ana ano, a ekore e warewaretia e te hunga i mohio ki a ratou. Na, ko te mea e akona nei tatou i te tangohanga atu o tatou hoa mahi, koia tenei; kia kaua tatou e whakawhirinaki ki te tangata engari ki te Atua. Otira ina whakawhirinaki tatou ki te Atua me mahi ano te mahi, a me tahuri tatou ki te whakakapi i nga turanga o o tatou hoa, me te inoi ano ki te Atua kia tukua mai ki ana pononga nga homaitanga a te Wairua Tapu e rite ana mo te mahi minita. Tokorua nga tangata i whakarikonatia i te ra o Tepene (Tihema 26) 1887. Tokorima nga tangata o tenei pihopatanga kei te kura minita i Turanga. No Waikato tetahi o taua hunga.

I au i Taranaki i te wiki kua pahure nei, ka pa mai etahi rangatira Pakeha ki au, he tono kia whakaritea tetahi minita tuturu mo nga Maori o taua takiwa. Ki atu ana ahsu, kahore he minita watea inaianei, erangi me tono etahi minita o te takiwa ki raro nei hei tirotiro i a ratou, a, taihoa e whakarite he minita tuturu.

Etahi o nga tohu o te tupu o te Hahi i nga tau erua kua pahure nei, ko nga wharekarakia hou ki te Pupuke ki Kaitaia ki te Awanui, ki Kapehu; ki Whangape, a kei te hanga nga whare ki Parirau-ewha, ki Ripia.

Ka tahi nei au ka hoki mai i Poneke i te Hinota Niu o nga Pihopatanga o Niu Tireni. Whiriwhiria ana e taua Hinota ko Pihopa Harawira hei upoko mo te Hahi o enei motu. He kaumatua ia, inahoki kua neke ake i te rima tekau nga tau i mahi ai ia ki nga Maori o te pito whakarunga o te motu.

Whakaaria e Rev. Wiki te Paa.

Tautokona e Hirini Katene.

E whakapai ana te Hui ki a te Pihopa mo tana whaikorero, a e tono ana kia whakaae ia kia perehitia.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Atirikona.

Tautokona e Rev. H. Matete.

Ko Rev. Matiu Kapa hei kaituhituhi minita.

Whakaaetia ana.

page 7

Whakaaria e Tamati Pou.

Tautokona e Ruka Huru.

Ko Hirini Katene hei kaituhituhi reimana.

Whakaaetia ana.

I konei ki korerotia e Rev. Wiki te Paa te Karanga a te Hui ia te Pihopa.

Whakaritea ana ko Atirikona Karaka hei tiamana komiti.

Whakaaria e Rev. M. Kapa.

Tautokona e Rev. H. Matete.

Kia whakaurua mai a te Para (Rev. R. Burrows) raua ko te Warihi (Rev. P. Walsh) ki te Hui.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Waata Hangata.

Tautokona e Weneti Ruarangi.

Kia whakaturia tetahi kura minita ki te takiwa o Akarana, he tawhiti no Turanga he maeke hoki.

Whakaaetia ana.

Waara Tipaa—he patai. E hia nga moni kua oti te kohi mo te wharekarakia i Whakatiwai?

Te tumuaki—Kia hoki au ki Akarana maku e rapu ka tuhi ai ki a koe.

Heremaia Kawere he patai,—Kua rite ranei te kupu a te Hinota ki Hauraki mo nga kakahu mangu mo nga kaikarakia?

Te tumuaki,—kahore he moni.

Ruka Huru, he patai,—E pehea ana te ahua o nga hua o te tahua whangai minita o Hokianga i te takiwa i muri iho i te matenga o Piripi Patiki tae noa ki te whakaminitatanga o Hone Papahia—ara nga hua mo nga tau e ono?

Te Tumuaki.—Ekore au e mohio erangi kia hoki ki Akarana maku e rapu.

Whakaaria e Meinata Karamu.

Tautokona e Weneti Ruarangi.

Kia whakamaha nga Maramataka mo nga takiwia o Kaipara.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Meinata Karamu.

Tautokona e Ruka Huru.

Kia whakaaroa e nga Pariha he oranga mo nga kaikarakia.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Meinata Karamu.

Tautokona e Ruka Huru.

Ko nga panuitanga o nga Hui kaua e tukua ki nga Minita page 8anake, erangi ki nga Reimana ano hoki.Me tuku aua panui i roto i nga wiki erua i mua ake o te Hui.

Whakaaetia ana.

Homai ana e Hirini Katene he pitihana no te Waimate mo Wirimu te Waha hei minita mo taua takiwa. Kahore he kupu whakahoki mo tenei pitihana i te mea (1) kahore ano ia i whakaminitatia (2) kei te Pihopa anake te tikanga.

Whakaaria e Hirini Katene.

Tautokona e Rev. M. Kapa.

Kia parea te haora karakia maori o te Waimate ki muri i to te karakia Pakeha.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Matenga Komene.

Tautokona e Ritete te Kuru.

Ko nga moni o te Wharekarakia o Kaitaia me tuku ki te Watena tiaki ai.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Weneti Ruarangi.

Tautokona e Waata Hangata.

Ko nga utu reti o te whenua i Pukaki me tuku ki te tahua minita o Kaipara.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Rev.M. Kapa.

Tautokona e Ruka Huru.

Kia tukua etahi minita tokorua ki te tiro tiro i nga takiwa o Taranaki.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Rev. W. Turipona.

Tautokona e Waata Tupa.

