Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Reports of meetings on Māori Church matters, 1872-1888

Nga Mangai Reimana

Nga Mangai Reimana.

1. O Hauraki Ko Parata te Mapu.
2. Ko Poari Riwai.
3. To te Kirikiri Ko Tuterei Karewa.
4. To Manaia Ko Reupena te Morehu.
5. O Whitianga Ko Reupena te Kaho.*
6. Ko Wi te Huia.
7. O Ohinemuri Ko te Poroa.
8. Ko Karaitiana.
9. O waikato Ko Hohaia.*
10. Ko Karena.*
11. Ko Hetaraka.*
12 Ko W. Hughes.
Ko Te Waka te Koi*
13. O te Akau o Waikato Ko Henare Ngatai.*
14 Ko Mita Karaka.*
Ko te Wirihana.*
15. To Kohanga Ko Hori Kukutai.*
16. O Kaipara Ko Hamiora te Rakato.
17. Ko Eruena Paerimu.
18. Ko Paora Kawharu.
19. To Waiheke Ko Hoete te Matete.
20. O Whakatiwai Ko Mita te Ratu.
21. Ko Wi Paitaki.
page break

No to [unclear: ro] o nga haora ka timata te karakia, taua karakia ko te Hapa Tapu; 27 i pa ki te Hapa; te kohikohi mo nga mea o te Hui.

No te 11 ka timata te karangaranga i nga ingoa o nga minita, o nga Mangai Reimana, koia ena i mua ake nei. Ko te Pihopa te tumuaki o te Hui; Nga minita i tae ake 5. Nga Reimana 13.

Mutu ake ka mea a te Pihopa kua tu te Hui, Na ka puta tana korero—: koia tenei.

Pai tonu ki ahau toku taenga mai ano ki tenei Hui o te Hahi o Hauraki, o Kaipara, o Waikato. I Muriwai tera Hui o te Hahi o enei takiwa i te Pepuere 1876; otüa kihai i tae katoa ake nga tangata o taua Hui, na te mamao hoki o tera kainga, na te nui ano hoki o te utu mo te haerenga atu. Kihai i tu te Hui i te tau 1877, ta te mea i haere ke ahau ki te Hinota Nui, i te timatanga o taua tau, tera ano hoki etahi atu take o muri iho. Kahore he rawa e huia ai kia kotahi nga Hui o enei takiwa e toru, ko te tino mea e whaarohia ko te mea e ata taea e nga tangata i karangatia ki aua Hui. Mehemea e hiahia ana koutou kia toru ano Hui mo enei takiwa e pai ana. Otiia ko te tikanga tenei kia whakaritea te ki a te Hui o te Hahi i Muriwai, kia kaua e waiho ma nga Mangai ano e utu te mea e haere mai ai ratou. Kahore hoki ratou nei e haere kau mai i runga i ta ratou ake mahi engari i runga i ta te Hahi. Ma nga tangata o nga Pariha katoa te whakaaro mo tetahi moni ma nga Mangai ina ka haere mai ki nga Hui.

Taihoa ia e korero nga mea mo a mua me hoki te mahara ki nga mea o muri kua ngaro nei. Kua rongo pea te katoa ki te matenga o Pihopa Herewini i te 11 o nga ra o Aperira nei. Ahakoa te pohehe ai etahi ki ana mahi, me whakaae katoa mai tenei kupu aku, ara, he nui rawa tana aroha ki tenei iwi ki te Maori; na reira hoki, ana haererenga maha i nga oranganoatanga i nga awa, i nga koraha, i te moana, i nga teina teka, i te maiuiutanga, i te ngenge, he maha nga mataaratanga, i te mate kai, i te mate wai," &c. Kua tangohia e te Atua tenei page 4pononga Ana i te Hahi i te ao nei, otiia tenei te mea hei maharatanga ma nga whakatupuranga a te Maori e haere ake nei ara kia kaua e whaia tana ake e te tangata engari kia uaua i runga i te mahi a te Atua, hei whakakororia Mona. Tera ano hoki tetahi tangata ngakau nui ki te mahi i nga mahi pai i roto i te iwi Maori o tenei takiwa. I tangohia taua tangata ki roto ki te Hahi o te Karaiti i mua tata i tona matenga; otiia no mua noa atu tana ata tohutohu i tana iwi i runga i te huarahi tika. Ko Te Moananui taua tangata. Na tana kupu ki a au i whakapuaretia ai tetahi whare kawakia i tona kainga i Ohinemuri; he maha atu ano hoki nga tohu i mohiotia ai tana hiahia kia mahi ratou tahi ko tana iwi ki te Atua.

Tenei nga mea e kitea ai kei te kake haere nga mahi a te Hahi i o tatou takiwa. Tuatahi, ko Waikato, kei reira a Te Ahiwera, a Heta Tarawhiti, a Hohua Moanaroa e whai whakaaro ana ki to tatou iwi. Kua whakapakia etahi tangata i Weraroa, i Taupiri hoki. Kua tae ano hoki a Heta Tarawhiti ki te karakia i Kopua; a tera e nui haere nga tangata hei mahinga mana ki Ngaruawahia. Pai tonu hoki te taenga mai o tetahi tangata o Kopua ki to tatou Hui inainei. Kua whakaukia hoki etahi tangata i Hauraki. Kua oti hokitetahi whare karakia te hanga ki Manaia, me tetahi ano ki Wharepapa i Kaipara; a mea ake tetahi atu ka hangaa ki Wharepapa kua kohikohia hoki etahi moni £102 hei hanga i tana whare. Kua tu ano hoki tetahi whare kura ki Kaipara.

Nga mea nui hei tirohanga ma te Hui nei ko te kuranga i nga tamariki; me te whakakorenga i te haurangitanga e kiia nei ka nui kei Hauraki. E toru anake nga tamariki kei te kura i Parawai, a tera ano te rua tekau kahore nei e tae ki te kura. Ma te mohio ki te reo Pakeha e tika ai nga tamariki i runga i nga mahi Pakeha. Ma te kore rawa e pa ki te waipiro e mutu ai te haurangi a ma te hono tonu hoki ki tekura e tino taea ai te pehi tena mahi kino.

Ka huri tenei; ka whakaaetia ake enei ritenga e te Hui ara:

I.—Na Rev. W. Pomare raua ko Rev. W. Turipona.

E mihi ana te Hui nei ki te whakapuakanga a te Pihopa i te matenga o Pihopa Herewini, me tuku atu te mihi a te Hui page 5nei, ki o tatou hoa i roto i a te Karaiti, engari rawa ki a Mata Herewini.

II.—Na Te Matete raua ko Rev. W. Pomare.

Kia tukua nga tamariki ki te kura otira ki nga kura e tata ana ki nga kainga Maori. Mo Waiheke ia tenei kupu.

III.—Na Rev. W. Pomare raua ko Hamiora.

Kia wehea te Hui o te Hahi Maori o Hauraki, o Kaipara i te tau kotahi; engari kia rua nga tau me whakakotahi ano te Hui o te Hahi.

IV.—Na Hamiora te Rakato raua ko Rev. Heta Tarawhiti.

E whakapai ana te Hui nei ki nga tangata o Hauraki, mo te whakakotahitanga, mo te atawhai hoki i nga manuwhiri.