[i roto i te reo Pākehā]

Ki nga Mema Honore katoa o te Runanga Nui o te Paremata o te Koroni o Niu Tireni e noho huihui ana. Tena ra koutou.

He whenua to matou ko te Aroha kei Hauraki koia o koutou kai pitihana ka inoi nei ki a koutou ki nga rangatira o te Runanga Nui o Niu Tireni kia ata whakaarohia e koutou a matou Take katoa kua tuhia nei ki tenei pukapuka e inoi nei ki a koutou-ara mo to matou whenua mo te Aroha.

1.	Ko taua whenua ko te Aroha i a matou anake i o matou tupuna me to matou hapu me Ngatitumutumu me matou hoki me tetahi taanga o te iwi o Ngatimaru i whakaurua nei ki nga uri o Ngatitumutumu. A ka whai take nui matou o matou hapu e noho tuturu nei i runga i tenei whenua i te Aroha o mua iho a tae noa mai ki a matou ki o ratou uri e noho nei i runga i tenei whenua i te Aroha inaiauei e mahi nei matou i nga mahi whai taketanga ki te whenua i runga i nga ritenga Maori.
2.	Kihai rawa etahi hapu iwi ranei e noho ana i Hauraki i whai paanga i whai take ranei ki tenei whenua ki te Aroha i runga i nga ritenga Maori whai taketanga ki te whenua.
3.	Kihai ano hoki tetahi iwi hapu ranei o nga iwi katoa e noho ana i Hauraki o etahi atu iwi ranei i mua iho, inaianei ranei, i pana i whakahe ranei i te noho a o matou tupuna, a o matou hapu ranei i mua iho a tae noa mai ranei ki a matou e noho tuturu nei i runga i to matou whenua i te Aroha.
4.	Engari i te wa i tu ai te Kooti Whenua Maori ka timata te whakawa pokanoa a tetahi iwi noa atu ehara nei i nga iwi o Hauraki, hei tango tahae mana ma Ngatihaua o te iwi o Waikato i to matou whenua i te Aroha hei utu pea mo o ratou whenua i Waikato i murua nei e te Kawanatanga i runga i te rau o tana patu ki nga iwi o Waikato. Otira i hinga ratou i te Kooti whakamutunga mo tenei whenua.
5.	E whakaatu ana o koutou kai pitihana ki to koutou Runanga Nui o nga Rangatira whakatakoto ture mo nga iwi e rua e noho nei i roto i te Koroni o Nui Tireni, ara na James Mackay kai hoko whenua a te Kawanatanga nga hapu katoa o nga iwi o Hauraki i whakaeke ki runga i to matou whenua.
6.	Ara, e whakaatu ana matou ko tana whakaeke i nga iwi o Hauraki ki runga i to matou whenua ara i hoatu e ia he moni ki ia tangata ki ia tangata ki ia hapu ki ia hapu o nga iwi katoa o Hauraki.
7.	Kia ata marama ano hoki koutou e noho nei i roto i to koutou Runanga Rangatira, ara koaua moni i hoatu e taua kai hoko whenua a te Kawanatanga ki aua iwi i te taone tonu o Hoterene, ehara hoki i te mea i hoatu aua moni e taua kai hoko whenua ki aua iwi i runga tonu i tenei whenua i te Aroha.
8.	E kore ano hoki e taea e ia, e taua kai hoko whenua, te ata kawe atu nga tinana o aua iwi ki unga tonu i to matou whenua noho ai, ara e kore ano hoki aua iwi ake o ratou tinana ake ranei e tae a tinana atu ki te Aroha ata whakaatu ai ki taua kai hoko whenua i o ratou wahi i reira hei utu mo nga moni i a ratou. Ta te mea e tino mohio tuturu ana aua iwi kaore ratou o ratou tupuna ranei i pa ki tera whenua ki te Aroha.
9.	Engari e whakaatu ana matou ara i koa rawa aua iwi mo te hoatutanga noatanga a taua kai hoko whenua i nga moni ma ratou mo taua whenua mo te Aroha, kaore nei o ratou paanga ki taua whenua, a e koa ana ano hoki ratou mo te hoatutanga noatanga a taua kai hoko whenua a te Kawanatanga i nga nama waipiro, paraoa, pihikete, huka, tii, me era atu mea a te pakeha ki a ratou a ko to matou whenua he utu.page 2