Kaua te tangata e tukua ki te kauwhau ki te kahore ia i whakaritea e te Pihopa e nga kaiwhakahaere ranei mo taua mahi.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Hemi Hereora.

Tautokona e Atirikona Karaka.

Me tohe tonu tenei Hui ki te whanau a te Peka kia whakahokia mai te pihi o te wharekarakia o te Kapotai ki a ratou.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Manihera Kauwhata.

Tautokona e Mita te Tai.

Kia atawhai nga Pariha ki nga Hui o te Hahi Maori o tenei Pihopatanga.

Whakaaetia ana.

page 9

Meinata Karamu—he patai. E pehea ana te pehe i Parirau i tukua ki te Hahi, na te mea kei te utu tonu matou i te taake o taua pihi?

Whakahoki;—Me waiho, kia tirohia mai i te tari kua whakatikaia ranei taua pihi ki te Hahi.

Meinata Karamu—he patai—Ke te pehea nga moni o Parirau i te Peeke—Ka hia nga hua inaianei ?

Whakahoki;—Kahore au e mohio erangi maku e rapu.

Whakaaria e Ruka Huru.

Tautokona e Wiki te Whai.

Ka mate te minita, me tuku nga moni mo te koata kotahi ki tana pouaru hei whakaea i ana nama.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Atirikona Karaka.

Tautokona e Rev. M. Kapa.

E whakapai ana tenei Hui ki te Komiti perehi Paipera mo to ratou whakaaetanga kia perehitia nga rarangi rere ki te Paipera maori.

Whakaaetia ana.

Whakaaria e Rev. Hare Rewiti.

Tautokona e Ritete te Kuru.

Ki Peria te Hui o te Hahi Maori o te Atirikonatanga o te Waimate a Maehe 5, 1889.

Whakaaetia ana.

page 10

Ko Enei Nga Tikanga O Era Atu Hui E Mau Tonu Ana.

I.
Mo Nga Kura Ratapu mo nga Tamariki.

He whakahau tenei ki nga wahi katoa o tenei Atirikonatanga mo nga Kura tamariki i nga Ratapu kia tu tonu.

II.
Kaua nga Whare-Karakia e Waiho hei Whare-Kura.
Ra Noa.

Ki te whakaaro o tenei Hui, ekore e tika kia waiho nga Whare-karakia hei whare-kura i nga ra noa, engari me whakamotuhake mo to Karakia anake; a me whakatu ano nga whare-kura. Ehara tenei tikanga i te pei i nga tamariki i nga kura, erangi he mea kia motu kē te whare-kura.

III.
Kia Aroha Nga Tangata Ki Nga Minita Ina Haereere.

Kia whai aroha nga tangata o tenei Atirikonatanga ki nga minita ina kahaerere ki nga kainga, kia tukua noatia te hoiho me te kai-arahi.

IV.
No Nga Moni Haerere A Nga Mangi Reimana.

Kia whakaro nga tangata o nga Pariha ki o ratou Mangai Reimana, ki te whakaea i nga moni e pau ana i a ratou e haerēre ana ki nga Hui. Ko aua moni me tango i roto i nga Kohikohi, me kohi ra waho ranei.

V.
Mo Nga Turoro Kia Whakaaturia Ki Te Minita.

He kupu tenei ki nga tangata katoa o ia Pariha, o ia Pariha, mo nga turoro kia whakaturia mai ki te minita; kia kaua e waiho kia takoto noa iho taea noatia to ratou matenga, ka korerotia ki te minita. He tino mea pouri tenei.

VI.
Kia Haereere Nga Minita Ki Te Tirotiro I Nga Kura.

Kia tae tonu nga minita ki nga kura tamariki i nga ra noa, ki te whakaako i nga tikanga o te Whakapono.

VII.
Kia whakamutu te mahi Maori ki runga ki nga tamariki.

Kaua nga tikanga Maori ki runga i nga tamariki kohunga page 11hunga i mua i to ratou iriiringa, hei muri ka kawea mai kia iriiria. He tino mahi hē tena; me mutu rawa taua tikanga Maori i roto i nga tangata Karaitiana.

VIII.
He mahi ma nga Hahiwatena.

Ma nga Hahiwatena o nga kāinga e whakaatu ki te Minita ina tae atu, i nga tamariki mo te iriiri.

IX.
He Rehita iriiringa, marenatanga, tanumanga.

Kia tu nga tino Whare-karakia i nga Rehita iriiringa, marenatanga, tanumanga.

X.
Nga whenua mo te Hahi.

Kia hohoro te whakamotuhake i nga whenua mo te Hahi, karauna karaati rawa, ka tuku ai ki nga kaitiaki (trustees).

XI.
Nga kohikohi o nga Whare-karakia.

Kaua nga kohikohi o nga Wharekarakia e meinga hei hoko kai mo nga Hui o te Hahi, erangi me ra waho he kohikohi mo ena mea.

XII.
Kai titiro moni.

Ma te minita me tetahi tangata kē, ehara nei i te Hahi-watena, e titiro nga pukapuka kohikohi e tatau hoki i nga moni o nga Pariha.

XIII.
Tikanga Mo Te Nehu Tupapaku.

Kaua te Kaikarakia e pokano te nehu i te tupapaku i te me e tata ana te minita. Kia whakaae ra ano ia, katahi te Kaikarakia ka nehu.

XIV.
Utu mo Iriiri.

Kaua te minita e tono utu mo te iriiri; erangi ki te hiahia nga mātua kia homai noa mai he mea ma te minita, e pai ana kia tangohia e ia.

XV.
Nga tikanga e wharatarotoria ana e te hui.

Kia whakamana rawatia nga tikanga e whakatakatoria ana e te Hui o te Hahi.

page 12

XVI.
Nga mema noho atu.

Ki t e noho atu tetahi mema o te Hui, kia tae rawa ki te Upoko he reta whakaatu i te take i noho atu ai.

XVII.
Nga tohunga Maori.

Kia whakakorea rawatia te haere ki nga tohunga Maori.

XVIII.
Nga pire moni.

Kia marama rawa nga pire moni o nga Pariha ka ahei kia tangohia; ki te hē te pire ka whakahokia kia whakatikaia mai.

XIX.
Rawiri ma nga Kaikarakia.

Me tuku noa te Rawiri ma nga Kaikarakia tuturu o nga Pariha, ma nga Wharekarakia e hoatu.

XX.

Kia kaua rawa te Hahi Maori e wehea mai i te Hahi Matua, ara i te Hahi o Ingarangi.

XXI.

Kia whakatuturutia nga tau e tu ai te mangai Reimana ka ahei ai kia pooti ano, hei te toru o nga tau.

XXII.

Kia whakaaro te Hahi Maori ki te whakatakoto i nga moni toenga o nga Pariha hei oranga mo ratou.

XXIII.

Kia kaua e kahore he moni kawe i te Rongo Pai i nga pire moni o nga takiwa, ahakoa nui, iti ranei.

XXIV.

Kaua rawa e hahua te tupapaku i tanumia ki nga wahi i whakatapua hei Parikarauna.

XXV.

He mea tika hei Matuaatua te papa me to whaea, a ma raua e whiriwhiri he tokotoru mo raua.

XXVI.

Me puta tonu te takoha marena i taina ano o te marenatanga

XXVII.

Me tuku atu nga iriiringa, nga marenatanga, me nga tanumanga e nga minita i ia tau, i ia tau kia tuhia ki tetahi Rehita nui hei tiaki ma te Pihopa.

page 13

XXVIII.

Ko nga kaikarakia e whakaturia ana e te minita, me ata paanui i roto i nga wharekarakia kia mohio ai te katoa.

XXIX.

Kia whakaurua he Maori ki roto ki nga kaitiaki o nga whenua tunga wharekarakia me nga wahi nehunga tupapaku.

XXX.

Kia whakaaroa nga Kaikarakia e o ratou takiwa; kia hoatu e nga komiti wharekarakia etahi o nga moni o a ratou karakiatanga ki aua kaikarakia.

XXXI.

Hei nga wharekarakia anake nga marenatanga, kaua e marena ki nga whare noa iho i te mea kahore te wharekarakia i mataara atu i te kotahi tekau maera.

XXXII.

Ki te whakaaro o tenei Hui, ehara i te mea pai te marenatanga Kawanatanga mo nga wahine o te Hahi, he marena huna hoki taua ahua marena.

He tohutohu mo nga Whenua e tukua ana mo te Hahi.

1. Me mātua ruri.
2. Ka oti te ruri me tuku ki te Kooti whakawa whenua.
3. Ka puta i te Kooti me tuku ki nga Kaitiaki (trustees). Kei nga kaituku te tikanga mo nga tangata ma ratou e tiaki, erangi kia uru te Pihopa, te Atirikona ranei ki roto i nga Kaitiaki.
4. Ma te Pihopa e rapu tetahi wahi o te moni hei utu mo te ruritanga, me te whakawakanga o nga whenua e tukua ana mo te Hahi. Me whakarite ta te Pihopa moni ki te pai, ki te nui ranei o te whenua.

He inoi mo te Hui o te Hahi Maori.

E te Atua Kaha rawa, kua oti te whakakotahi e koe tau hunga whiriwhiri katoa hei tinana mo tau Tama mo to matou Ariki mo Ihu Karaiti; ki te huihui hoki ou tangata ki tetahi wāhi i runga i tou ingoa, ko reira ano koe; kia anga mai to whakaaro atawhai ki tenei wahi o te Hahi, manaakitia mai hoki matou, te Pihopa, me nga Minita, me nga Mangai o te iwi kua page 14mine mai nei ki te rapu tikanga. Kia riro mai i a matou nga taonga maha a tou Wairua Tapu, ara, te mahara, te mohio, te kaha, te aroha me te ata whakaaro; kia whai tonu ai matou i roto i a matou mahi katoa, ko koe kia whakakororiatia, ko te pai o to iwi kia kake, ko tou rangatiratanga kia whakanuia. Kei meatia tetahi mea e matou i runga i te tikanga totohe, i te whakapehapeha, i te mataku ranei i te tangata. Kei hē hoki a matou mahi i te whakaaro poka noa ake, i te hianga ranei a te tangata: engari kia ata whakatakotoria nga tikanga katoa e tupu pai ai to Hahi i roto i a matou; kia mahia ai e matou katoa nga mahi pai kura rite mai nei i a koe hei mahinga ma matou; kia whakakotahitia ai matou katoa i roto i te whakapono, i te aroha; kia rite tahi ai hoki o matou whakaaro me o matou mangi, te whakakororia i a koe; ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki. Amine.

He poroporoaki tenei na matou, na nga minita Maori o te Pihopatanga o Akarana kia te Pihopa.