10.	E inoi ana matou ki to koutou Runanga e noho na i te Paremata o Nui Tireni, kia whakahokia ano nga taonga, nga moni ranei i riro i aua iwi ma ratou ano e whakarite kia hoki atu ai ki a ratou te mutunga o to ratou koanga i te wa i tango ai o ratou ringaringa i aua moni i aua taonga ranei.
11.	E tino whakamarama ana matou ki a koutou ko to matou whenua ko te Aroha he whenua nui noa atu, he whenua pai hoki, he maha noa atu hoki nga mano eka i runga i taua whenua, koia hoki te take i tukua noatia ai he moni e taua kai hoko whenua ki nga iwi katoa o Hauraki kaore nei o ratou paanga ki reira kia riro katoa ai taua whenua mo te Kawanatanga, kia riro mai ai i a ia te moni o runga i te 4 kapa mo to eka, hei utu mo tana mahi hoko whenua mo te Kawanatanga.
12.	I whakina e taua kai hoko whenua ki nga iwi katoa o Hauraki, ara, ka whai take paanga nga iwi katoa o Hauraki ki te Aroha i runga i te ingoa o Marutuahu o to matou tupuna i whakataua nei e te Kooti te Karaati o te Aroha ki te ingoa o Marutuahu.
13.	Ka whakamaramatia ki to koutou Runanga te kupu i runga nei, ara, e tino tika ana te karangatanga o te ingoa o to matou tupuna o Marutuahu ki to matou whenua kei a matou ano hoki te tino karangatanga o tena ingoa o Marutuahu kaore i era iwi ke atu hapu ranei o nga iwi e noho nei i Hauraki.
14.	Ka whakina ki to koutou Runanga nga tamariki a Marutuahu ara:—Ko Tamatepo, koia a Ngatirongou; Ko Tamatera, koia a Ngatitamatera; Ko Whanaunga, koia a Ngatiwhanaunga; me te Ngako hoki. I riro i a ia te ingoa o to ratou matua o Marutuahu. Na te Ngako matou, te hunga o Ngatimaru i uru nei ki tenei whenua ki te Aroha.
15.	E tino marama ana o koutou kai pitihana ki te whakataunga a te Kooti i to matou whenua ki te ingoa o Marutuahu, ara, e marama tonu ana te Kooti, e kore nga iwi katoa o Marutuahu e whai take kaha ki tenei whenua, inahoki te kupu whakatau a te Kooti, kua taia nei ki te Kahiti Motuhake o Nui Tireni o te 4 o nga ra o Akuhata 1871 kei te wahi tuawha o te wha o nga rarangi o te kupu whakatau a te Kooti e mea nei,—
16.	Otira he whakatete na Marutuahu katoa ki nga iwi katoa o Waikato, ko nga hapu ia e uekaha ana, ko Ngatihaua to Waikato, ko Ngatimaru ko Ngatitumutumu to Marutuahu, kihai te Kooti i ki, ko Ngatitamatera ko Ngatiwhanaunga ko Ngatipaoa me era atu hapu o nga iwi o Hauraki nga hapu i uekaha ki te whakatete ki a Ngatihaua mo tenei whenua mo te Aroha, i riro kau ai te moni a te Kawanatanga ki era iwi ke atu i runga i te kupu whakatau a te Kooti i tenei whenua ki te ingoa o to matou tupuna o Marutuahu.
17.	Ka whakina atu e o koutou kai pitihana kia marama ai to koutou Runanga Rangatira e noho nei, ara he maha noa atu nga tunga o nga Kooti i tonoa e Ngatihaua hei whakawa i to ratou take ki tenei whenua, ko te Kooti tuatahi i tu ki Waikato, ko te Kooti tuarua i tu ki Matamata, Waikato.
18.	Ko matou anake me o matou hapu kua tuhia nei ki tenei pukapuka te hunga i tae atu ki aua Kooti, ara ko matou ko nga uri o o matou tupuna ko te hunga e mohiotia nuitia ana e nga iwi katoa e noho nei i Hauraki no matou anake tenei whenua a te Aroha.
19.	I tu hoki ki Kapanga Hauraki, te Kooti tuatoru mo tenei whenua, otira, kihai i tino marama nga take korero i whakina ki te Kooti i runga i te ahua raruraru i taua Kooti.