Haere atu e Pa i runga i te rangimarie, kauria atu te moana nui a Kiwa e takoto na, me te ara tapokopoko a Tawhaki. He mea tika kia ta matou whakaaro kia whai mihi matou kia koe mo tou haerenga ki te whenua o ou matua, ki te whenua i tupu mai ai te Rongopai ki tenei motu; ki reira whakata ai i tou manawa, inahoki, ko te tekau ma waru tenei o nga tau i mahi ai koe i roto i te Hahi Maori. He nui to matou whakamoemiti mo to kaha ki te haere ki te tirotiro i a matou: kahore hoki tetahi kainga rahi i kore e taea e koe; timata mai i Parengarenga, puta noa ki Waikato, ki Taranaki, poto katoa ia koe te haere. E rua tahi ahua o nga hipi o te kahui e hepara nei koe, he Pakeha, he Maori; heoi, rite tonu tau whangainga i a matou tahi, kihai etahi i whakatikia; koia nei ta matou whakapai kia koe.

I tou taenga mai tokoono anake nga minita Maori o tenei Pihopatanga; i muri iho i enei kotahi tekau ma wha o au i whaka-minita ai. O aua minita e rua tekau, tokorima kua tae ki to ratou okiokinga, tokorua kua puta ki tetahi atu Pihopatanga. Tenei ano hoki tetahi mea e mihia nuitia ana e o tatou ngakau, ko te ngaronga atu o te hunga tokotoru i tenei tau na konei matou i rite ai ki te "kahui nohinohi" i tou aroaro i tenei ra.

I tou taenga mai he torutoru nga whare karakia; a, inaianei kua kapi katoa te takiwa o Hauraki tae noa ki Parengarenga i nga whare karakia papai; he tohu katoa enei e mohiotia ai i tupu te Hahi i aua tau tekau ma waru. Ahakoa, tenei ano ia etahi takiwa i roto o te Pihopatanga kahore ano i hoki mai ki te whakapono; ki te whakaaro iho e tata ana te taima e tahuir mai ai etahi wahi o Waikato.

page 15

Na, e Kara, pouri rawa matou i to matou rongonga ai e hoki ana koe ki Ingarangi, a oti atu. Otira, kua rongo matou i to kupu ki te Hinota tera ano koe e hoki mai, na konei i marie ai o matou ngakau. Te take o te pouri.—(1) He aroha kia a koe—(2) He wehi kei ara mai tetahi kingi kihai i mohio kia Hohepa.

Na, me whai kupu mihi ano matou ki to matou whaea kia Mihi Kaui. Kanui hoki tona kaha ki te haere ki nga kainga Maori me tona whai whakaaro ano ki o matou hoa wahine me a matou tamariki. Tena koe e Mihi Kaui, e to matou whaea atawhai. Haere atu i runga i te rangimarie; kei wareware koe ki a enei tamariki au.

He kupu mihi ano tenei na matou kia korua tamariki na te mea i whanau ratou ki konei, na kona i whanaunga ai kia matou. Haere atu e tamara ma me o tatou matua.

Heoi ra e Kara, haere atu me te mau atu i te aroha o nga Maori o te Pihopatanga. Ma Ihowa koutou katoa e hipoki ki raro ihona hou, a ki raro ki ona arirau koutou piri ai. Ma taua Hepara nui o nga hipi koutou e manaaki e tiaki i te moana, e whakahoki mai ano i runga i te rangimarie i runga i te ora. Koia na ta matou e tumanako ai, e inoi ai. Ahakoa na matou na nga minita tenei poroporoaki, na te iwi katoa o te Hahi Maori.

Na o tamariki Maori aroha i roto i a te Karaiti.

Heta Tarawhiti
Hohua Moanaroa
Wiremu Turipona
Matui Kapa
Reihana Kamiti
Wiki te Paa
Hemi K. Taitimu
W. Hoete Matete
H. T. Papahia
Hare Reweti Hukatere
Herewini N. Paerata
E.B. Karaka

Akarana, Tihema 27, 1887.
page 16

He Kupu Karanga Atu Tenei Na Matou Na Te Hahi
Maori Kia Pihopa Kaui.

Haere mai e Kara e te Pihopa, haere mai; haere mai. Haere mai korua ko Mihe Kaui, me ta korua whanau.

No te mea i to korua haerenga ki Ingarangi i whai kupu poroporoaki ano nga minita Maori kia koutou, engari kahora nga tangata noa iho i uru mai ki taua poroporoaki. Hoi ra, ko matou katoa tenei, ko nga minita me nga mangai Reimana o te Hahi Maori, ka uru tahi inainaei ki te karanga ia koutou. A ē hari ana matou inaianei mo koutou i hoki ora mai i runga i te mahi tohu. Ona e rongo nei te hau mei te moana ki a la. No te mea ko te huarahi i haerea na e koutou e mau ana tona whakatauki ko te ara tapokopoko a Tawhaki.

Kua uru na koe, e te Pihopa, ki te Runanga Nui o ou hoa Pihopa ki te whakahaere tikanga e tupu ai e kaha ai te Hahi. Kua kite ano hoki koe i nga kaumatua o te Hahi na ratou nei i tuku mai te Rongopai ki tenei motu i te wa o te kuaretanga o matou matua, na reira hoki i tupu mai ai nga painga katoa, a tae noa mai ki naianei.

E Kara i tou taenga ki Ingarangi nui rawa atu tau mahi, kahore koe i whakata i tou manawa. Ahakoa ra e hari ana matou mou ka tae mai ki te whangai i enei hipi o te kahui a te Karaiti ara, i nga Maori me nga Pakeha.

Hoi anake te raruraru i muri ia koe ko te taenga mai o nga Momona ki te kukume i etahi o matou. Otira hoi anake te hunga i riro i a ratou ko nga tangata kihai nei i ngoto te whakapono ki o ratou ngakau ā e kore e mohiotia e pehea ranei a muri ake nei.

E ora katoa ana nga minita me nga kai karakia, e puta ngatahi ana to ratou uaua ki te mahi i tukua nei kia ratou.

Ko te mutunga tenei o ta matou karanga.

Haere mai e te Pihopa, Haere mai e to matou whaea e Mihi Kaui, Haere mai e tamara ma, Haere mai.

Na o tamariki i roto i a te Karaiti.

Na nga mema o te Hui o te Hahi maori.

Paihia, Maehe 13, 1889.

page 17

Ko Nga Minita Me Nga Kaikarakia O Te Hahi Maori O
Te Pihopatanga O Akarana.

Atirikonatanga o te Waimate.
Takiwa o te Waimate:—Atirikona E. B. Karaka.
Rev. Herewini Nopera Paerata.

Waimate Mita H. Karaka
Waimate Mita M. Karaka
Waimate Arena Napia
Keri Keri Te Keepa
Matauri. Hohepa Waoku
Whangaroa Hemi K. Tupe
Whangaroa Ihaka Hiamoe
Te Pupuke Paora Putete
Takou Heremia
Tapuetahi Karena Puhi
Wainui Wiremu Weka
Okaihau Hamiora Hamorae
Okaihau Hone Karahina

Takiwa o Kaikohe:—Rev. Matiu Kapa.

Kaikoha Hare Ianga
Kaikoha Natanahira Rae
Ohaeawai Hirini Keno
Ohaeawai Manihera Kauwhata
Ohaeawai Hori Whiu
Mangakaahia Tamati Poa
Mangakaahia Natanahira te Rangi
Mangakaahia Hapeta Pipi
Mataraua Kereopa Putete
Te Maata
Otaua Ruhiu Urumai
Otaua Heremaia Kauere
Punakitere Akaripa Haki

Takiwa o Oruru:—Rev. Hare Rewiti Hukatere.

Mangonui Ritete te Kuru
Parapara Henare Keepa
Peria Wi Rakena Kaitaia
Peria KingiWaiaua
Kohumaru Te Hapa
Wikitoria Karipa Tipako
Rangiawhia Manuera Tame
Reihana Ngatotepage 18
Taipa Wiremu Pikaahu
Taipa Eparaima Tohuora

Takiwa o Kaitaia:—Rev. J. Matiu.

Kaitaia Rev. M. te Haara
Kareponia Timoti Popata
Awanui Hetaraka te Awarau
Awanui Haimona Tatu
Awanui Hakaraia te Awarau
Waihopa Hupata Kaka
Okahu Mawene Kiriwi
Okahu Hehi te Paa
Pamapuria Rutene te Wa

Takiwa o Ahipara:—Rev. Reihana Kamiti.

Pukepoto Timoti Puhipi
Pukepoto Rapihana te Maru
Pukepoto Hohepa te Kakaa
Ototoiti Eriha P. Waata
Ahipara Henare Ngakaha
Ahipara Hamiora Rungaiterangi
Ahipara Kihiringi te Morenga

Takiwa o Parengarenga:—Rev. Hemi K. Taitimu.

Te Kao Hemi Kapa
Te Kao Wiki teWhai
Te Kao Eparaima Kapa
Te Kao Hemi Riumakutu
Paua
Takapaukura Wiremu Kurukuru
Takapaukura Te Weeri Heumate
Kapowairua Herora Tahu
Kapowairua Kawiri Tahitahi

Takiwa o Hokianga:—Rev. H. T. Papahia.

Waiparera Herewini te Toko
Waiparera Ruka Huru
Poutawhera Hohaia Kapana
Poutawhera Eparaima Tohuora
Poutawhera Wataria Kapana
Rotokakahi Kereama Wikiripi
Rotokakahi Pene Harara
Waikeri Aperahama Pukeroa
Herekino Karaka Rutene
Manukau Hemi Hui
Manukau Tatana Hunia

Takiwa o Waimamaku:—Rev. Wiki te Paa.

Waimamaku Ihaka Peneti
Waimamaku Wiremu Tuwharepage 19
Taita Pene Tikinui
Waipoua Wiremu Moetara
Waiwhatawhata Taniora te Kowhai
Kokohuia Taimona Pita

Takiwa o Kaipara:—

Ngakiriahi Piripi te Tuki
Houhanga Waata te Ahu
Parirauewha Netana Miru
Parirauewha Hone Pihema
Parirauewha Meinata te Karamu
Parirauewha Hone Paraone
Parirauewha Hone Tana
Ripia Pene Hone
Ripia Ruka Pakawa
Kapehu Hetaraka te Koni
Kapehu Koroniria Kaipuke
Kapehu Mihaka Mehana
Kapehu Wiremu Nepia
Tahunatawa Wiremu Whanganui
Tahunatawa Tatana Hunia
Kowhai Arapeti Paikea
Kowhai Remo Pene Harara
Kowhai Arapeti Maihi
Aratapu Riwhi Taramoeroa
Aratapu Rupene Tuaea
Aratapu Maumau Pehiriri

Takiwa o Whangarei:—

Pehiawiri Parata Minarapa
Ngunguru Hoani Wiremu
Taiharuru Wiremu Mahanga
Tutukaka Paratene te Manu
Ketenikau Hepi Moanaariki
Poroti Hori Poke
Whangarei Pomare Kingi
Whangarei Renata
Whangarei Wereta Pou