20.	Ko te Kooti whakamutunga mo tenei whenua i tu ki Akarana engari i tenei wa i hui katoa nga iwi o Hauraki ki te ata whaaki i nga take o o matou tupuna o te noho hoki a o matou hapu i runga i to matou whenua i te Aroha kia marama ai te Kooti ki te ata whiriwhiri i runga i te tango pokanoa a Waikato i to matou whenua.
21.	Ehara hoki i te mea i tu nga iwi o Hauraki ki te Kooti whakapuaki ai i to ratou ake whaitaketanga ki te Aroha. Engari he whakatuturu ta ratou i te whaitaketanga o o matou tupuna o o matou hapu o matou ranei e noho nei i runga i to matou whenua.
22.	E inoi tuarua ana matou i tenei kupu ki to koutou Runanga e noho huihui nei, kia whakaputaia ta koutou kupu ki te Whare ki te Kawanatanga ranei kia whakahokia atu te moni i tukua e ta ratou kai hoko whenua ki nga iwi o Hauraki, kia whakataua ki runga ki nga whenua a nga iwi i tango ai i taua moni, kia riro ma ia iwi ma ia iwi i roto o Hauraki e utu taua moni i riro nei i a ratou.
23.	Kaua tena moni e whakataua ki runga ki to matou whenua e to koutou Runanga i runga i te kupu a te Kawanatanga a ta ratou kai hoko whenua ranei.
24.	E whakaatu ana matou, i tuhia ano he pukapuka e o koutou kai pitihana ki a Ta Tanara Makarini, Minita mo nga Maori, i te 3 o nga ra o Tihema 1876, hei whakaatu i tenei raru katoa kua whakina nei ki to koutou Runanga. I taia hoki te kape o taua reta ki te Thames Advertiser o Hanuere 13th, 1877, heoti kaore ano kia tae mai te kupu a te Kawanatanga hei whakaatu ki a matou mo taua mea e tonoa nei e matou ki a koutou.
25.	E whakaatu ana o koutou kai pitihana, ara, i tuku panui ano etahi o nga iwi o Hauraki i hoatu nei e te kai hoko whenua a te Kawanatanga he moni ki a ratou mo to matou whenua, hei whakaatu i te pono o to ratou kore i whai take tuturu ake ki tera whenua ki te Aroha, mo to ratou iwi ake me era atu iwi hoki o Hauraki e pera ana me ratou, ehara nei i a Ngatitumutumu me tetahi taanga o te iwi Ngatimaru.
26.	I taia ta ratou Panui ki te Thames Advertiser o te 16 o nga ra o Pepuere, 1877, a e whakaatu ana ta ratou panui na taua kai hoko whenua a te Kawanatanga ratou i tohe kia tango noa i te moni a te Kawanatanga a ko to matou whenua hei utu, kaore nei o ratou take ki reira.
27.	Ka tino whakamaramatia ki to koutou Runanga Rangatira e noho nei he whenua no roto i te rohe o te Aroha i ruritia e Meha Te Moananui mona ake, mo tona iwi hoki mo Ngatitamatera mo runga ano i taua moni i tukua kia ratou e taua kai hoko whenua a te Kawanatanga; heoti kua whakahokia mai taua whenua e te Kooti ki o koutou kai pitihana i runga i nga take korero katoa kua whakina i roto i nga Kooti katoa i tu mo tenei whenua mo te Aroha.
28.	Ka marama pea koutou ki te titiro, ara, kaore rawa he paanga o nga iwi katoa o Hauraki ki tenei whenua ki te Aroha, ara, kaore ano ratou i haere noa ki te ata ruri ki te ata tohutohu ranei i nga wahi i a ratou hei whakaritenga mo nga moni a te Kawanatanga i riro nei i a ratou. Ma tenei hoki pea koutou ka mohio ai, ara na taua kai hoko whenua na James Mackay ratou i whakakaha.page 3
29.	Ka inoi tonu matou ki a koutou inaianei a mua atu hoki kia whakaarohia paitia ta matou pitihana e koutou inaianei i te wa e marama ana, tenei ake te po, te wahi e kore ai e tika te tangata te mahi. Na konei matou o koutou Kai Inoi ka tuku nei i tena Pitihana ki a koutou kia ata whiriwhiria paitia ta matou tono.

A ka inoi tonu o koutou kai pitihana ki te tohungia tatou katoa e te Atua.

Heoi ano, na matou katoa, na o koutou hoa,