Atirikonatanga o Waitemata.
Takiwa o Maramatawhana:—Rev. W. Hoete Matete

Orakei Paora Tuhaero
Orakei Reihana Terewai
Orakei Kihirini Reweti
Orakei Watene Tautari
Maramatawhana Paora Kawaru
Takanini Tamati Rewetipage 20
Herepiti Weneti Ruarangi
Herepiti Patoromu te Akariri
Herepiti Maihi te Kapua
Te Rurunga Hori Kingi
Hemara Tauhia
Mahurangi Watene Kamana
Tamihana Huputu

Takiwa o Waiheke:—

Waiheke Rapata te Rou
Waiheke Te Keepa Onematua
Marepana Hamiora Hetaraka
Whakatiri Rihari te Aomarama
Whakatiri Timoti Tataura.
Taupo Waata Tiipa
Whakatiwai Waata Hangata
Waiwarawara Timoti Maruapu
Waitakaruru Wirihana Ngatikea

Takiwa o Hauraki:—Rev. Wiremu Turipona.

Te Karo W. Taipari
Te Puriri Akuhata Mokena
Kirikiri Parata te Mapu
Whitianga

Atirikonatanga o Waikato.
Takiwa o Waikato ki raro:—Rev. Hohua Moanaroa.

Kowhanga Matiu Tuwhewhe
Te Karaka Ihimaera Harepe
Weraroa Hori Tangirau
Takiwa o Waikato ki runga: Rev. H. Tarawhiti.
Pourewa Paratene Kapa

Ko Nga Hahiwatena.

Waimate Te Kingi
Kaikohe
Mangakahia Eparaima Poa
Otaua Tane Ruhiu
Mataa
Ohaeawai Hohepa Witirua
Peria Rakena Kaitaia
Rangiawhia Reihana Ngatote
Kohumaru Ritee te Kuru
Parapara Henare Keepa
Ahipara Wiremu Patenepage 21
Ototoiti Wi Kerehoma
Herekino Henari Mete
Te Kao Makoare Tepana
Paua
Takapaukura Hakaraia Kaingaroa
Waiparera Herewini te Toko
Whangape Rapana Tarahanga
Waunamaku Wiremu Tuwhare
Taita Netana Patuawa
Ripia Manga Pahu
Waipoua Rarauna Tata
Kokohuia Hohua Taimona
Parirauewha Netana Miru
Kapehu Piripi Ngaukariri
Houhanga Te Puhi
Taipa Henare Wiremu
Pehiaweri Parata Minarapa
Aratapu Pehiriri Whareumu
Kareponia Matenga Taiuru
Awanui Hone Tiwhi
Paihia Henare te Rangi
Orakei Paora Tuhaere
Mahurangi Wateue Kamana
Herepiti Weneti Ruarangi
Maramatawhana Paora Kawharu
Waiheke Rapata te Rou
Whakatiwai Waata Hangata
page 22

Ko Nga Moni Ena I Kohia E Te Hahi Maori O Te
Pihopatanga O Akarana I Nga Tau

1887 Me 1888.

Atirikonatanga O Te Waimate.
Te Kao.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 17 5 9 Waina, taro mo te Hapa 3 4 0
Horoi wharekarakia 1 5 9
Maramataka 0 2 0
Hanganga i te purupiti 1 1 0
Pukapuka 1 0 0
Horoi kahu tepara 0 8 3
Pereti kohikohi 1 0 0
Puruma 0 6 0
Rongopai 0 6 0
Reimana 2 17 0
Toenga 5 15 9
£17 5 9 £17 5 9

Paua.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 15 10 3 Peita Wharekarakia 3 10 0
Paninga 2 0 0
Watena 0 17 9
Tepara waea 0 1 3
Rongopai 0 10 0
Maramataka 0 2 0
Horoi, puruma wharekarakia 0 10 0
Reimana 0 15 0
Toenga 0 4 3
£15 10 3 £15 10 3

Takapaukura.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 14 5 9 Waina 0 16 0
Kawhena 1 10 0
Taiepa o te aata 0 10 0
Turoro 0 10 0
Puruma 0 2 6
Watena 0 10 0
Horoi Wharekarakia 0 5 0
Horoi kahu tepu 0 3 10
Kawe Rongopai 0 8 0
Reimana 0 10 0
Toenga 9 0 5
£14 5 8 £14 5 9
page 23

Herekino Mo 1886, 1887, 1888.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 24 15 9 Waina 0 7 0
Minita haere mai 0 10 0
Turoro 2 10 0
Whare minita 2 10 0
Wharekarakia o Whangape 3 0 0
Watena 0 2 0
Whare minita 0 7 6
Kani papa whare minita 6 0 0
Toenga 9 9 3
£24 15 9 £24 15 9

Awanui, 1887.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 35 9 10 Puruma hopi aha noa 0 6 9
Rehita 1 10 0
Horoi wharekarakia 1 10 0
Minita 1 0 0
Kohi mo Waihepo 2 0 0
Kakahu peeti turi, aha noa 0 14 2
Kawe Rongopai 0 2 0
Waea mo te urupa 5 10 0
Nga Keete 4 5 0
Watena 0 10 0
Toenga 18 1 11
£55 9 10 £35 9 10

Awanui, 1888.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 5 6 10 Horoi wharekarakia 1 3 0
Mahinga i te purupiti 0 1 6
He aroha moe tetahi whare toro 0 3 0
Peitatanga Keeti 1 0 0
Kawe Rongopai 0 10 0
Watena 0 10 0
Waina 0 7 0
Reimana 0 10 0
Toenga 1 10 4
£5 6 10 £5 6 10
page 24

Kareponia.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 1 4 0 Waina 0 7 0
Kawe Rongopai 0 2 0
Horoi kahu tepara 0 2 0
Horoi wharekarakia 0 10 0
Mahi o to wharekarakia 0 3 0
£1 4 0 £1 4 0

Kaitaia.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 11 10 0 Tahua penihana 2 0 0
Nama 5 18 0 Hoatutanga 1 5 0
Kawe Rongopai 1 10 0
Kawe Rongopai ki nga Pakeha 4 0 0
Inihua wharekarakia 2 14 0
Waina 0 19 6
Teepu weteri, whakapai urupa 3 1 0
Nga Rehita 1 0 0
Horoi wharekarakia 0 6 0
Horoi kahu minita 0 2 6
Reimana 0 10 0
£17 8 0 £17 8 0

Peria.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 10 10 9 Mo nga turu 9 10 0
Ohaohatanga, 1888 5 2 0 Kai tiki turu 0 12 0
Toenga o 1886 2 0 10 Minita haere mai 0 15 0
Waina me te kaitiki 1 15 0
Horoi, Puruma, aha noa 2 15 3
Wanihi perohuka, &c 0 10 9
Kawe Rongopai 0 7 0
Reimana 0 8 0
Toenga 1 0 7
£17 13 7 £17 13 7

Kohumaru.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 2 0 7 Minita haere mai 0 10 0
Ohaohatanga, 1888 1 3 0 Horoi, puruma wharekarakia 1 0 6
Toenga o 1885 2 0 0 Horoi kahu karakia 0 3 0
Toenga o 1886 1 7 3 Maramataka. 0 0 8
Kawe Rongopai 0 4 0
Reimana 0 8 0
Toenga. 4 4 8
£6 10 10 £6 10 10
page 25

Parapara

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 0 7 0 Mo te Kowhatu 0 3 0
Ohaohatanga, 1888 0 8 0 Mahi wharekarakia 0 16 6
Toenga o 1885 1 0 2 Minita haere mai. 0 3 0
Toenga o 1886 1 0 0
Waina, taro 0 5 6
Watena 0 10 0
Kawe Rongopai 0 3 0
Reimana 0 5 0
Toenga 0 9 2
£2 15 2 £2 15 2

Taipa.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 1 1 0 Waina 0 3 0
Ohaohatanga, 1888 0 7 10 Minita haere mai 0 3 6
Toenga o 1886 1 0 7 Kawe Rongopai 0 3 0
Reimana 0 5 0
Toenga 1 14 11
£2 9 5 £2 9 5

Rangiawahia.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887, 1888 4 2 0 Horoi wharekarakia 0 4 0
Toenga o 1885 2 2 7 Minita haere mai. 0 4 0
Maramataka 0 1 5
Waina, me te kaitiki 0 10 0
Kawe Rongopai 0 3 0
Reimana 0 8 0
Toenga 4 14 2
£6 4 7 £6 4 7

Waimamaku.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 4 14 10 Turoro 0 10 6
Waina, ropi pere 0 9 0
Maramataka 0 2 3
Horoi wharekarakia 0 15 0
Reimana 0 10 0
Toenga 2 8 1
£4 14 10 £4 14 10
page 26

Taita.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 5 4 10 Peitatangi i te wharekarakia 10 0 0
Ra waho 10 0 0 Kawe Rongopai 0 5 0
Ohaohatanga, 1888 5 12 1 Pouaka mahi watena 0 10 6
Toenga 10 1 5
£20 16 11 £20 16 11

Waipoua.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 3 2 6 Turoro 0 10 0
Maramataka 0 2 6
Watena 0 12 6
Reimana 0 10 0
Toenga 1 7 6
£3 2 6 £3 2 6

Ripia.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 5 6 0 Waina 0 11 0
Ohaohatanga, 1888 14 6 0 Kanara karakia 0 7 6
Toenga, 1886 6 10 1 Kawe Rongopai 0 5 0
Toenga, 1887 11 7 5 Turoro 0 5 0
Ra waho 9 13 6 Wharekarakia o Kepehu 15 0 0
Kei te Peeke 118 17 7 Rawakore 3 10 0
Minita haere mai 1 0 0
Tauira whrarekarakia 0 5 0
Mahi i te parana 3 3 0
Wini 0 7 6
Puruma 0 3 0
Wharekarakia o Ripia 119 0 0
Toenga 22 3 7
£166 0 7 £166 0 7

Ramahiku.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 1 4 9 Wharekarakia o Parirau 1 4 9
page 27

Pairauewha.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 24 13 9 Waina, taro 0 15 9
Kanara karakia 0 2 0
Horoi kahu tepara 0 1 0
Minita haere mai 0 10 0
Hoa haere o te minita 0 5 0
Wharekarakia hou 21 0 0
Reimana 2 0 0
£24 13 9 £24 13 9

Kapehu.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 59 14 8 Waina 0 18 6
Ra waho 103 16 6 Kanara karakia 0 6 6
Kei te Peeke 57 15 0 Minita haere mai 1 11 2
PonakaWatena 1 3 0
Kowhatu iriiri me te kapa 8 0 0
Whariki, aha noa 6 1 3
Hanganga i te wharekarakia 181 1 11
Turoro me nga pepa 2 10 8
Horoi wharekarakia 0 10 0
Toenga 19 3 2
£221 6 2 £221 6 2

Kaikohe.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 17 8 Waina mo nga tau erua 1 3 0
Ohaohatanga, 1888 12 15 3 Horoi, puruma wharekarakia 1 1 0
Hanganga i te tawa 15 2 6
Kawe Rongopai 0 7 1
Kaiwhakatangi okena 0 4 6
Kaimahi i te taiepa 1 5 0
Nera perana, mangumangu 0 2 9
Peita i te taiepa 0 6 0
Arai manu i nga wini 0 17 0
Watena 0 5 0
Toenga 9 9
£30 3 £30 3
page 28

Mangakaahia.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 18 8 2 Waina 0 12 0
Ohaohatanga, 1888 21 9 11 Horoi wharekarakia 0 11 0
Inihi, mo nga keeti. 0 11 9
Nga Ra o te Aranga 5 10 4
Kawe Rongopai 1 17 2
Waea taiepa wharekarakia 4 10 0
Taringa i nga waea 0 5 0
I nga kaimahi waea 2 6 0
Nga toenga 23 14 10
£39 18 1 £39 18 1

Otaua.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 1 7 10 Waina 0 14 0
Ohaohatanga, 1888 5 17 9 Rongoa turoro 0 5 0
Ra waho 32 8 0 Kawe Rongopai 0 2 6
Papa wharekarakia 32 8 0
Toenga 6 4 1
£39 13 7 £39 13 7

Ohaeawai.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 4 12 0 Kaipatu pere 2 0 0
Ohaohatanga, 1888 7 4 5 Waina 0 11 0
Horoi wharekarakia 1 0 0
Wini me te kaimahi 1 7 0
Kahu tepara 0 5 6
Watena 1 0 0
Mea mo nga Hapa 0 5 0
Toenga 5 6 11
£11 16 5 £11 16 5

Waimate.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 7 2 l½ Inihua Wharekarakia 1 4 8
Kawe Rongopai 1 1 2 Whakapai wharekarakia 1 0 0
Tahua minita 1 19 Kawe Rongopai 1 1 2
Waina 0 12 0
Horoi kahu minita 0 5 0
Tahua Minita 1 9
Toenga 4 0
£10 2 5 £10 2 5
page 29

Waimate.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1888 9 18 7 Inihua wharekarakia 1 4 0
Tahua whangai minita 2 6 Whakapai wharekarakia 1 0 0
Kawe Rongopai 0 18 6
Rongopai 0 18 6 Waina 0 12 0
Horoi kahu minita 0 5 0
Awanui (wharekarakia) 1 10 0 Nga Rehita o te Awanui 1 10 0
Tahua whangai minita 2 6
Toenga 6 17 7
£14 13 £14 13

Okaihau.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 0 4 0 Kawe Rongopai 0 2 0
Toenga 0 2 0
£0 4 0 £0 4 0

Te Pupuke.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 21 1 9 Reimana 2 0 0
Ohaohatanga, 1888 1 12 3 Kamura hanga wharekarakia 17 0 0
Waina 0 12 6
Horoi, puruma wharekarakia 1 3 0
Waea taiepa mo te wharekarakia 1 16 0
Rongopai 0 2 6
£22 14 0 £22 14 0

Wainui.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 6 1 3 Hanga i te wharekarakia 3 3 3
Tahua minita o Whangaroa 1 8 0
Rongopai 0 2 6
Toenga 1 8 0
£6 1 3 £6 1 3

Matauri.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 6 17 4 Waina 0 3 0
Minita haere mai 0 11 0
Rongopai 0 2 0
Toenga 6 1 4
£6 17 4 £6 17 4
page 30

Paihia.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 5 15 7 I nga mahi o te wharekarakia 1 15 6
Toenga 4 0 1
£5 15 7 £5 15 6

Kororareka.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 6 17 2 Kai tiaki 1 18 0
Rongopai 0 3 0
Toenga 4 16 2
£6 17 2 £6 17 2

Oromahoe.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 4 4 1 Waina 0 6 0
Ohaohatanga, 1888 2 7 2 Rongopai 0 3 0
Toenga 6 2 3
£6 11 3 £6 11 3

Waiomio.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 1 11 5 Kei a Maihi 0 1 3
Toenga 1 10 2
£1 11 5 £1 11 5

Taumarere.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga, 1887 15 16 11½ Reimana 3 0 0
Ohaohatanga 0 4 0 Rongopai 0 2 6
2 Pounamu Waina 0 13 0
Hanganga i te Hamonia 2 0 0
Maramataka 0 0 6
Horoi, puruma wharekarakia 1 2 6
Toenga 9 2
£16 0 11½ £16 0 11½
page 31

Whangape.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 29 6 9 Minita haere mai 0 10 0
Teepu me te turu 0 15 0
Horoi wharekarakia 0 17 0
Turoro 0 6 0
Maramataka 0 1 0
Whareminita 17 0 0
Toenga 9 17 3
£29 6 9 £29 6 9

Waiparera.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 2 16 10 Kawe Rongopai 0 5 0
Reimana 0 5 0
Toenga 2 6 10
£2 16 10 £2 16 10

Rotokakakahi.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 2 6 2 Kawe Rongopai 0 2 0
Turoro 0 6 6
Reimana 0 2 6
Toenga 1 15 2
£2 6 2 £2 6 2

Pehiaweri.

Riro Mai. Riro Atu.
£ s. d. £ s. d.
Ohaohatanga 11 13 0 Hairatanga i te piihi o te wharekarakia 1 17 6
Ra waho 0 14 0
Parautanga i taua piihi 3 5 0
Wini, tini whare minita 1 5 0
Iuihi mo te whare minita 0 0 10
Kawe Rongopai 0 10 0
Reimana 0 5 0
Toenga 5 3 8
£12 7 0 £12 7 0
page break

Auckland:

Wm. Mccullough, Printer, High Street.

* Kahore ena i tae.